Herkes için uygun değil

UYGUN BESLENME PROGRAMLARI SEÇİN

İyi yaşam ve Beslenme Uzmanı Dilara Koçak, aralıklı oruç yöntemiyle uzun süre aç kalınan saatlerde besin alımı ve dolayısıyla günlük kalori alımının azaldığını bunun da kilo kaybına yol açabildiğini belirtti. Bu konuda yapılan çalışmaların bir çoğu yemek düzeninden çok alınan kalorinin azalmasından kaynaklı kilo kaybı olabileceğini söyleyen Koçak, “Aralıklı orucun kilo kaybını destekleyecek şekilde hormon değişikliklerine sebep olabileceği de biliniyor. İnsülini azaltmaya ve büyüme hormonu seviyelerini arttırmaya dair çalışmalar da var” dedi. Ancak Koçak’ın dikkat çektiği nokta bu tür beslenme düzeninin uzun süre uygulanabilir olamayacağı. Koçak uzun süre uygulanan aralıklı orucun ne gibi sonuçlar yaratabileceğine dair çalışmaların yeterli olmadığına dikkat çekerek, şunları dedi:

Araştırmalar yetersiz

“Uzun süre aç kalmanın ve özellikle kahvaltıyı atlamanın bazı sağlık sorunlarına sebep olduğunu gösteren çalışmaları da unutmamalıyız. Herkese uygun tek bir beslenme programı yoktur ve size en uygun beslenme programının ömür boyu devam ettirebileceğiniz, sürdürülebilir bir program olması gerektiğini hatırlayın. Aralıklı oruç tarzı beslenmede vücutta bazı değişiklikler meydana geliyor. Büyüme hormonu seviyelerinin arttığı bilinmektedir ki bu durum da yağ kaybı ve kas kazanımı için faydalıdır. Açlık, insülin duyarlılığını artırır ve insülin seviyelerini düşürür. Düşük insülin seviyeleri depolanan vücut yağının daha kolay yakılmasına olanak sağlar. Hatta bazı çalışmalar açlık durumunda hücrelerin hücresel onarım işlemlerini başlattığını söylemektedir. Ama daha net konuşabilmek için daha çok insan üzerinde yapılmış çalışmalara ihtiyacımız var. Şimdilik çalışmalar yetersiz ve daha çok hayvanlar üzerinde yapılmış olsa da aralıklı orucun insülin direncini azaltabileceğini ve tip 2 diyabete karşı koruyucu olabileceğini göstermektedir. Bunun yanı sıra inflamasyonu azalttığını, kolesterol seviyelerini azaltarak kalbi koruduğunu, bazı kanser türlerini önleyebileceğini gösteren çalışmalar da bulunmakta. Ayrıca yine hayvanlar üzerinde yapılan bazı çalışmalar göre yaşam süresini de uzatabiliyor.”

Gebelik düşünüyorsanız...

Bu tarz beslenmenin herkese uygun olmadığının bir kez daha altını çizen Koçak, “Sağlık sorunlarına yol açabilir. Özellikle kan şekeri dengesiyle ilgili sorunlar yaşıyorsanız, diyabet hastasıysanız, tansiyon probleminiz varsa, herhangi bir ilaç kullanıyorsanız, çok zayıfsanız veya geçmişte yeme bozukluğu öykünüz varsa aralıklı orucu doktorunuza danışmadan uygulamayın. Gebelik düşünüyorsanız veya gebe ya da emziren anneyseniz de doktorunuza danışın” dedi.

SAĞLIĞINIZDAN OLMAYIN

Pankreasa zarar verebilir

Medipol Esenler Hastanesi Beslenme ve Diyetetik Bölümü’nden Uzman Diyetisyen Canel Öner Sayar da sağlıklı bir diyetin uygulanabilir ve sürdürebilir olması gerektiğine dikkat çekiyor. Sirtfood diyeti, ketojenik diyet, paleo diyeti ve bunun gibi sayısız diyetin bulunduğunu söyleyen Sayar, “Tek yönlü beslenmeye yönlendiren, kısa süreli ve hızlı kilo kaybı hedefleri olan, sağlıklı yaşam boyu uygulanabilir olmayan bu diyetlerden uzak durmalıyız. Sağlıklı bir diyet kişiye ait bilgilere yönelik düzenlenmelidir, yeterli ve dengeli beslenmeyi hedeflemelidir. Yoksa sağlığınızdan olabilirsiniz” dedi. Diyetisyen Sayar sözlerini şöyle sürdürdü: “Aralıklı oruçla, açlık ile vücutta çeşitli değişiklikler meydana geldiğini, vücudun büyüme hormonu seviyesi hızla yükseldiğini, büyüme hormonu seviyesi yükselmesiyle de lipolizin başladığını savunur. Böylece yağ yakımını artırmayı vaat eder. Ama sağlıklı bir diyet ‘uygulanabilir ve sürdürülebilir’ olmalı. Çevrenizde hiç ömür boyu İF uygulayan birini duydunuz mu ya da gördünüz mü. Beslenme bireye özgüdür. Tek bir beslenme tarzını en sağlıklı olarak değerlendirmek ve herkesi o beslenmeye yöneltmek yanlıştır. Uygulanabilir ve sürdürülebilir olmadığı için  bırakıldığında da verilen kilolar hızla geri alınır. Uygun şekilde yönetilmeyen ve gelişi güzel yapılan aralıklı açlık uygulamaları konsantrasyonda azalmaya, yorgunluğa ve kabızlığa yol açabilir.  Ağırlık kaybına rağmen, aralıklı açlık diyetlerinin diyabet ve ciddi sağlık sorunlarına yol açabileceğini, normal sağlıklı bireylerde insülin işlevini bozabileceğini ve pankreasa zarar verebileceğini savunan görüşler de vardır. Görüldüğü gibi hem olumsuz hem de olumlu verilerin bulunduğu kesin ve net olmayan, ‘Evet doğru, uygulamamız gerekiyor’ denilebilen bir diyet modeli değildir.”

Diyabet ilacı kullananlar, dikkat!

Aralıklı orucun kontrollü çalışmalarda kilo kaybı sağladığını ancak diyetetik destek olmadan serbest yaşam koşulları altında uzun süreli uygulama konusunda minimal etki yarattığını dile getiren NP İstanbul Beyin Hastanesi Beslenme ve Diyet Uzmanı Özden Örkçü ise bu tarz beslenmenin yağ yakımı ve kilo verimi konusunda sonuçlarının görüldüğünü söyledi. Örkçü, uzun süreli uygulamaların vücut üzerinde olumsuz etkilere neden olabileceğine dikkat çekti. Özellikle diyabetik ve diyabet ilaçları kullanan kişilerin aralıklı oruç denemeden önce mutlaka doktorlarına danışmalarını tavsiye eden Örkçü, sağlık sorunları olmayan kişilerin de bu tarzı denerken yeterli protein ve sıvı alımı, sağlıklı besinler seçmeye dikkat etmeleri gerektiğini vurguladı.