Mekânın hafızası her şeyden güçlü
Bazı sokakların, bazı mekânların ‘ruhu’ olduğunu söyleriz ya. Nedir sözünü ettiğimiz aslında? O sokakları belki biz bu dünyaya gelmeden yüzlerce yıl önce adımlamış olan insanların bıraktığı ayak izleridir. O binalarda yaşamış olanların duvarlara sinmiş kahkahalarıdır, geride bıraktıkları özlemleridir, yarım kalmış hikâyeleridir. Hani yalnız değilmiş gibi hissedersiniz bazen, ondandır. Yalnız değilsinizdir.
Beyoğlu’nu onca kabuk değişimine rağmen gerçekten ‘değiştiremeyen’ de budur bence. O kadar çok hikâye kazınmış ki o kaldırım taşlarına, ne zaman silebiliyor ne insanın hoyratlığı. Mekânın hafızası diye bir şey var, her şeyden güçlü. Bu çok güçlü hafıza merkezlerinden birine, İstiklal Caddesi Pembe Çıkmazı’ndaki Büyük Zarifi Apartmanı’na davet edeceğim sizi bugün. Önce Hrant Dink Vakfı tarafından İstanbul’un çok kültürlü mirasını keşfetmek isteyenler için hazırlanan KarDes uygulamasını indirin telefonunuza, kulaklığınızı takıp Pera turunu dinleyerek adımlayın Büyük Zarifi Apartmanı’na giden sokakları. Kimler gelmiş geçmiş, ne hikâyeler yaşanmış oralarda… Birazdan onlardan birine tanık olacaksınız. Aslında üçüne.
Polisten kaçarken bir dairenin kapısına dayanan genç aktivist Aslan, onu tereddüt ederek içeri alan, aslında belki de hiç gelmeyecek olan oğlunu bekleyen Leandros, açık bulduğu bir kapıdan girip ortak tek kelimeleri olmayan Serap’la telefondaki bir çeviri programı marifetiyle anlaşmanın yolunu bulan Rodoslu turist Elefteria, çatı katında tek başına (aslında geçmişten gelen misafirleri olan) bir zamanların Rebetiko şarkıcısı Hrisula… Ve bunların ortak paydası Büyük Zarifi Apartmanı. Yaklaşık 150 yıllık bir Rum apartmanı.
İstos Sahne’nin 27. İstanbul Tiyatro Festivali için mekâna özel tasarlanan oyunu “Büyük Zarifi Apartmanı”, bilet bulabilen şanslı izleyicilerine etkileyici bir deneyim yaşatmaya devam ediyor. Büyük Zarifi Apartmanı’nın merdivenlerinden çıkıp bir dairenin kapısından giriyorsunuz. Seyircinin yeri iki oturma odası ile antrenin kesişme noktasında. Burada oturup birbiriyle bağlantılı üç hikayenin içine tek tek dahil oluyorsunuz.
Projeyi tasarlayan ve yöneten İlyas Özçakır’ın sade rejisi, parlak buluşları (Hrisula’nın dünüyle bugününü tül perdeye yansıyan filmle birbirine bağlayan bölüm nasıl etkileyici) sayesinde üç hikâye de su gibi akıyor. Çağdaş Ekin Şişman, Gafur Uzuner, Pınar Fidan, Rasmi Tsopela, Umut Çınar’ın son derece doğal oyunculuklarıyla insanın tiyatroya inancını tazeleyen bir iş. Ayda bir kez Atina’dan gelip haftanın (bu haftanın da) her günü oynayan Rasmi Tsopela’nın enerjisi inanılmaz. Rebetiko şarkıcısını oynayan Pınar Fidan’ın sesi muhteşem.
Oyun çıkışı için de Spotify’da “Büyük Zarifi Apartmanı’na Gelirken Dinleyebileceğiniz Şarkılar” listesi var. Onlar gelirken demişse de, bence giderken daha fazla ihtiyaç duyacaksınız, ortak şarkılara.
Büyük Zarifi Apartmanı / İstos Sahne
Projeyi Tasarlayan, Yöneten: İlyas Özçakır Yazanlar: H. Can Utku, İlias Maroutsis, Fulya Özlem, Sandra Penso, İlyas Özçakır, Çağdaş Ekin Şişman Yapımcı: Anna Maria Aslanoğlu Oynayanlar: Çağdaş Ekin Şişman, Gafur Uzuner, Pınar Fidan, Rasmi Tsopela, Umut Çınar Videoda Oynayanlar: Ali Baran Özcan, Andreas Sarantidis, Çağdaş Ekin Şişman, Oğulcan Arman Uslu, Yusuf Tan Demirel Video Yönetmeni, Kurgu: Sandra Penso Yardımcı Yönetmen: Melis Balaban Dekor Tasarımı: Osman Özcan / Dekor Asistanı: Banu Güçlü Kostüm Tasarımı: Müge Orhan Kostüm Asistanı: Gizem Tuğan Işık Tasarımı: Utku Kara Ses Tasarımı: Berkant Kılıçkap
