Çini Sanatı Nedir, Nasıl Yapılır? Çini Sanatının Tarihçesi
21.04.2020 - 15:43 | Son Güncellenme:
Osmanlı dönemlerinden günümüze kalmış olan en nadide ve en özel miraslardan birisi olan çini sanatı, halen kullanılmaya devam etmektedir. Türbe ve camilerin duvarlarında karşılaşılan Çini sanatı, saray ve köşklerin iç ve dış cephelerini de süslemektedir. Çini sanatı nedir, çini sanatı nasıl yapılır? Çini sanatının tarihçesi gibi bilgilerden bahsetmek, çini sanatına ilgi duyanlar adına yararlı olacaktır.
Çini sanatı; seramik sanatı şeklinde de isimlendirilmektedir. İnce ayrıntılar ile işlenen ve işlenmiş olan objelere hayat veren, Osmanlı tarihinin en çok kullanılan sanat dalı, günümüze dek değerinden hiçbir şey kaybetmeden devam ediyor.
ÇİNİ SANATI NEDİR, NASIL YAPILIR?
Çini sanatının türlü teknikleri bulunur. Bunlar; Sır Altı Boyama Tekniği, Perdah Tekniği, Mozaik Çini Tekniği, Renkli Sır Tekniği şeklindedir. Her bir teknikte de oldukça güzel görünümler yer alır. Perdah tekniğinin gümüş ve altın tozları kullanılarak tasarlandığı söylenebilir. Saydam ve beyaz astar levhaların üstüne oluşturulan modeller, daha sonra fırınlanır.
Çini sanatı; kaolen, kum, tebeşir gibi doğal malzemeler ile karıştırılarak hamur haline getirilmektedir. Bu hamur şekillendirilip kuruması adına bir süre beklemek gerekir. İstenen kuruluğu alan hamura astarlama işlemi yapılmaktadır. Bu astarlama işlemi, hamura beyaz bir görünüm kazandırır. Parçalar oldukça yüksek derecesi bulunan fırında bir gün boyu pişirilmektedir.
Ardından kara kalemle çizilen bir beyaz kağıt ile üstü kaplanarak yapılacak çini yüzeyine aktarılır. Bununla beraber çini sanatına siyah renkten oluşan boya desteği ve kobalt ile model kontürleri oluşturulmaktadır. Daha sonra sanatçı bireyin keyfine, hayal dünyasına ve zevkine uygun olan renkler ile iç zemin boyanmaya başlanmaktadır.
Boyanan nesne, camsı bir sırla kaplanıp, pişirilmeye hazır hale getirilir. Parçaların ayrı ayrı olarak pişirilmesi sağlanır. Bunsan sonra yeniden ikinci bir pişirilme aşaması daha gerçekleşir. Sonraki aşama ise objenin yavaş yavaş soğutularak, kırılmasının önlenmesidir. Oldukça zor ve zahmetli aşamaları bulunsa bile bu sanatı zevk ile yapan pek çok kişi bulunmaktadır.
ÇİNİ SANATININ TARİHÇESİ
Vazo, sürahi, türlü kap, tabak ve kaçaklara işlenen modeller ve renklendirme işlemleri ile oluşturulan eserler, günümüzde türlü ortamların ve evlerin dekorasyonu yapılırken kullanılan eşyalar arasında yerlerini almaktadır. Çini sanatının tarihçesi Karahanlılara kadar dayanmaktadır.
Karahanlılar bakımından geliştirilmiş olan çini sanatı, daha sonraki dönemlerde başka Türk devletleri bakımından da geliştirilmeye başlanmıştır. Çini sanatı; en parlak dönemini Osmanlı Devletinde yaşamıştır. Büyük Selçuklu Devletinin ve Anadolu Selçuklu Devletinin, hakimiyet altına almış olduğu yerlerde medrese, cami, saray inşasında çini sanatını kullandıkları günümüzde bariz belli olmaktadır.
