Kültür sanatta rekorların yılı: 2015

2015 yılı, kültür sanat açısından dolu dolu geçti. İmza günleri rekorlar kıran kitaplar, vizyona girmesi merakla beklenen filmler, tüm şehre yayılan bir bienal ve dünyanın diline dolanan yeni şarkılar... Yılın en dikkat çeken edebiyat etkinlikleri 2015’te 100. yaşı kutlanan Aziz Nesin ve Haldun Taner için düzenlenenler oldu. Aziz Nesin, ocaktan itibaren kitap fuarları başta olmak üzere, Depo’da açılan bir sergi ve çeşitli etkinliklerle anıldı. Haldun Taner’in 100. yaşı ise 16 Mart’tan itibaren çeşitli etkinliklerle kutlandı.

Dünya edebiyatında ise en çok konuşulan Harper Lee’nin 55 yıl sonra ‘Bülbülü Öldürmek’ romanının devam kitabı ‘Tespih Ağacının Gölgesinde’yi yazması oldu. Görsel sanatlarda 545 bin ziyaretçiyle izleyici rekoru kıran 14. İstanbul Bienali damgasını vurdu. En çok konuşulan eser ise Sarkis’in 56. Venedik Bienali kapsamında sergilediği ‘Respiro’ oldu. Sinemada Akademi Ödülleri’nin sürpriz kazananı Meksikalı yönetmen Inarritu’nun yönettiği ‘Birdman’di. Film, 4 dalda Oscar kazandı. Müzik dünyasında Adele, kırılmadık rekor bırakmayan ‘25’ albümüyle müzik endüstrisinin kurtarıcısı oldu...

Plastik sanatlar

-Türkiye’nin en önemli güncel sanatçılarından Gülsün Karamustafa Hollanda’nın prestijli sanat ödülü Prince Claus Ödülü’ne değer görüldü. Sanatçı, ödülünü 22 Mart 2015’te aldı.

-Picasso’nun ‘Cezayirli Kadınlar’ adlı tablosu, 12 Mayıs 2015 tarihinde New York’ta 179 milyon 365 bin dolara satılarak müzayede rekoru kırdı.

-Dünyanın en ünlü güncel sanatçısı Ai Weiwei’nin Çin hükümeti karşıtı söylemleri nedeniyle el konan pasaportu sanatçıya 22 Temmuz 2015’te geri verildi.

-Sokak sanatçısı Banksy bugüne dek gerçekleştirdiği en büyük sanat etkinliğini düzenleyerek yaklaşık 150 bin ziyaretçi ağırlayan Dismaland’i kurdu.

Sinema

-Emin Alper, ‘Abluka’ ile Venedik’te Jüri Özel Ödülü’nü aldı.

-Deniz Gamze Ergüven’in ‘Mustang’i Fransa adına ‘En İyi Yabancı Dilde Film’ dalında Oscar aday adayı oldu ve 80 film arasında 9 filmlik uzun listeye kaldı.

-‘Star Wars’ serisinin 7’inci filmi ‘Güç Uyanıyor’, 12 günde 1 milyar dolar hasılat topladı.

-34. İstanbul Film Festivali’ne seçilen ve PKK kamplarındaki gündelik hayatı gösteren ‘Bakur’ belgeselinin gösterimi Kültür Bakanlığı’ndan gelen ve filmin eser işletme belgeselini istemesi üzerine iptal edildi. Sinemacıların ortak duruşla filmlerini çekmeleri üzerine festival tarihinde ilk kez yarışma bölümleri iptal edildi.

MÜZİK

-Grammy ödüllü Adele, 4 yıl aradan sonra çıkardığı ‘25’ albümü, piyasaya çıkmasının üçüncü gününde ABD’de 2.3 milyon kopya ile hem yılın en çok satan hem de 21’inci yüzyılın en hızlı satan albümü oldu.

-1915’te yaşamını yitiren Ermeni aydınlar anısına, kayıpların 100. yılında 22 Nisan’daki ‘In Memoriam 24 Nisan’ konseri, yılın en önemli sanat olaylarından biri oldu. Kardeş Türküler, Erkan Oğur, Ara ve Onnik Dinkjian, Haig Yazdjian, Jordi Savall ve Hasmik Harutyunyan’ın aralarında bulunduğu sanatçılar, Ermeni kültürünün geçmişini ve geleceğini sahneye taşıdı.

-2015 yılında artan toplumsal şiddet ve saldırı olayları nedeniyle birçok konser iptal edildi.

Edebiyat

-Chuck Palahniuk, ‘Fight Club’ı çizgi roman olarak devam ettirme kararı aldı. 10 ciltlik serinin ilk kitabından bölümler 23 Şubat’ta yayımlandı.

-Nobel Edebiyat Ödülü, Svetlana Aleksiyeviç’e verildi.

- Tevfik Fikret 100. ölüm yıldönümünde 15 Ekim’de anıldı.

-Stieg Larsson’un ‘Millenium’ serisinin devam kitabı ‘Örümcek Ağındaki Kız’, David Lagercrantz tarafından kaleme alındı ve 1 Eylül’de yayımlandı.

-Sabahattin Ali’nin ‘Kürk Mantolu Madonna’sının İngiliz yayıncı Penguin’in Modern Klasikler serisi tarafından yayımlanacağı duyuruldu.

-8 Aralık’ta ilk kez Talât Halman adına İKSV tarafından bir çeviri ödülü verildi.

Sahne sanatları

-Bakırköy Belediye Tiyatrosu, 2014 ortasından beri yaşadığı kaosu seçimle aştı. Alican Yücesoy, BBT’ye atamayla değil, kurum çalışanlarının oylarıyla gelen ilk genel sanat yönetmeni oldu.

-Oyuncu Levent Üzümcü, politik görüşleri ve sosyal medyadaki paylaşımları gerekçe gösterilerek İstanbul Şehir Tiyatroları’ndan, İBB Yüksek Disiplin Kurulu kararıyla ihraç edildi.

-Benedict Cumberbatch’in başrolünde olduğu ‘Hamlet’, Londra’da Barbican tiyatrosunda sahnelendi. Yönetmen Lyndsey Turner’ın klasik metinde yaptığı bazı değişiklikler eleştirildi.