Yeşil pasaportlu AB'ye girerken izin almak zorunda kalacak

Avrupa Parlamentosu, Avrupa Birliği vatandaşı olmayıp, Birlik üyesi ülkelere seyahat ederken vizeye ihtiyacı olmayan kişilere "seyahat izni" zorunluluğu getirilebileceğini açıkladı. Yani bu durum, Türkiye'de öncelikli olarak yeşil ve gri pasaportluları etkileyecek.

Parlamento'nun internet sitesinden yapılan açıklamaya göre, yeni geliştirilen Avrupa Seyahat Bilgileri ve Yetkilendirme Sistemi (ETIAS) ile AB'ye giriş yapmak isteyenler hakkında ön bilgiler toplanacak.

Kişiler, seyahatlerinden önce online ve bireysel olarak 7 euro ücret ödeyerek ETIAS'a başvuracak. Başvuru sonuçları da dört hafta içerisinde açıklanacak. Başvurunun reddedilmesi durumunda AB, haklı gerekçeler sunmak zorunda olacak ve seyahat edenin itiraz hakkı bulunacak.

18 yaş altı ve 70 yaş üstünde olanlar herhangi bir ödeme yapmazken, alınan seyahat izinleri üç yıl geçerli olacak.

2020'de vizesiz geçiş hakkına sahip 39 milyon yolcunun AB'yi ziyaret etmesinin beklendiğini duyuran açıklamada ETIAS'ın amacı, "terör suçlularının, sabıkalıların ve AB'ye risk oluşturabilecek herkesin önceden belirlenmesi" olarak ifade edildi.

Henüz taslak aşamasında olan uygulamanın kabul edilmesi durumunda 2021'den itibaren geçerli olacak.

YEŞİL PASAPORT NEDİR, KİMLERE VERİLİR?

Kabaca "Devlet memurlarına verilir" diye bilinen yeşil pasaportun daha geniş bir açıklaması var. Örneğin kamu görevlilerinin yalnızca yüzde 4'ü yeşil pasarporta aday.

Bordo pasaporttan farklı olarak en çok beş yıl geçerliliğe ve daha fazla dolaşım gücüne sahip yeşil pasaportla 196 ülkenin 160'ına seyahat edilebiliyor.

Bordo pasaportun 102 ülkeye vizesiz izni varken, , ABD pasaportunun 174, Rus pasaportunun 105, İsrail pasaportunun 147, Çin pasaportunun ise 52 ülkede dolaşım kolaylığı bulunuyor.

Yeşil pasaportu alabilecek bazı kamu görevlileri ve eski bürokratlar:

1) Birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrolarda bulunan veya sözleşmeli devlet memurları

Yeşil pasaporta başvurabilmek için devlet memurlarının önce belli bir kıdeme ermesi gerekiyor. Bu kıdemin “derece ve kademe olarak” bir hesabı var.

En yüksek derece 1 iken en düşük ise 13. Ancak mesleğe başlayan tüm memurlar 13'ncü dereceden başlamıyor. Kişilerin askerlik durumu, kaç sene eğitim gördüğü gibi faktörler, başlangıç derecesini belirliyor.

Mesela lisans mezunları mesleğe 9 derece 1 kademe olarak başlar, bu da 9/1 olarak ifade edilir. Birinci senesinin sonunda kişi 1 kıdem ilerler ve 9 derece 2 kıdem, yani 9/2 olur.

Derece ise, sicilinde bir olumsuzluk olmaması halinde üç yılda bir ilerler. Bu hesaba göre birinci, ikinci ve üçüncü dereceden kadrolu memurlar yeşil pasaport almaya hak kazanır.

2) TBMM eski üyeleri ve eski bakanlar

Yani görev süreleri boyunca siyah pasaport kullanan, görevi tamamlandığında da yeşil pasaporta geçen milletvekilleri ve bakanlar bu kapsama giriyor.

3) Birinci, ikinci ve üçüncü derece kadro karşılığı çalışan diğer kamu görevlileri

Bu kesim, devlet memurlarından farklı olarak, devlette kadrolu olmayan, ancak sözleşmeli çalışan personeli ifade ediyor.

4) Birinci, ikinci ve üçüncü derece kadrodayken emekliğe ayrılan veya görevden çekilen memur ve diğer kamu çalışanları

Yukarıda bahsi geçenler kişiler, emekli olduktan sonra da yeşil pasaport ayrıcalıklarını koruyorlar. Aynı şekilde görevlerinden kurum tarafından çekilirlerse de yeşil pasaport haklarını korurlar.

5) Görevleri süresince olmak kaydıyla büyükşehir, il ve ilçe belediye başkanları

Aktif olarak başkanlık yaptıkları süre boyunca, bu belediye başkanlarına da yeşil pasaport veriliyor.

6) Birinci derece kadro ile emekli olan belediye başkanları

Yukarıda saydığımız belediye başkanları görevden ayrıldıklarında pasaportları bordo pasaporta döner. Ancak birinci derece kadroyken emekliliğe ayrılan belediye başkanları yeşil pasaportlarını korurlar.

7) Devlet sporcusu unvanını taşıyan atletler

Hangi spor branşı olduğu fark etmez, ülkeye başarı getirdiği için devlet sporcusu statüsü verilen sporculara hem aylık bağlanıyor, hem de yeşil pasaport veriliyor.

8) Eskiden devlet bankaları olup, sonradan özelleştirilen Halk Bank, Ziraat Bankası ve Emlak Bankası çalışanlarından şu kişilere;

- Özelleştirmeden önce yeşil pasaport hakkını elde etmiş olanlar,

- Kuruluş sermaye payının en az yüzde 51’i devlete ait kamu kuruluşu olanlar,

- Sosyal Güvenlik yönünden T.C. Emekli Sandığına bağlı olmak, Kamu görevlisi olanlar,4603 Sayılı İş Kanununa tabi olanlar.

- Kadro karşılığı olmaksızın çalışıp, emekli kesenekleri birinci, ikinci ve üçüncü derece üzerinden kesilerek Emekli Sandığına yatırılan çalışanlar ve bu durumda çalışırken emekli olan sözleşmeli devlet memurları

9) İhracat ile uğraşan iş adamlarına verilmesi için de bir yasa bulunuyor.

GRİ PASAPORT NEDİR, KİMLERE VERİLİR?

Hizmet Pasaportları, hükümet, hususi idarelerce veya belediyelerce resmi vazife kapsamında yurt dışına gönderilen veya dış ülkelerde vazifeye atananlara, Türkiye Cumhuriyetinin üyesi bulunduğu uluslararası kuruluşlarda memur statüsünde çalışanlara, Türk Hava Kurumu ve Türkiye Kızılay Cemiyetince görevlendirilenlere altı aydan az olmamak kaydıyla görevi süresi boyunca veriliyor.

Hizmet damgalı pasaport alabilecek durumda bulunanların eşlerine, ergin olmayan veya ergin olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan, öğrenimi devam eden çocuklarına 25 yaşının ikmaline kadar, yine ergin olsalar dahi yanlarında yaşayıp evli bulunmayan ve iş sahibi olmayan, aynı zamanda bedensel, zihinsel veya ruhsal özürlerinden en az biri nedeniyle sürekli bakıma muhtaç durumda olduğu resmi sağlık kurumlarının düzenlediği sağlık kurulu raporu ile belgelenen çocuklarına da hak sahibi kişinin pasaportu ile aynı süre geçerli hizmet damgalı pasaport hakkı sunuluyor.

BusinessHT