1200 yıl sonra yine Marmara sularında

Marmaray kazı çalışmaları sırasında Yenikapı’daki Antik Teodosius Limanı’nda bulunan ahşap gemilerden Yenikapı 12’nin replikası, arkeologlar ve gemi mühendisleri tarafından yapıldı. Bin 200 yıl önce Marmara Denizi’nde ticaret yapan Yenikapı 12, İstanbul Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ufuk Kocabaş’ın hayata geçirdiği proje ile Türkiye’yi yurt dışında da temsil edecek.

Dünyanın en büyük batık gemi koleksiyonu olan Yenikapı batıklarından biri, bin 200 yıl aradan sonra tekrar Marmara denizinde yelken açacak. 2004 yılında başlayan Marmaray ve metro kazıları sırasında bulunan ve dünyadaki örneklerine göre çok daha iyi korunan batık gemileri korumaya alan İstanbul Üniversitesi Taşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü, arkeoloji dünyasının en dikkat çekici çalışmasını ortaya koydu.

9.20 metre uzunluğunda

İstanbul Arkeoloji Müzeleri Başkanlığı’nda gerçekleştirilen Yenikapı kazıları kapsamında Theodosius Limanı’nda gün ışığına çıkartılan “Yenikapı 12” batığının replikası, İstanbul Üniversitesi’nin partneri olduğu Avrupa Birliği Bakanlığı “Karadeniz Havzasında Sınır Ötesi İşbirliği Programı” kapsamında uygulanan “LİMEN: Ege’den Karadeniz’e Kültürel Limanlar” başlıklı proje etkinlikleri kapsamında tamamlandı. 9.20 metre uzunluğunda ve 2.50 metre genişliğindeki geminin benzeri, Tuzla’daki RMK (Rahmi Koç) Tersanesi’nde yapıldı. İstanbul Üniversitesi Taşınabilir Kültür Varlıklarını Koruma ve Onarım Bölümü Başkanı Prof. Dr. Ufuk Kocabaş denetiminde Yrd. Doç. Dr. Işıl Özsait Kocabaş başkanlığında oluşturulan uzman ekip, iki yıl çalışarak Yenikapı 12’yi hayata geçirdi.

Uzmanlar inşa etti

Işıl Kocabaş başkanlığındaki ekip, önce teknenin tüm ahşaplarının bire bir ölçekli çizimlerini yaptı. Teknenin inşasını ise İTÜ Gemi İnşaatı ve Deniz Bilimleri Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Abdi Kükner yaptı. Bin 200 yıl önce hangi ağaçların kullanıldığını ise İÜ Orman Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Ünal Akkemik belirledi. Tüm uzmanlar teknenin kalıntılarını inceleyerek yeni yapılanın en ince detayına kadar aslına benzemesi için çaba sarf etti. Yoğun bir çalışma sonunda yelken donanımı da tarihe uygun olarak yapılan Yenikapı 12, milattan sonra dokuzuncu yüzyılda olduğu gibi Marmara Denizi’nde yol alacak. Prof. Dr. Ufuk Kocabaş, Yenikapı 12’nin önce İstanbul Arkeoloji Müzeleri’nde sergileneceği önümüzdeki yıl da 15’inci Uluslararası Gemi ve Tekne Arkeolojisi Sempozyumu için Fransa Marsilya’ya gideceğini belirtti.