Son Güncellenme:
Medeni Kanun'a göre taşınmaz bir maldan, özel bir sebebe dayanarak kullanma olanağı veren irtifak hakkı, sınırlı ayni haklardan biridir. Kanuna göre irtifak hakkı, hak sahibine bazı hakları verirken, hakka konu olan taşınmazın malikinin bazı hak ve faydalardan yararlanmasını sınırlar.
İrtifak hakkı taşınabilir ve taşınmaz irtifa hakkı olarak ayrılır. İntifa hakkı, oturma hakkı, üst hakkı, geçit ve kaynak hakkı taşınmazlar üzerindeki şahsi irtifak haklarıdır. Taşınmazlar üzerinde kurulan irtifak haklarında, bir taşınmaz lehine başka bir taşınmaza sorumluluk yüklenmesi söz konusudur. Yüklenici durumundaki malik, mülkiyet haklarından bir kısmını kullanmaktan kaçınmaya mecbur kalabileceği gibi diğer malikin çeşitli müdahalelerine de razı olmak zorunda kalır. Taşınmazların devri ve intikali, kurulu irtifak hakkının devamına engel teşkil etmez. İrtifak hakları olumlu olabileceği gibi olumsuz da olabilir. Bu durumda hak sahibinin mülkiyet haklarında bir sınırlama engeli söz konusudur.
Taşınmazlar üzerindeki irtifak haklarında resmi sözleşme şartı aranır. İrtifak haklarının kazanımında ve tescilinde, mülkiyet haklarına dair hükümler uygulanır.
İrtifak hakkının kurulabilmesi için yapılan sözleşmenin şekil şartını sağlaması ve geçerli olabilmesi için resmi senet şeklinde düzenlenmesi gerekir. Sözleşmede taşınmaza ilişkin bilgiler ve irtifak hakkının başlama ve bitiş süreleri detaylı olarak yer alır.
Başkasının eşyasından belirli kurallar dahilinde faydalanma imkanı veren intifa hakkı, eşya, haklar ve mal varlığı üzerinde kurulabilir. Taşınır mallarda hak sahibine teslim, alacaklarda alacağın devredilmesi, taşınmazlarda ise tapuya tescil ile tesis edilir. Hakka konu olan taşınmazın ortadan kalkması halinde intifa hakkı da ortadan kalkar.