'Fiber altyapı 5G için olmazsa olmaz'

HANİFE BAŞ- D ijitalleşme, dönüşüm, 5G, fiber internet, ortak altyapı... 2022 yılında telekom sektörüne bu trendler damga vurdu. 5G yine çok gündeme geldi, çok konuşuldu. Bakanlık, 5G ihalesinin 2023 yılında yapılacağını açıkladı. Yerli ve milli kaynaklarla 5G’ye geçiş bütün telekom operatörlerinin hedefi. Turkcell Genel Müdürü Murat Erkan, 5G’ye geçişin yerli ve milli imkanlarla yapılmasını önemsediklerini belirterek, “Türkiye’nin 5G yolculuğunda yerli ve millilik konusunu da sadece altyapı anlamında değil, tüm 5G ekosistemini kapsayacak şekilde ele alıyoruz. Bu anlamda süreç boyunca yeni kullanım alanlarının keşfedilmesine ve yerli çözüm ve uygulama örneklerinin artırılmasına odaklanmak doğru bir strateji olacaktır” dedi. 5G’nin güçlü ve yeterli fiber altyapı gerektirdiğine de işaret eden Erkan, “Fiber altyapı meselesi 5G için ‘olmazsa olmaz’ bir gereklilik ve sadece sabit internet erişimi için değil, Türkiye’nin 5G gibi yeni nesil mobil iletişim teknolojilerine geçişi ve her alanda dijitalleşmesinin hızlanması için de şart” ifadelerini kullandı. Erkan ile sektörü, 5G’yi, Turkcell’i ve yeni hedeflerini konuştuk.

Dijital dönüşüm sürüyor

Telekom sektörü 2022 yılını nasıl geçiriyor?

Bu yıl dijitalleşme ve dönüşüm kavramları ön planda olmaya devam etti. Bu da sektöre yeni fırsatların kapısını açtı. 5G ve altyapı alanındaki çalışmalar hızlandı. Şirketler, bireysel ve kurumsal tüketicilerinin artan dijitalleşme ve teknoloji ihtiyaçlarına yönelik kullanıcıya özel çözümler ve servisler sundu. Temmuzda İstanbul Havalimanı 5G’li oldu. Turkcell olarak diğer operatörlerle birlikte 5G teknolojisinin test uygulamasının başlatılmasında ve ‘Türkiye’nin 5G Yolculuğu’nda yerimizi aldık. Şu an havalimanındaki belirlenen bölgelerde 5G kapsaması ve altyapısını sunuyoruz. 5G servisini, telefonu 5G destekli olan ve 5G abonesi abonelerimiz kullanıyor. Diğer yandan yılın genelinde etkisini hissettiren jeopolitik faktörlerin, enerji ve emtia fiyatlarına bağlı enflasyonist baskının ve zorlayıcı makroekonomik etkilerin öne çıktığı bir dönem yaşadık. Böylesine zorlu ve belirsizliklerle dolu bir döneme rağmen geniş yelpazede dijital hizmetler sunmaya devam ettik. Ortaya çıkan başarılı tabloda, yenilikçi teknolojimizle güçlü marka ekosistemimiz sayesinde ülkemiz ve müşterilerimiz için hayata değer katan çözümler geliştirme motivasyonumuzun önemli payı var.

5G neler getirecek?

5. nesil telefon teknolojisi olan 5G, şu anda kullandığımız teknolojiye göre internet hızını 10 kat artıracak. Bu hız kullanılan cihazın kategorisine göre 1 ila 10 Gbps arasında değişecek. İnternet hızının artması yeni iş fırsatlarının doğması ve yeni iş modellerinin çıkmasını sağlayacak. Yapay zeka ve nesnelerin interneti gibi yoğun veri akışının olduğu teknolojiler daha çok 5G teknolojisini kullanıyor. Ayrıca günlük hayatta bir filmi saniyeler içinde indirebileceğiz. Bir doktor hastasını uzaktan ameliyat edebilecek... 5G çok daha düşük gecikme hızları getirecek. Bu da e-spor ve dijital oyun tarafında etkili olacak. Bu yeni teknolojiyle sanal gerçeklik (VR), artırılmış gerçeklik (AR), robotik, elektrikli ve sürücüsüz araçlar, gelişmiş üretim, sağlık hizmeti görüntüleme ve teşhis gibi pek çok alanda işleri daha hızlandıracak. 5G’nin özellikle endüstriyel alanda çığır açması bekleniyor.

Türkiye’de 5G çalışmaları ne durumda?

İstanbul Havalimanı’nda 5G kapsaması ve altyapısı sunuluyor. Bakanlık, bu gelişmeden sonra 5G ihalesinin 2023’te yapılacağını duyurdu. Bu noktada Turkcell olarak 5G’ye geçişin ‘yerli ve milli’ imkanlarla yapılmasını önemli buluyor, Türkiye’nin 5G yolculuğunda yerli ve millilik konusunu da sadece altyapı anlamında değil, tüm 5G ekosistemini kapsayacak şekilde ele alıyoruz. Bu anlamda süreç boyunca yeni kullanım alanlarının keşfedilmesine ve yerli çözüm ve uygulama örneklerinin artırılmasına odaklanmak doğru bir strateji olacaktır. 5G destekli terminal penetrasyonunun artmasıyla Türkiye’nin milli teknoloji hamlesi doğrultusunda 2024 veya 2025’de yeni nesil teknolojiye yönelik yerli ürünlerin artık ticari olarak kullanılabildiği 5G Advance teknolojisine geçilebileceğini ve ülkemizde yüksek yerlilik oranlarıyla fark yaratacak güçlü bir altyapının oluşacağını öngörüyoruz. 5G teknolojisinin büyük dönüşüm etkisini bireysel kullanım alanlarından ziyade somut olarak endüstri çözümlerinde göreceğiz. Dolayısıyla konu yine güçlü ve yeterli fiber altyapıya geliyor. Fiber altyapı meselesi 5G için ‘olmazsa olmaz’ bir gereklilik ve sadece sabit internet erişimi için değil, Türkiye’nin 5G gibi yeni nesil mobil iletişim teknolojilerine geçişi ve her alanda dijitalleşmesinin hızlanması için de şart.

Turkcell olarak sizin 5G çalışmalarınız nasıl gidiyor?

Turkcell olarak 5 yıldır 5G konusunda çalışmalar yapıyoruz. Dünya çapında önemli otoriteler ve büyük kuruluşlarda aktif rol alıyoruz. Onlardan bilgi almakla kalmayıp katkı da sağlıyoruz. Son dönemde 5G ile ilgili projelerimizden örnek verecek olursak, Avrupa Birliği’nin Horizon 2020 projesi kapsamında sürdürdüğümüz Ar-Ge çalışmalarından biri olan 5G-MOBIX’in final gösterimini, 5G teknolojileriyle desteklenen tırların Türkiye - Yunanistan sınırından geçişiyle başarıyla gerçekleştirdik. 9-10 Mayıs 2022’de, 5G-MOBIX projesindeki iki sınır ötesi koridordan biri olan İpsala-Kipi sınır bölgesinde koridor lideri olarak yol boyunca Türkiye tarafında 5G test altyapısını ve belli uygulamaların bulut entegrasyonunu da sağladık. 5G konusunda dünyadaki ülkeler kendi yerli ve milli teknolojilerini ortaya koymak istiyorlar. Ülkemizde 5G’ye geçiş de fiberde yatırımı hızlandıracak adımlarla kolaylaşacak. Bu noktada Türkiye’nin Turkcell’i olarak, 3G ve 4.5G süreçlerinde olduğu gibi 5G’de de öncülüğümüzü sürdürmeye kararlıyız. 5G’ye geçişin yerli ve milli imkânlarla yapılmasını, böylece minimum dışa bağımlılık sağlanmasını önemsiyoruz. Bu sürecin yerlilik oranının yüksek doğru teknolojiyle, doğru altyapıyla, doğru alanda, doğru zamanda ve doğru maliyetle ele alınması önemli. Bu konuda elimizi taşın altına koymaya devam edeceğiz.

Teknoloji odaklı girişimlere yatırım

2022 yılını nasıl geçiyorsunuz?

Hayatın her alanını kolaylaştıran teknolojik ürünler, servisler ve hizmetlerimizle tüketicilerin ihtiyaçlarına uygun çözümler sunuyoruz. Turkcell Grubu olarak güçlü bir üçüncü çeyrek performansıyla da bu gelişimi somutlaştırdık. 2022 yılının üçüncü çeyreğinde geçen yılın aynı dönemine oranla yüzde 57 artışla 14.7 milyar TL gelir elde ettik. Turkcell’in üçüncü çeyrek net kârı ise yüzde 68 artarak 2.4 milyar TL’ye ulaştı. Operasyonel tarafta ise 2019’da başlattığımız ‘her yıl 1 milyon yeni müşteri’ hedefimiz doğrultusunda 1 milyon yeni müşteriye daha ulaşarak yılın ilk 9 ayında 2.2 milyon net müşteri sayısına eriştik. Geçtiğimiz mart ayında farklı sektörlerde teknoloji odaklı girişimleri desteklemek üzere Re-Pie Portföy Yönetimi A.Ş. Turkcell Yeni Teknolojiler Girişim Sermayesi Yatırım Fonu’nu kurarak, büyüme potansiyeli yüksek girişimlere gelişim yolculuklarında stratejik ve finansal katkı sağlayacağını duyurmuştuk. Kurulumundan bu yana yenilenmiş cihaz ve siber güvenlik alanlarında faaliyet gösteren EasyCep, Barikat ve Procenne gibi üç önemli girişime yatırım gerçekleştiren fon, şirketlerin yerel ve global pazarlarda büyümelerine yardımcı olacak. Turkcell GSYF ile teknolojiyi odağına alan, Turkcell ile sinerji yaratarak yerel ve global pazarlara hitap edebilecek, yüksek büyüme potansiyeline sahip girişimlere yatırım yapmayı hedefliyoruz.

Fiber seferberliği

Fiber altyapı ve abone sayınızla ilgili son gelişmeleri paylaşır mısınız?

Fiber yatırımlarını hız kesmeden sürdürüyoruz. Pandeminin etkisiyle yeni dünya düzeninde daha çok ihtiyaç duyulacak altyapıya yönelik çalışmalarımızı tüm Türkiye’yi fiber ağlarla örmeyi hedefleyerek hızlandırdık. Son yıllarda eğitim, iş dünyası veya eğlence unsurları online platformlarda devam ediyor. Bu nedenle fiber seferberliğine daha çok önem vermek gerekiyor. Bu kapsamda son 10 yılda fiber altyapıya 7.6 milyar TL yatırım yaptık. Gerçek fiberin sağladığı imkanların ülkemizdeki 25 milyon haneye ulaşabilmesi için yatırımlarımız hız kesmeden sürecek. Üçüncü çeyrekte 240 bin, yılın ilk 9 ayında ise 711 bin yeni hane erişimiyle toplam fiber hane erişiminde 5.2 milyona ulaştık. Eylül ayında açıkladığımız üzere Turkcell Superonline’ın iki milyonuncu fiber internet müşterisi Balıkesir’den bir müşterimiz olmuştu. Son rakamlar itibarıyla yılın ilk 9 ayında 176 bin yeni kazanımla toplamda 2.1 milyon fiber müşteriye ulaştık. Türkiye’yi dijital dönüşümde ve bilgiye erişimde lider ülkelerden biri yapmak için çalışmalarımız sürüyor.

Ortak fiber altyapı çalışmaları hakkında neler söylemek istersiniz?

Birçok Avrupa ülkesinde fiberin yaygınlaştırılmasına yönelik ortak altyapı şirketleri kurulmaya başlandı dolayısıyla önümüzdeki dönemde fiberleşme konusunda büyük atılımların olması mümkün. Şimdiden bu çalışmalara başlayan Avrupa ülkeleri ile makasın açılmaması için bugün harekete geçmek çok önemli. Fiberleşme oranında ülkemiz Avrupa ortalamasının da gerisinde kalmış durumda. Yıllardır söylediğimiz gibi Türkiye’nin kaynaklarının doğru ve verimli kullanılabilmesi adına ortak fiber altyapı en doğru çözüm.

Togg’da yatırımcısınız ve çözümleriniz kullanılıyor...

Togg, Türkiye’nin ilk yerli otomobili olarak elektrikli araç tasarımı ve mobilitede ülkemiz adına önemli ve güçlü bir hamle. Turkcell olarak biz de deneyimimiz, bilgimiz ve vizyonumuz ile ilk günden beri küresel mobilite markamız Togg’a destek oluyoruz. Togg’un dijital ekosistemindeki tüm ödeme hizmetleri Paycell’le olacak. Paycell ve fizy entegrasyonlarımız, yapay zeka temelli teknoloji geliştirme faaliyetlerimiz ile Togg’un konsolunda yer alacak.