14.04.2015 - 02:30 | Son Güncellenme:
Gökhan Karakaş
Türkiye kıyılarında 10 yıl aradan sonra ölü balinaya rastlandı. Adana’nın Yumurtalık Sahili’nde karaya vuran 3.5 metre boyunda 400 kilo ağırlığındami mink balinası yavrusu bulan Botaş ve Sahil Güvenlik ekipleri, Türkiye’nin kıyılarındaki deniz memelileri ve biyoçeşitliliğin korunması için çalışmalar yapan TÜDAV’a haber verdi.
10 metre açıkta
Balinanın koruma altına alınması için İ.Ü Su Ürünleri Fakültesi’nden Yrd. Doç. Dr. Ayhan Dede, Dr. Arda Tonay ve Veteriner Hekim Erdem Danyer hemen Adana’ya gitti. Kıyıdan yaklaşık 10 metre açıkta bulunan hayvanın yavru bir mink balinası olduğu belirlendi. Önce karaya çekilen yavru balina ardından vinç yardımıyla bilim insanlarının aracına yüklendi.
15 kişi taşıdı
Mink balinası neden öldüğünün belirlenmesi için 16 saat süren yolculuğun ardından İstanbul’a getirildi. Başka yer bulunamayınca balinanın otopsisi(nekropsi) İ.Ü. Su Ürünleri Fakültesi öğretim üyesi ve TÜDAV Başkanı Prof. Dr. Bayram Öztürk’ün Beykoz’daki evinin bahçesinde yapıldı.
Ancak 3,5 metre boyunda ve 400 kilo ağırlığındaki hayvanı taşımak hiç kolay olmadı. Bilim insanları ve gönüllülerden oluşan 15 kişilik ekip; brandaya sarılı hayvanı merdivenlerden 45 dakikada çıkarabildi. Su ürünleri mühendisi, deniz biyoloğu ve veterinerlerden oluşan bilim ekibi yavru balinaya nekropsi yaparak, dokularından örnekler aldı. Daha sonra da yavru mink balinası bahçede kendisi için ayrılan alana gömüldü.
Beslenme sorunu
Ekipten Dr. Arda Tonay, “Bu yavrunun beslenme problemi yaşadığından öldüğünü düşünüyoruz. Kıyılarımızda bu balina türünün de olması bizi sevindirdi. Türkiye’de yaşayan deniz memelilerinin uzun araştırmalarla belirlenmesi ve koruma çalışmaları yapılması gerekiyor. Bu tür bize ipuçları verecek” dedi.
TÜDAV Başkanı Prof. Dr. Bayram Öztürk ise, “Türkiye’de ikinci kez balina nekropsisi yaptık. Mart 2000’de yine Yumurtalık sahilinde karaya vuran 3,5 ton ağırlığındaki uzun balinayı İstanbul’a getirerek gömmüştük. İskeleti halen İTÜ bilim Merkezi’de sergileniyor. Bu canlılar bizden dah a önce yerkürede yaşıyordu. Onların yaşam haklarına saygı duymalıyız ve deniz memelilerini korumalıyız. Çünkü dünyanın dengesinin korunması ve besin zincirinin sağlanması için onlara ihtiyacımız var” diye konuştu.
MİNK BALİNASI
Pasifik ve Atlas okyanusunda görülen mink balinası Doğu Akdeniz’de çok az kaydedildi. Türkiye kıyılarında ilk kez 2005’te görülürken bilim insanları üzerinde inceleme yapamadı. İkinci kez kıyılarımızda oldukları kanıtlanan mink balinası 2,8 metre dünyaya geliyor yetişkinleri normalde 6 metreye kadar büyüyebilirken, 9 metre olarak ta ölçülebiliyor. Japonya’da avcılığı yapılan mink balinası, uluslararası antlaşmalarla korunuyor.