Eğitimde sistem değişti mi tartışması

Sonuçları liselere girişte kullanılan Temel Eğitimden Ortaöğretime Geçiş (TEOG) sınavı kaldırdı ancak yerine gelecek yeni sistem hâlâ netleşmedi. Öğrenciler başta olmak üzere veliler, eğitimciler bekleyişte. TEOG’un kaldırılmasıyla eğitim sistemine yöneltilen eleştirilere yönelik Milli Eğitim Bakanlığı’ndan (MEB) arka arkaya açıklamalar geliyor.
En son MEB Müsteşarı Yusuf Tekin, 14. İmam Hatipliler Kurultayı’nda yaptığı konuşmada, liselere geçişte TEOG sınavının kaldırılmasıyla eğitim sisteminin değiştiği yönündeki iddiaların yersiz olduğunu belirterek, bu iddiayı ortaya atanların eğitim sisteminin kökten değiştirileceğini düşündüğünü kaydetti.
Tekin’in MEB’in internet sitesinde de yer alan açıklaması şöyle: “Türkiye’de eğitim sistemi Cumhuriyet’in kuruluşundan itibaren hiç değişmemiştir. Bunu çok iddialı olarak söylüyorum. Sadece eğitimde bu ana felsefeye ulaşmak için kullanılan araçlar üzerinde minimal değişiklikler yapılmış. Asıl ulaşılmak istenen sonuca sistemi götürecek yolda ufak tefek değişiklikler yapılmıştır ve bu değişikliklerin hiçbiri eğitim sistemi değişikliği değildir. Eğitim sistemi değişikliği olarak algılanamaz. Bugünlerde gene tartışıyoruz. ‘Eğitim sistemi bir daha değişiyor.’ Ne değişecek, ben anlamıyorum. 8. sınıf ve 9. sınıf, 12 yıllık zorunlu eğitimin parçası. 6. sınıftan 7´ye geçtiği gibi 7´den 8´e geçtiği gibi 8´den de 9´a geçecek çocuklar. Burada yapacağınız bir değişiklik, eğitim sisteminde bir değişiklik anlamına asla gelmez. TEOG teknik bir konu, basit bir konu.”
Veliler sertifika peşinde
Tekin’in açıklamalarını değerlendiren eğitimciler, ortaöğretime geçiş sisteminin son 15 yılda sıkça değiştiğini belirterek, TEOG’un basit bir konu olmadığına, sınavın kaldırılmasının önemli değişiklikleri kapsadığına ve sorun çözülmezse eğitimin daha da kötüye gideceğine dikkat çekiyorlar.
Öğrenciler ise ne yapacaklarını şaşırmış durumda. Kimi sınav yapılacak gibi ders çalışmaya devam ediyor, kimi de derslerden kopmuş durumda. Veliler ise liseye girişte lazım olur diye çocuklarının daha önce gittiği kurslardan sertifika toplamaya başladılar. Müsteşar Tekin’in açıklamalarını ve yeni sisteminin henüz netleşmemesini değerlendiren eğitimcilerin görüşleri şöyle:

‘Bilimsellikten rahatsızlar’

Eğitim Sen eski Genel Başkanı Alaaddin Dinçer: Müsteşar’ın değişmediği dediği şey muhtemelen karma eğitim, “Cumhuriyet döneminin eğitim kazanımlarını değiştirmiyoruz” demek istiyor. Hükümet tabanından bir kesim laik eğitimden rahatsız. Bütüne bakıldığında eğitim sisteminin tamamen bilim dışına çıktığı, laik özelliklerini yitirdiği anlamına gelmiyor ama bilimsel değerler, laiklik aşındırıldı. Hükümet kendini iktidar yapan bu dinamiklerin taleplerini önceliyor, diğer kesimleri göz ardı ediyor. Böyle olunca da insanlar sistem değişikliği kaygısı yaşıyor. Bunun nedeni eğitim politikaları.
Eğitimde laikliği ve bilimselliği aşındırarak din eğitimi veren okulların sayısını artırarak, bu işi çözemezsiniz. Bakan’ı bürokratı çağ atlatıyor ama Cumhurbaşkanı diyor ki başarısız. TEOG kaldırıldı, yerine gelecek sistemle ilgili Bakanlıkta bir çalışma yapılıyor. Ama bu çalışmanın somut bir sonuca ulaştığını düşünmüyorum. Çünkü orada da kafalar karışık.

Öğrenciler bekleyişte

Eren Lafçı: Yazın özel ders aldım. TEOG kaldırılınca özel derse gerek yok diye iptal ettik. Şimdi ders notlarımı yükseltmek için çalışıyorum. TEOG’un kalkması kötü oldu.
Eymen Çay: Bu sistemde ne olacağımız belli değil. Çalışma düzenimiz bozuldu. Ders notları, yüksek olanlar sınava girecekmiş. İyi bir Anadolu lisesine girmek istiyorum. O yüzden sınav odaklı değil okul derslerine çalışıyorum.
Kerem Uğur: Kolejde sınava yönelik özel derslere devam ediyoruz. 7 yıl test usulü çalıştık şimdi açık uçlu soru var diyorlar. Okula başladığımız zamanki kadar kararlı değiliz. Ayrıca ailem de bir yandan belki sosyal aktiviteler de değerlendirilir diye basketbol, satranç gibi gittiğim kurslardan lisans topluyor.
l OZAN ÖMER KADÜKER

‘TEOG’un kaldırılması önemli’

ERG Direktörü Batuhan Aydagül: Ortaöğretime geçiş sisteminin son 15 yılda 5 kere değiştiğini düşünürseniz bu hiçbir şekilde basit bir konu değil. Mutlaka ki eğitim sistemi değişmiyor. Eğitim sistemi dediğiniz şey birçok parçası olan bir yapı. O yapıda bugüne kadar altından kalkamadığımız bir sorunu çözmeye çalışıyoruz.
Bu sorunu çözerken ortaöğretimi yapılandırmadan ve düzeltmeden yol almaları çok zor. Bir defa bu kadar zaman baskısı altında kalıcı çözüm üretmek zor olacak. Muazzam bir kamuoyu beklentisi var. Özel okullar ve iyi devlet liseleri için bir sınav yapılma ihtimali yüksek. Öğrencilerin bir şeye hazırlanmaları gerekiyor ama o şey neye benzeyecek? Tahminim TEOG’da olduğu gibi 6 dersten sınav olmayabilir ama açık uçlu soru deneyebilirler. Gelecek yeni sistemin ilk defa deneyecekler açısından bir dezavantaj olacaktır. Çünkü neye gireceklerini, soruların tipini bilmeyecekler. Yapılacak en iyi iş, okula iyi çalışmak, dersleri iyi öğrenmek. Bu basit bir sorun değil, önemli bir değişiklik. Zaman içinde çözemedikçe başımıza daha çok zorlaşarak gelen rekabetle bütün eğitim sistemini aşağıya doğru etkileyen bir durum.

‘Bütün çocuklar etkileniyor’


Eğitim İş Sendikası Genel Başkanı Orhan Yıldırım: Milli eğitimde son 15 yıldır değişen bakanların açıklamaları ortada. Her gelen bir önceki sistemin işe yaramadığını, eğitimi ileriye götürmediğini, eksik kaldığını söyleyerek, yeni bir sistem getirdiğini ifade etti. Sayın Müsteşar’ın Cumhuriyet döneminden bu yana eğitim sistemi değişmemiştir sözü hem komik ve hem de ironiktir. Türkiye’de buna kendi Bakan’ı dair kimse inanmayacaktır.
İşin içinde milyonlarca çocuğumuzun olduğu hiçbir konu basit kelimesiyle ifade edilemez. Türkiye’deki maliye konusundan bile çok daha önemli. TEOG konusu Bakanlığın elinin, ayağının dolaştığı bir konu. TEOG’un yerine getirilecek sistemle ilgili bir gelişme olmaz çünkü söyledikleri üç önerinin uygulanabilir tarafı yok; 8. sınıf öğrencilerinin eşit değerlendirileceği, beceri ve yeteneklerini ortaya koyabileceği bir sistem değil. O yüzden bocalıyorlar. Ortaya somut bir şey koyabilmiş değiller. Sınav kalkacak derken çocuklarda böyle bir belirsizlikte motivasyonunu kaybedenler, ders çalışmaktan uzaklaşanlar, psikolojik sorun yaşayanlar olacaktır. Böyle bir değişiklik için çocuklara süre vermek zorundasınız.