‘Kentsel dönüşümde zihniyet değişiyor’

Gerek sanayi potansiyeli, gerekse tarihi ve doğal güzellikleri nedeniyle tarih boyunca çekim merkezi olan ve sürekli göç alan Bursa’da 1939 yılında 838 hektar olan yerleşim alanı 2016’da 20 kat artarak 16 bin 397 hektara ulaştı. Yerleşim alanları 77 yılda 20 kat artarken, sanayinin gelişmesine bağlı olarak yaşanan hızlı göçün neden olduğu kaçak ve çarpık yapılaşma kentsel dönüşümü kaçınılmaz hale getirdi. Kent merkezinin önemli bir kısmının doğal ve tarihi sit alanı kapsamında olması, önemli bir dönüşüme imkan sağlamazken, Büyükşehir Belediyesi 2015 yılına kadar kentsel dönüşümü ağırlıklı hizmet üreterek sağladı. Boş alanlara yeni binalar yapmak yerine, daha çok eskiyen, depreme dayanıksız halde olan yapı stoğunu eritmek için bu binalar kamulaştırılarak yıkılıp, yerlerine park, yeşil alan, spor tesisi ve yeni yollar yapıldı. Bursa Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş, kentte gerçekleştirilen kentsel dönüşümü Milliyet’e anlattı.

Dönüşüm kaçınılmaz

- Özellikle 2015 yılında başlayan 0.50 emsal artışı uygulaması beraberinde nasıl sorunlar getirdi?

Bursa’nın problemli konularından bir tanesi de kentsel dönüşüm ve imarla ilgili uygulamalar. Bununla alakalı hem mevcut bekleyen problemler hem de bundan sonraki sürecin nasıl olmasıyla alakalı Osmangazi, Yıldırım, Nilüfer, İnegöl ve Gemlik belediye başkanlarımızla ve onların teknik ekipleriyle bir araya geldik. Herkes bundan sonraki süreçle alakalı öngörüsünün neler olduğunu ifade etti. Bir kere şunda hemfikiriz. Klasik 0.50 emsal artışıyla kentsel dönüşüm yapmaktan ziyade daha büyük ölçekli alanlarda, ada bazında, bölge bazında kentsel dönüşüme bütün heyet üyeleri sıcak bakıyor. İmar komisyonumuzun bütün üyeleri, beraberinde Osmangazi, Yıldırım ve Nilüfer belediyelerimizin teknik başkan yardımcıları, imar müdürleri ve imarla alakalı yetkileri bundan sonraki sürecin nasıl olması gerektiğiyle alakalı ortak bir akılla, ortak fikirle işin notlarını yazmaya başlayacaklar. İnşallah bundan sonraki yol haritamız, mecliste netleştikten sonra da bu olacak.

Yılda 25 bin konut ihtiyacı

- Merkezdeki dönüşümü sağlıklı şekilde yürütmek için gerçekleştirdiğiniz faaliyetler nelerdir?

Kentsel dönüşümde en fazla mağduriyet Nilüfer ilçesinde yaşandı. Bu konu hakkında bilgi kirliliği var. Kentsel dönüşümün durması söz konusu değil. Yeşil alan, otopark, sosyal donatı alanlarıyla usulüne uygun her türlü projeye yapılarımız sonuna kadar açık. Bursa nüfusu bu yıl 35 bin kişi arttı, bu da 10 bin ilave konut anlamına geliyor. Bunun yanında binaların da insanlar gibi bir ömrü var. Yenilenmesi gereken binaları da düşündüğümüzde her yıl minimum 20- 25 bin konuta ihtiyaç var. Şehri büyütmeden, 5 katı 15 kata çıkarıp, yoğunluğu artırarak yapılan dönüşüm balona benzer. Nasıl bir balonu şişirirsiniz normal formunu alır. Biraz daha şişirirsiniz, gerilir. Daha da şişirirseniz sonun da patlar. Şehri büyütmeden artan yoğunluğun, alt yapısını, ulaşımını, sosyal donatı alanı ihtiyaçlarını nasıl karşılayacaksınız. Bunun için şehri uydu kentlerle büyütelim istiyoruz. Ancak bu konuda da yanlış yönlendirme yapılıyor, siyaset yapılıyor. Şehri bir yere taşımak söz konusu değil. Bir taraftan şehri büyütürken, diğer taraftan da merkezdeki dönüşümü sağlıklı şekilde yürütmek istiyoruz.

Çözüm için çalışıyoruz

- Kentsel dönüşümde mağdur olan aileler için ne gibi çalışmalar yürütüyorsunuz?

Ekim 2017 tarihinde yürürlüğe giren Planlı Alanlar Tip İmar Yönetmeliği nedeniyle kentsel dönüşümde sıkıntılar yaşandı. Bu nedenle 110-120 site ve 4-5 bin aile mağdur oldu. Bekleyen dosyaların halledilmesiyle alakalı, gerek Çevre ve Şehircilik Bakanı Mehmet Özhaseki ile gerekse Osmangazi, Yıldırım ve Nilüfer Belediye Başkanları ile görüştük. Bakanımız alınacak kararın 81 ili etkileyeceğini ve bunun mümkün olmadığını belirterek, konuyu kendi meclislerimizde çözmemizi önerdi. Bu konuda hem bizim hem de ilçe belediyelerimizin imar komisyonları çalışmalarını sürdürüyor. Kimseyi mağdur etmeden çözüm bulmak için çalışıyoruz. Ancak kentsel dönüşümün durması, durdurulması söz konusu değil. Otopark, yeşil alan ve sosyal donatı alanları usulüne uygun olan tüm projelere kapımız sonuna kadar açık.

70’li yıllara canlı yolculuk

Bursa Kent Müzesi, şehrin tarihi, kültürel ve sosyal yaşamına yönelik çok sayıda sergiye ev sahipliği yaparak ziyaretçilerini zamanda yolculuğa çıkarıyor. Son olarak düzenlenen sergiyle 1970’li yılların Bursa’sı gözler önüne serildi.

Büyükşehir Belediyesi Müzeler Şube Müdürlüğü’nün koordinasyonunda ve İlhan Özer’in küratörlüğünde düzenlenen ‘Bursa’da Arabesk Yıllar’ sergisinin açılış törenine Büyükşehir Belediye Başkanı Alinur Aktaş da katıldı. Kent Müzesi girişinde serginin açılışı beklenirken, bir anda ortaya çıkan Çağdaş Drama Derneği Bursa Gönüllülerinin gösterileri davetlileri 1970’li yıllara götürdü. O yıllara ait reklam filmlerini, şarkı klipleri ve dönem sinemasının önemli karakterlerini canlandıran sanatçılar, sergiye renk kattı. Başkan Aktaş, sergilenen mizansenlerin gençler için pek anlam ifade etmeyebileceğini ancak kendi yaşında ve üzerinde olanlar için ise çok şey ifade ettiğini söyledi. Canlı performanslarla yıllar öncesine gittiğini belirten Başkan Aktaş, “Eminim hepimiz hem güldük hem de biraz duygulandık. Ne kadar güzel, samimi yıllarmış dedik. Bursamız da hızlı bir gelişim süreci içinde. Her dönemin farklı bir esprisi, zenginliği ve rengi var açıkçası. İşte o dönemi de en iyi vurgulayan sergilerden biri. Rahmetli annem bana kendi genç kızlığı ve çocukluğuyla alakalı bazı şeyler anlatırdı. Ben anneme ‘anne Allah aşkına milattan öncesini anlatır gibisin. Ne garip şeyler bunlar’ derdim. Aslında bana 30-40 yıl öncesini anlatıyordu. Şimdi ben kızımla ve çocuğumla aynı farklılığı yaşıyorum. İnşallah bu organizasyonlar değerlerimize sahip çıkmak adına bir araç olsun” dedi. Serginin küratörü İlhan Özer de Türkiye’de ve Bursa’da büyük bir değişim ve dönüşüm yaşandığını hatırlatarak, 1970’li yılları en iyi şekilde anlatmaya çalıştıklarını söyledi.