Bağcılar Meydanı'ndaki Atatürk Anıtı'nda 'benzerlik' tartışması
23.03.2022 - 12:06 | Son Güncellenme:
Gökçe KARAKÖSE Osman BAKIR
Hüseyin ÇAKMAK / İSTANBUL (DHA)
Bağcılar Meydanı'ndaki Atatürk Anıtı, Atatürk'e benzemediği gerekçesiyle tartışmalara neden oldu. Anıtı hazırlayan heykeltıraş Ziyatin Nuriev, "Ne yapılırsa yapılsın beğenen de var, tepki gösteren de var. Bunu biliyorum ve kabulleniyorum. Atatürk'ün toplumun yapısı ile ilgili hayallerine değinmek istedim" dedi.
Bağcılar 15 Temmuz Demokrasi ve Milli İrade Meydanı'nın açılışı, yenileme çalışmalarının ardından geçen yıl kasım ayında İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'nun katılımıyla yapıldı. Daha önceki dönemde yapılan yenileme çalışmalarında Atatürk Anıtı kaldırılmış ancak meydan heykeltıraş Ziyatin Nuriev'in hazırladığı Atatürk rölyefi (kabartma) ile yeni bir anıta kavuşmuştu.
18 Mart gösterileri provası sırasında meydandaki anıt tartışmalara neden oldu. Vatandaşların birçoğu, Atatürk Anıtı'nı, Atatürk'e benzetemedi.
"EN AZINDAN ATATÜRK'E BENZETİLEBİLİRDİ"
Anıta tepki gösteren ve Bağcılar'a iş için geldiğini belirten Orkun Gümüş, "Bence anıt pek de güzel olmamış. Atatürk'e benzemiyor. Kötü buldum, daha güzel yapılabilirdi diye düşünüyorum. En azından Atatürk'e benzetilebilirdi. Emeğe de saygı duymak lazım ama beğenmedim" dedi.
15 yıldır Bağcılar'da yaşayan Servet Kazan da, "Birebir Atatürk'e benzemiyor daha önce arkada bir tane vardı o kopyası gibiydi. Şu anda burnunda, surat ifadesinde falan farklılıklar görebiliyorum. Şu anda benzettiğim biri açıkçası yok" ifadelerini kullandı.
20 yılı aşkın süredir ilçede yaşayan İsmail Çavuşoğlu ise, "Ben pek Atatürk olduğunu çıkaramadım. Baka baka benzetemedim. Beğendim, değişik bir şey olmuş ama pek benzetememişler" diye konuştu. 10 yıldır ilçede yaşayan Yusuf Uğurlu da, "Eskisi gibi güzel bulmadım. Eskisi daha güzeldi, beğenmedim" ifadelerini kullandı. Necati Ay ise anıtı beğendiğini belirterek, "Bence çok güzel olmuş. Yakışmış, ortama uymuş. Ben beğendim" dedi.
ATATÜRK'ÜN TOPLUM YAPISIYLA İLGİLİ HAYALLERİNE DEĞİNMEK İSTEDİM
Meydandaki anıtla ilgili yöneltilen sorular için de İBB açıklama yapmadı. Demirören Haber Ajansı'nın telefonla ulaştığı heykeltıraş Ziyatin Nuriev, anıtın Atatürk'ün herhangi bir fotoğrafı alınarak yapılmadığına dikkat çekerek, "Bu Atatürk'ün bir fotoğrafını alarak 3 boyutlu hale getirme çalışmasının ötesinde bir iş, o kadar basite indirgenmemiş bir çalışma. Atatürk'ün olgunluk dönemedir. Bu çalışmada Atatürk'ün toplumun yapısıyla ilgili hayallerine değinmek istedim. Çalışmaya rölyef diyebiliriz. Ortada Atatürk var, Atatürk'ün arkasında da rölyef grubu var. Bunlar, kültür ve sanatı, bilim ve teknolojik gelişmeyi ve tarımı simgeleyen rölyefler. Atatürk tarımda da bilimselliği önemseyen biriydi. Bunu yansıtmak istedim" dedi.
FİKRİNİ SÖYLEMEK HERKESİN HAKKI
Anıtı 1 yılı aşkın sürede hazırladığını ifade eden Nuriev, Atatürk ile 25 yıl öncesine dayanan birkaç çalışması daha olduğunu belirtti. Nuriev, "Ne yapılırsa yapılsın, beğenen de var, tepki gösteren de var. Bunu ben biliyorum ve kabulleniyorum çünkü fikrini söylemek herkesin hakkıdır" ifadelerini kullandı.
SANATÇI YORUMU EKLENDİĞİ İÇİN YADIRGANMIŞ OLABİLİR
Heykeli yapan heykeltıraş Ziyatin Nuriev'i tanıdığını kaydeden öğretim görevlisi ve sanatçı Seydi Murat Koç ise, "Sanatçının yaptığı işte bir tarzı var. O üslubu ve tarzı bu heykelde görebiliyoruz. Geniş omuzlu, iri ayaklı bir Atatürk görüyoruz. Ziyatin Hoca'nın işlerinde bu tarz ayakları görebilirsiniz. İzleyiciler için rölyefin etkisi algılanamayabilir. Hep alışık olan üç boyuttan dışarı çıktığı için ve sanatçı yorumu eklendiği için yadırganmış olabilir. Bu heykele bakarken de eğitime ihtiyaç var" dedi.
HEYKELLER İÇİN DANIŞMA KURULU OLMALI; HALK OYU YOKLAMASI YAPILABİLİR
Bu tür heykelle için üst bir kurul ya da danışma kurulunun olması gerektiğini, böyle bir kurulun ise Türkiye'de bulunmadığını belirten Koç, "Yapılacak heykeli yapacak kişinin daha önce yaptığı işler göz önünde tutulabilir. Buraya yapılacak iş ile ilgili eskizler istenebilir. Sanatçı kendi yorumunu da elbette katacaktır. Bağcılar'daki heykelde de figürlerin duruşları, iri ayaklar Ziyatin Hoca'nın bir tarzıdır. Bu tür anıtsal, meydanda kullanılacak heykeller için danışma kurulunun yorumu ve önerisi alınabilir. Böyle bir kurul şart ama çok müdahil değil, öneri sunabilecek şekilde. Tüm heykeller için de belki bir halk oyu yoklaması yapılabilir. Sanat çok öznel bir şey. Siz profesyonel biriyle anlaşıp orada bir heykel yapmasını istiyorsanız bu şeyi zaten kabul etmiş oluyorsunuz" diye konuştu.
