24.04.2018 - 14:25 | Son Güncellenme:
Arılı domatesin ortaya çıkışı
Tarım dünyasında bazen kısa sürede daha kârlı verim almak için GDO'lu ürünler piyasaya sürülmektedir. Ancak üretilen bu ürünlerin sağlık açısından risk oluşturduğu bilinmektedir. Örneğin GDO'lu maddeler bünyelerindeki maddeler sayesinde insanlardaki hormon dengesini bozabilmektedir. Ayrıca tozlaşma ile doğal türlere zarar verebilmektedir. Ekosisteme zarar veren bitki ve böcek türlerinin meydana çıkmasına da neden olduğu bilinmektedir. Bu konuda çevreci kesimlerin çalışmaları devam etmektedir. Çalışmalar arasında GDO'ya alternatif olarak pek çok çözüm yolu bulunmaktadır. Çözüm yollarından bir tanesi arılı domates üretimidir.
Arılı domates üretimi
Domates tozlaşma yoluyla döllenip meyve veren bir bitkidir. Tozlaşma bitkide bulunan erkek organından taşınan polenin, domates bitkisi üzerindeki dişi organına taşınması ile gerçekleşir. Tozlaşma aslında doğada rüzgâr ya da hayvanlar yoluyla kendiliğinden gerçekleşebilir. Fakat işin sera boyutunda tozlaşma doğanın kendi döngüsüne bırakılmamaktadır. Bu işlem için arılardan faydalanılmaktadır. Arılar çiçeklerden topladıkları poleni domates bitkisi üzerine bırakarak döllenmeyi gerçekleştirir ve böylece domates bitkisi meyve verir. GDO yönteminde olduğu gibi kimyasal içerikli hormonlardan faydalanılmaz ve bu yüzden oldukça sağlıklıdır. Hormonlu domatesler ile arılı domatesler arasındaki fark belirgindir. Hormonlu domateslerde domates çekirdeği yok denecek kadar belirsizdir. Arılı domates üretimi çiftçiler arasında pek yaygın değildir. Bunun nedeni, bu domates üretiminin daha fazla emek, para ve nitelikli eleman ihtiyacıdır.
Üretimde dikkat edilen noktalar
Arılı domates üretimi günümüzde Antalya'daki seralar etrafında yaygınlaşmıştır. Seralarda domates üretimi yapılırken dikkat edilmesi gereken bazı temel noktalar vardır. Bu temel noktalardan biri tuta tehlikesidir. Tuta yumurtalarını domates meyvesinin yapraklarına bırakan güveye verilen addır. Yumurtadan çıkan tutalar yapraklar içerisinde delikler meydana getirir. Bu delikler yaprakları kurutarak verimliliğin düşmesine neden olur. Domates güvesi tutaya karşı alınan önlemlerden biri ilaç kullanımıdır.
Arılı domates üretiminde en büyük rol bombus arılarına düşmektedir. Bombus arıları seralarda tozlaşmayı sağlamakla görevli arılardır. Uzun dil ve tüy yapısına sahip bu arılar bal arılarına oranla çok daha hızlılar. Bu arılar kısa sürede pek çok bitkide tozlaşmayı sağlayabilir ve böylece hormon yönteminin de yerini alabilmektedir. Bombus arıları domatesin dışında farklı meyve ve sebzelerin üretiminde de başvurulan yöntemlerdendir.