02.07.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
Kıvanç El / Ankara
Birleşmiş Milletler Nüfus Fonu (UNFPA), her yıl yayımlanan “Dünya Nüfus Raporu” ile buna paralel olarak hazırlanan Türkiye ile ilgili, “Çocuk Yaşta Evliliklerin Sağlık Riskleri ve Sonuçları Raporu”nu açıkladı. UNFPA’ya göre; çocuk yaşta evlilikler başta olmak üzere kadınların ve çocukların maruz kaldığı “insan hakları ihlali” niteliğindeki uygulamalara son vermek için acil ve hızlandırılmış bir eylem planı gerekiyor. Milyonlarca kız çocuğu; ailelerinin, arkadaşlarının ve içinde yaşadıkları topluluğun bilgisi ve rızası dahilinde fiziksel ve duygusal açıdan ihlal niteliğindeki bu tip uygulamalara maruz kalıyor.
3 ihlale odaklanıldı
Rapora göre, başlık parası, kadın sünneti, bekaret muayenesi gibi 19 farklı uygulama ile insan hakları ihlali işleniyor. Rapor, en yaygın olarak ortaya çıkan üç uygulamaya odaklanırken bunlar; “Kadın sünneti”, “gebelikte kız çocukları aleyhine cinsiyet seçimi” ve “çocuk yaşta evlilik” olarak sıralanıyor.
Raporda, kadınların ve kız çocuklarının yaşadıkları sağlık sorunları ile sosyal sorunlara da yer veriliyor. Bu sorunlar arasında, “vücut ağırlığı artışının yetersizliği”, “şişmanlık, vücut ağırlığında artış”, “kansızlık”, “kemik dokusu kaybı ya da zayıflaması”, “anne ölümleri” sıralanıyor. Kadınlar ve kız çocuklarının, eğitimlerini yarıda bırakma, sosyal izolasyon, depresyon gibi ciddi sorunlarla karşı karşıya olduklarına da dikkati çekiliyor.
Üçte biri anne
Rapora göre, bu yıl, yaklaşık 4.1 milyon kız çocuğu “kadın sünneti” uygulamasına maruz kalacak. Sadece bir günde 18 yaş altındaki 33 bin kız çocuğunun, kendinden yaşça büyük bir erkekle evlenmeye zorlandığı belirtilen raporda, 1 yılda 12 milyon kız çocuğunun 18 yaşın altında evlendirildiği belirtildi. Dünya genelinde, her beş çocuktan birinin evli olduğu kaydedilen raporda, günümüzde 650 milyon kız çocuğunun ve 118 milyon erkek çocuğunun 18 yaşından önce evlendiğinin tahmin edildiği ifade edildi. 18 yaşından önce evlenen her 10 çocuktan dokuzu kız çocuğu. Raporda, Türkiye’nin de çocuk yaşta, erken ve zorla evlendirilme uygulamalarının yaygın olduğu ülkeler arasında bulunduğu belirtildi.
Türkiye raporu
Türkiye ile ilgili rapora göre, 20-49 yaş arasındaki her beş kadından biri 18 yaşından önce evlendi. Çocuk yaşta evlendirilen kız çocuklarının üçte biri ise yine 18 yaşından önce anne oldu.
3.4 milyar dolarlık yatırım gerekiyor
Rapora göre 10 yıl içinde çocuk yaşta evlilikleri ve kadın sünneti uygulamasını sona erdirmek mümkün. Ancak bunun için 2020’de 3.4 milyar dolarlık bir yatırım gerekiyor. Raporda, ailelerin, koronavirüsten kaynaklı ekonomik yükleri azaltma yaklaşımı nedeniyle çocuk yaşta evliliklerin artması riskine de dikkat çekildi.