Şişli tarihine koruma kalkanı

Şişli’deki Harbiye ve Teşvikiye’nin de dahil olduğu İnönü, Ergenekon, Halaskargazi, Meşrutiyet mahallerinin ‘tarihi ve kentsel sit alanı’ ilan edilmesinin nedeninin bölgedeki 580 tescilli bina olduğu anlaşıldı. Koruma altına alınan yapılar arasında Arif Paşa Apartmanı, Surp Agop Apartmanı, ST Espirit Katolik Kilisesi, Notre Dame De Sion Fransız Kız Lisesi, Atatürk Evi, Hamidiye Camii, Franszı Pasteur Hastanesi ve Şapeli, Maçka Kışlası, Vali Konağı Binası, Artigiana Düşkünler Evi, Auxilium Chrıstıanorum Şapeli ile Harbiye Karakolu gibi eserler yer alıyor. Tarihi ve kentsel sit alanı ilan edilen 6 mahallede kentsel dönüşüm projeleri durdurulurken, yıkılan binalarda ise yeni inşaat yapmak zorlaştı.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi(İBB), “sit alanı” kararının; İTÜ Mimarlık Fakültesi Restorasyon Anabilim Dalı eski Başkanı Prof. Dr. Zeynep Ahunbay’ın 31 Ekim 2006 tarihli dilekçesiyle başladığını duyurdu. 1759 numaralı yapı adasının kültür varlığı tescil edilmesi için yapılan başvurunun İstanbul II Nolu Kültür Varlıkları Koruma Bölge Kurulu Müdürlüğü’nce 23 Kasım 2018 tarihinde sonuçlandırıldığını ve Kurul Kararı uyarınca 6 mahallenin Kentsel SİT Alanı ilan edildiğini açıklayan İBB, sit alanı edilen mahallelerde, Osmanlı ve Cumhuriyet’in kuruluş dönemine ait toplam 580 tescilli yapı bulunduğunu kaydetti.

Belediyenin envanterine göre, yapım dönemleri 19. yüzyıl sonu 20. yüzyıl başı olan 273 yapının yaklaşık yüzde 27’si apartman veya işyeri olarak kullanılıyor. 580 yapının 307’si Osmanlı dönemi mimari yapısı. Söz konusu taşınmazlara ilaveten 6 mahallede 112 yapı için de tescil önerisi karar aşamasında. Bu binaların da tescil edilmesi durumunda, sit alanı içerisindeki tescilli yapı sayısı 692 olacak.

580 tescilli bina arasında Harbiye karakolu ve Arifpaşa apartmanı da bulunuyor.

‘Çok mutluyum’

Sit alanı sürecini başlatan Prof. Dr. Zeynep Ahunbay ise “6 mahallede isteyen istediğini yapamayacak. Tescilli eserler için vahşi müdahaleler olmayacak. Daha önce Galata, tersaneler bölgesi ve Beyoğlu’ndaki yapıların tescil edilmesi için uğraş vermiş, başarılı olmuştuk. Şişli’deki 6 mahallenin de korunmaya alınması için 13 yıl önce girişimde bulunmuştum. Çok mutluyum” sözleriyle karşıladı.

Geçici yapılanma koşullarıyla imar işlemleri sürdürülecek

Alınan son kararla birlikte mer’i planlara göre tüm uygulamaların durdurulcağı, yeni koruma amaçlı imar planları yapılana kadar yetkili koruma kurulu tarafından geçici yapılanma koşullarının ilan edileceği ve buna göre parsel bazlı uygulamalar yapılacağı açıklandı. Kentsel sit Alanı ilanı ile söz konusu 6 mahallede kentsel donanım kararları belli olmadığından korunması gerekli taşınmaz kültür varlığı parseline ilave yeni yapı yapılamayacak. Koruma Amaçlı İmar Planı kriterlerini etkileyebilecek nitelik ve yoğunlukta uygulamalara da izin verilemeyecek ve bulunduğu sokakta ya da imar adasında korunması öngörülen kentsel silüeti olumsuz etkileyebilecek konum ve yükseklikte yeni yapı yapılamayacak.