Lozan barış antlaşması nedir, maddeleri nelerdir?

Lozan Barış Antlaşması

Lozan Antlaşması İsviçre'nin Lozan kentinde imzalanmıştır. İtilaf devletleri Lozan görüşmelerine İstanbul hükümeti ve TBMM hükümetini birlikte çağırdı. İtilaf devletlerinin amaçları arasında, bu iki devletin arasındaki ikilikten faydalanmaktı. Görüşmede bir karar alınamayınca Lozan görüşmeleri ertelendi. TBMM, bu süre içinde yönetimdeki ikiliğe son vermek ve milli egemenlik ilkesini pekiştirmek amacıyla 1 Kasım 1922’de saltanata son verdi. Böylece Lozan görüşmelerine sadece TBMM devletin temsilcisi olarak katıldı. Devleti temsil etmek amacıyla Mudanya’daki başarısı nedeniyle görüşmeye İsmet Paşa katıldı.

Lozan Anlaşmasına Katılan Devletler

Lozan Antlaşmasına katılan birçok devlet vardır. Bunlar; İngiltere, Yugoslavya, Rusya, Fransa, Bulgaristan, Yunanistan, ABD, İtalya, Romanya’dır. ABD görüşmeye gözlemci olarak katılmıştır.

Lozan Anlaşmasının Maddeleri

Lozan Barış Antlaşmasının maddeleri arasında sınırlar, tazminat, boğazlar, kapitülasyonlar, borçlar, azınlıklar, yabancı okullar sorunu, nüfus mübadelesi gibi çok önemli konular yer aldı.

Sınırlar: Batı sınırı, doğu sınırı, güney sınırı ve Irak sınırı olmak üzere 4 sınır sorunun vardır.

• Batı sınırı: Yunanistan-Türkiye arasında yaşanan sınır sorunudur. Sınır Meriç Nehri olarak belirlenmiştir.
• Doğru sınırı: Kars antlaşmasını olduğu gibi kabul etmişlerdir.
• Güney sınırı: Ankara antlaşmasını olduğu gibi kabul etmişlerdir.
• Irak sınırı: Lozan'da çözüme ulaşamamıştır. Sorun bu iki devletin birbirleriyle antlaşmasına bırakılmıştır.

Tazminat: Savaş tazminatı olarak Yunanistan Karaağaç'ı Türkiye’ye vermiştir.

Kapitülasyonlar: Ülkemizde ticaret yapan kurumlara Türkiye Cumhuriyeti yasalarına uyma zorunluluğu getirildi.

Boğazlar: Boğazların yönetimi başkanlığı Türkiye'nin yapacağı uluslararası komisyona bırakıldı.

Borçlar: Osmanlı devletinden kalan borçların sadece Türkiye’ye ait bölümünün ödeneceği kararlaştırıldı.

Azınlıklar: Türk vatandaşı kabul edildiler.

Yabancı Okullar: İç meselemiz olduğu için sorunu tamamen Türkiye'ye bıraktılar. Ve sonunda yabancı okullar milli eğitim bakanlığına bağlandı.

Nüfus Mübadelesi: Yunanistan ile yaşanan sorundur. İstanbul'daki Rumlar ve Batı Trakya'daki Türkler yerleşik sayılmıştır. Diğer bölgedeki Türk ve Rumlar yer değiştirmişlerdir.

Lozan'ın Sonuçları

Türkiye'nin bağımsızlığı ve Misakı milli kararları İtilaf devletleri tarafından kabul edilmiştir. Sevr Antlaşması, Lozan Antlaşmasıyla birlikte geçersiz duruma getirilmiştir. Kapitülasyonların kaldırılmasıyla ekonomik özgürlüğe kavuşulmuştur. Rumların ve Ermenilerin topraklarımız üzerindeki hak iddiaları sona erdirilmiştir.