İstanbul'da suyun dönüşü

GÖKHAN KARAKAŞ İstanbul - Bilim insanları, 2020 Aralık sonunda barajlardaki doluluk oranı yüzde 15’e kadar düşen İstanbul'un; göl, baraj ve göletlerini 6 gün süren kar yağışının ardından gözlemledi. İstanbul Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi ve Türk Coğrafya Kurumu Başkanı Doç. Dr. Ahmet Ertek ve İstanbul Üniversitesi Deniz Bilimleri ve İşletmeciliği Enstitüsü’nden Dr. Hakan Kaya ile bir asistandan oluşan ekip, Küçükçekmece ve Büyükçekmece gölleri ile, Sazlıdere, Terkos ve Ömerli barajlarında gözlem yaptı.

'Tedbirli olmalıyız'

Doç. Dr. Ertek, 14 ay önce yatayda 150-200 metre çekilen göl ve baraj havzalarındaki durumun kendilerini üzdüğünü belirterek, "Gözlemlerimizle suyun yatayda 150-250 metre alanı doldurduğunu, su seviyesinin de 3-5 metre yükseldiğini gördük. 2020 yılında İstanbul çok kurak bir dönem geçmişti. Ama 2022 yılının Ocak ayında kentte 25-30 cm, kuzey ormanlarında 50-60 cm kar örtüsü görüldü. Karların erimesi İstanbul barajlarının dolmasına ve 16 milyon insanın su ihtiyacının sağlanmasına neden oldu. Bugünlerde İstanbul barajlarının doluluk oranı yüzde 85-90 olduğuna göre 400-450 günlük suyumuz var. Ancak bahar ve yaz aylarında gelişecek buharlaşmayı düşünerek suyu dengeli ve tedbirli kullanmalıyız. Hortumla araba yıkamak ve bahçe sulamak gibi alışkanlıkları gözden geçirmeliyiz. Bilimsel ve çok disiplinli bir su planlanması yapılmalıdır” diye konuştu.

'Görünce sevindik'

Ekipten Dr. Kaya ise, “14 ay önce İstanbul barajlarında suyu bulmak için havzalarda 150-200 metre yürümüştük. Sazlıdere Barajı tabanında koyunların otladığını, balıkçı kayıklarının ortada kaldığını, hatta eski çeşme ve köprünün ortaya çıktığını görmüştük. Baruthane Bendi Köprüsü’nde su yoktu. Büyükçekmece Gölü’nde de Bizans İmparatoru Justinianus’un 1500 yıl önce yaptırdığı baraj seti ortaya çıkmıştı. Bu yıl eserlerin hepsi baraj suları altında. 18-19 Şubat’taki gözlemlerimizde barajların seviyelerinin bu yılın yağmur ve kar yağışlarıyla yüksek seviyede olduğunu görünce sevindik” dedi.

‘Yağan kar bereket oldu’

Sazlıdere Barajı kenarındaki Eski Şamlar Köyü’nden Remzi Gölbaşı, iki yıl arasındaki gözle görülür farkın turist hareketliliğini artırdığını söyledi. Gölbaşı “İnsanlar suyun verdiği rahatlatıcı etkiyle köyümüze geliyor. 1 metreyi bulan kar örtüsü bize bereket olarak döndü” dedi. Ömerli Barajı kenarındaki Kurtdoğmuş Köyü muhtarı Muhammet Özyurt ise, “İçme suyu havzası olduğu için bölgemiz korunuyor. Balıkçılar oltalarını atmak için 200 metre yürümek zorunda kalmıyor. Baraj olması gereken seviyede” dedi.