Hacı Bayram-ı Veli kimdir, hangi dönemde yaşadı? Hacı Bayram-ı Veli hayatı ve eserleri

Doğum adı Numan bin Ahmed olan Haci Bayram, II. Murad'ın bir fermanında sadece ilimle meşgul olabilmeleri için vergiden muaf tutulduklarını duyurduğu biliniyor. Hacı Bayram-ı Veli 1352 ile 1430 yılları arasında yaşamını sürdürmüştür. İşte, hayatı ve eserleri...

HACİ BAYRAM-I VELİ KİMDİR?

Hacı Bayram-ı Velî, Ankara’nın Solfasol köyünde dünyaya geldi. Babasının adı Koyunluca Ahmed'dir. Koyunluca Ahmed’in üç oğlunun en büyüğüdür. Hacı Bayram’ın doğum tarihi hakkında bilgiler kesin olmamakla birlikte 1352-53 / 753 olarak çeşitli kaynaklarda verilir. Hacı Bayram’ın asıl adı Numan’dır. Yanı sıra Hacı Paşa, Ahi Sultan, Kapıcıbaşı, Ahi Sultan ve Velî lakapları ile de tanınmıştır. Tahsil hayatına ilk önce köyü Solfasol’da başlamıştır. Hocası Şeyh İzzeddîn’den Arapçayı öğrenmiştir. Hacı Bayram’ın bir başka hocasının da Hallaç Mahmud Efendi olduğu söylenmektedir.). Hacı Bayram-ı Velî önce Ankara’da Melike Hatun’un yaptırdığı Kara Medrese’de sonra Bursa’da Çelebi Sultan Mehmed Medresesinde müderrislik yapmıştır. 

Somuncu Baba’nın Yûsuf Hakîkî adında bir oğlu olmasına rağmen “Hakikat-ı Muhammediyye nurundan ve sırr-ı velâyetten müteşekkil büyük emaneti oğluna değil, Hacı Bayram’a devretmiştir. Hacı Bayram’ın Şeyhi Hâmidüddîn-i Aksarayî ile birlikte geçen uzun hizmet, sohbet, murakabe ve taat yılları şeyhinin ölümüyle sona ermiştir. Hocası vefat ettikten sonra Ankara'ya dönmüştür. 

Hacı Bayram-ı Velî’nin hayatı Ankara’da son bulmuştur. Vasiyeti üzerine Hacı Bayram Velî’yi Akşemseddin yıkamış ve cenaze namazını kıldırmıştır.  Mezarı kendi inşa ettirdiği Hacı Bayram Camisi’nin kıble tarafındadır.

ESERLERİ

Velâyet-nâme-i Hacı Bektâş-ı Velî
Makalat - (Arapça)
Kitâbu'l-Fevâid
Şerh-i Besmele
Şathiyye
Makâlât-ı Gaybiyye ve Kelimât-ı Ayniyye