‘301 canın cezası bu mu olmalıydı?’

Manisa’nın Soma ilçesinde 13 Mayıs 2014’te 301 madencinin yaşamını yitirdiği ve Türkiye’nin en büyük maden kazası olarak tarihe geçen faciayla ilgili 5’i tutuklu, 51 sanığın yargılandığı davada 4 yılın sonunda karar çıktı.

Mahkeme heyeti, aralarında Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan’ın da bulunduğu tutuklu 5 sanık için 15 yıldan 22 yıl 6 aya kadar, 9 tutuksuz sanık için de 6 yıldan 10 yıla kadar hapis cezaları verdi. Şirketin patronu Alp Gürkan’ın da aralarında bulunduğu 37 sanık ise beraat etti.

Tepki yağdı

Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nde karar duruşmasına acılı madenci ailelerinin yanı sıra, sivil toplum kuruluşu üyeleriyle CHP Grup Başkanvekili ve Manisa Milletvekili Özgür Özel ile siyasiler katıldı.

Yoklamayla başlayan duruşmada, Mahkeme Başkanı Salih Pehlivanoğlu, verdikleri kararı açıkladı. Buna göre; Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan 15 yıl, Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Genel Müdürü Ramazan Doğru 22 yıl 6 ay, maden mühendisi ve İşletme Müdür Yardımcısı İsmail Adalı 22 yıl 6 ay, İşletme Müdürü Akın Çelik 18 yıl 9 ay, maden mühendisi Ertan Ersoy 18 yıl 9 ay hapis cezası aldı. Mahkeme ayrıca, Can Gürkan hakkında 3 yıl süreyle madencilik faaliyetlerinde bulunmama cezası verdi. Bu karar sonrasında, ailelerin ve avukatların tepki göstermesi üzerine duruşma salonu karıştı. Mahkeme başkanı, duruşmaya 10 dakika ara verdi.

Aradan sonra kararı açıklamayı sürdüren Mahkeme Başkanı Pehlivanoğlu, tutuksuz yargılanan sanıklardan emniyet teknikeri Mehmet Ali Günay Çelik’e 11 yıl 8 ay, maden mühendisleri Yasin Kurnaz ve Hilmi Kazık’a 10 yıl 10’ar ay, Yönetim Kurulu Üyesi Haluk Sevinç, çalışanlardan Hilmi Karakoç, Mehmet Eres, Hüseyin Alkan, Fuat Ünal Aydın’a 8 yıl 4’er ay ve Murat Bodur’a 6 yıl 3 ay hapis cezası verdi.

37 kişi beraat etti

Aralarında şirketin patronu Alp Gürkan’ın da bulunduğu 37 kişi ise beraat etti. Kararın ardından ölen madencilerin aileleri ve yakınları yine tepki gösterdi. Karara isyan eden acılı aileler, “301 canın cezası bu mu olmalıydı? Bizim yüreğimiz yandı, ocağımız söndü. Yitirdiğimiz canların hesabını kim verecek?” diye feryat etti. Madenci yakınlarından bazıları gözyaşlarına boğulurken, bazıları da sinir krizi geçirip fenalaştı.

En fazla can kaybı yaşanan kazaydı

Türkiye’nin en büyük maden kazasının yaşandığı Soma’da 13 Mayıs 2014’te meydana gelen faciada 301 madenci hayatını kaybetti. Faciadan sonra başlatılan adli süreçte, aralarında Soma Kömür İşletmeleri A.Ş. Yönetim Kurulu Başkanı Can Gürkan, Genel Müdür Ramazan Doğru ile İşletme Müdürü Akın Çelik’in de aralarında bulunduğu 8 kişi tutuklandı. Facianın yıl dönümüne iki ay kala 2 Mart 2015 tarihinde iddianame Akhisar Ağır Ceza Mahkemesi’nce kabul edildi. İddianamede, tutuklu 8 kişi için, ‘olası kastla öldürme’ suçundan 301 kez 20-25 yıl, ‘neticesi sebebiyle ağırlaşmış yaralama’ suçundan 162 kez 2-6 yıl hapis cezası istedi.

'YASAL YOLLARI TAKİP EDECEĞİZ'

Karar sonrası açıklama yapan Türkiye Barolar Birliği Başkanı Metin Feyzioğlu, ailelerin asıl isyanının davayı karar aşamasına getiren bir önceki mahkeme heyetinin geçen haziranda görev alınması olduğuna dikkati çekerek şunları söyledi: “Bu insanlar hükümden önce güvendikleri mahkeme heyetinin son anda görevden alınmasına isyan ediyorlar. O heyet, bu cezaları bile vermiş olsaydı, beraat bile vermiş olsaydı, içleri huzurlu olacaktı. Adaletin işleyişine normal dışı bir müdahale oldu. Sonucun adaletli olup olmadığı tartışmasına girmek istemiyorum. İstinafı var, temyizi var. Biz tabii ki yasal yolları takip edeceğiz” dedi.

Can Gürkan için iddianamede ‘kasten adam öldürmek’ten ceza talep edildiğini, ancak yeni savcının mütaalasında bunu ‘taksirle adam öldürmek’ olarak hafiflettiğini belirten Feyzioğlu, mahkemenin de kararını bu mütaala doğrultusunda verdiğini söyledi. İddianamedeki suçlama üzerinden ceza verilseydi göçük altında kalan 301 can için ayrı ayrı ceza verileceğine vurgu yapan TBB Başkanı, “Burada taksir olamayacak kadar ağır kusurlar var. Bir otobüs kazasında 15 kişi ölseydi de bu ceza çıkardı. 301 kişinin ölümü bir katliam. Katliamın karşılığı bir cezanın çıkmadığını düşünüyoruz. Bizim vicdanımız huzursuz, rahatsız. Hukuka dair bildiklerimiz uygulanmadı” diye konuştu.

‘Trafik kazası gibi’

Manisa Barosu Başkanı Ali Arslan da faciada yakınlarını kaybedenlerin acılarının bir nebze olsa da dinmesini umut ettiklerini ancak açıklanan kararla beklentilerinin boşa çıktığını söyledi.

Kararın ailelerin vicdanını yaraladığını belirten Ali Arslan, “Mahkemenin olayı sanki normal bir trafik kazasıymış gibi, taksirli bir suç olarak değerlendirmesi bizi tatmin etmedi. Bu verilen cezalar ailelerin acılarını daha da büyüttü” dedi. Arslan, yargı sürecinin bitmediğini bu konunun takipçisi olacaklarını sözlerine ekledi.

CHP’den karara tepki

CHP Genel Başkan Yardımcısı Veli Ağbaba, Soma davasında çıkan karara ilişkin olarak, “Soma’ya adalet gelmemiştir” dedi. Ağbaba, yaptığı yazılı açıklamada, 4 yıl önce yaşanan, “Soma maden katliamı” davasının en başından itibaren çeşitli baskılara ve yönlendirmelere maruz kaldığını ifade etti. Bu baskıların etkisinde kalan mahkeme heyetinin, “katliam davasında” hukuk dışı bir karar vererek, başta hayatını kaybeden işçilerin yakınları olmak üzere 80 milyon vatandaşın yüreğini bir kez daha yaktığını belirten Ağbaba, verilen bu hukuk dışı karara rağmen milletin nezdinde gerçek suçluların hiçbir zaman değişmediğini vurguladı. ANKARA Milliyet