3 milyarlık rant kapısı

Ölüm, taciz, uyuşturucu ve kaçakçılık gibi olaylarla gündeme gelen günübirlik kiralık dairelere yapılan denetimler de kaçak işletme sayısını durdurmuyor. 2019 yılının ilk 11 ayında 27 bin 318 günübirlik kiralık daireye yapılan denetimlerde kaçak bin 430 daireye, 14 bin 705’er TL para cezası kesildi. Günübirlik kiralık dairelere en çok Bakırköy, Beyoğlu, Esenyurt, Fatih, Küçükçekmece, Şişli ve Zeytinburnu ilçelerinde rastlanırken, daha önce mühürlenen 490 dairenin mührünün tekrar bozulduğu tespit edildi.

Türkiye’de son zamanlarda büyük bir rant kapısı olarak görülen günlük kiralık dairelerle ilgili 2016 yılında Kanun Hükmünde Kararname çıkarıldı. Kararnamede, terör örgütü mensuplarının faaliyet yürütmesi, taciz, ölüm gibi olaylarla gündeme gelen günlük kiralık dairelere kimlik bildirimi zorunluluğu getirildi. Ancak düzenlemeye rağmen vergiden muaf olmak isteyen fırsatçılar, kayıt dışı daire kiralamaya devam ediyor. Denetimlere rağmen, internet sitelerinde verilen binlerce ilanla kiralık daireler günlük, yarım gün hatta saatlik olarak kiraya veriliyor. Turizm sektörüne de olumsuz etkileri olan günlük kiralık evlere, yapılan denetimler de fayda etmiyor. Denetim yapılmasına rağmen kapatılan günlük kiralık evler mühürleri bozularak tekrar açılıyor.

İstanbul İl Emniyet Müdürlüğü’ne bağlı Turizm Şube Müdürlüğü yapılan denetimlerle ilgili Milliyet’e 2019 yılının ilk 11 ayının rakamlarını açıkladı:

Mühür dinlemiyorlar

“İstanbul’un 39 ilçesinde toplam 27 bin 318 günübirlik kiralık dairenin denetimi yapıldı. Denetimlerde toplam 14 milyon 793 bin 966 TL para cezası kesildi. Bin 430 dairenin işyeri ruhsatı veya gerekli izinleri olmadığı tespit edilerek mühürlendi. Gerekli belgeleri olmaksızın günübirlik kiralık verilen dairelere 14 bin 705 TL para cezası uygulanıyor. Denetimde daireyi kiralayan şahısların beyanı alınıyor. Eğer daireyi kiralayan ev sahibi ise ev sahibine, emlakçı ise emlakçıya ya da daireyi uzun süre kiralayıp günlük olarak kiralama yapan üçüncü şahıslara bu yaptırım kararı uygulanıyor. Günübirlik kiralık dairelere en çok Bakırköy, Beyoğlu, Esenyurt, Fatih, Küçükçekmece, Şişli ve Zeytinburnu ilçelerinde rastlandı. Bu ilçelere haftanın altı günü, ilçe Asayiş Büro Amirliği, Vergi Dairesi Müdürlüğü, Sosyal Güvenlik Kurumu ve Zabıta Müdürlüğü’nden katılan personelle denetim yapıldı. Diğer ilçelerde haftanın en az üç günü denetimler gerçekleşirken, aranması olan 12 şahıs yakalandı. Mühürlenen 490 dairede mühür fekki olduğu (mührü bozma) tespit edilerek tekrar mühürleme yapıldı ve adli işlem uygulandı.”

Türkiye Otelciler Birliği Yönetim Kurulu Üyesi Levent Erdoğan, “Biz en başından beri sadece kimlik bildirimi ile bu işin olamayacağını, bunların aynı zamanda ticari bir işletme olduğunu ve bir işyeri açma ruhsatı gerektirdiğini defalarca söyledik. Yakın zamanda yaptığımız araştırmalarda devasa sitelerin içerisinde muhtelif dairelerin birçok resmi portallarda kiralık olduğunu görüyoruz. Bunun önüne geçmenin tek yolu Borçlar Kanunu’nda bir düzenlemeye gidilmesi. Minimum kiralama süresi, konut veya işyeri kiralamakla ilgili bir süre getirilmesi lazım. Çözüm önerimiz Borçlar Kanunu’nda bir düzenlemeye gidilmeden bunun minimum bir ay veya 15 gün kiralama süresini belirlemediğiniz sürece bunun önüne geçmenin pek bir imkanı yok. Çünkü kanun açık. Bu günübirlik kiralık dairelerin büyük kısmında kimlik bildirim sistemi kurulu ama kullanılmıyor” diye konuştu.

‘Mevzuata takılırsak illegal uygulama sürer’

İstanbul Umum Emlak Komisyoncuları Esnaf Odası Başkanı Nizameddin Aşa ise şöyle konuştu:

“Denetimler ancak bir ihbar veya tespit olduğu zaman yapılıyor. Belediye mevzuatında konaklama işini yapmak için konaklama tesisi alanında, müstakil bina ve konaklama mevzuatına uygun olmak gerekiyor. Yani ‘Bir apartmanın ikinci veya üçüncü katında konaklama hizmeti verilemez’ deniliyor. Ayrıca emniyet, her gelen konuğun kimliğinin bildirilmesini istiyor. Günlük kiralık dairelerin alternatif konaklama sistemi olarak kabullenilmesi lazım. Bununla ilgili mevzuat geliştirilmeli. . Emniyet ve belediye mevzuatına takılıp kalırsak bu illegal uygulama devam eder.”