Vergide çifte ceza dönemi kapanmalı

Türkiye’de vergiyi eksik tarh ettirenler hakkında ceza olarak “usulsüzlük, özel usulsüzlük, vergi ziyaı cezası ve hapis cezası” yaptırımlarının duruma göre hep birlikte uygulanabildiğini belirten DKR Denetim ve Danışmanlık Kurucu Ortağı Ekrem Öncü, “Türkiye’de uygulanmakta olan aynı suça hem para cezası, hem de hapis cezası uygulaması, Avrupa Birliği ile Türkiye arasında imzalanan 7 nolu protokole aykırıdır. Çifte cezalandırmayı önleyen bu protokol Türkiye’de 2016’da yürürlüğe girdi. Protokol uyarınca Türk vergi ceza sistemi tamamen değişmek zorunda” dedi. Öncü, şunları söyledi:

Cezalar değişecek

“Türkiye’de usulsüzlük, özel usulsüzlük, vergi ziyaı ve hapis cezası hep birlikte uygulanabildiği gibi, özel usulsüzlük ve vergi ziyaı cezası da birlikte uygulanabiliyor. İşte 7 nolu Protokolün 4’üncü maddesi, ‘bu cezaları birlikte uygulayamazsın’ diyor. Sonuçta, vergi ziyaı cezası alıyor isen, hapis cezası uygulayamazsın, ya da vergi ziyaı cezası alıyorsan özel usulsüzlük cezası uygulayamazsın, ya da hapis cezası veriyor isen para cezası veremezsin diyor.”

Ekrem Öncü, “7 nolu Protokol imzalanır iken bu durum düşünülmüş müdür bilemeyiz ama mevcut durumda vergi kanunları buna uyarlanmak zorundadır. Bu da Türk vergi ceza sistemi açısından yeni bir durumdur ve ceza sistemi tümden değişmek zorundadır. Nitekim, dava dilekçelerinde bu durum vurgulandığında mahkemeler bunu dikkate almak zorunda kalacak. Mahkeme kararları da 7 nolu Protokol ekseninde çıktığında vergi mevzuatındaki ceza sistemi de değişmek zorunda kalacaktır” diye konuştu.

AİHM’e başvuru yolu açık

Vergide çifte ceza uygulamasını Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) kararları çerçevesinde değerlendiren Öncü, “Türkiye 7 nolu Protokole taraf olmuştur ve 7 nolu Protokolün 4. Maddesine atıf yapılarak, Türkiye’de de Vergi Uygulama Kanunu 359 uyarınca hem idari para cezası verildiği, hem de hapis cezası verildiğinden hareketle AİHM’e başvurmak mümkün hale gelmiştir” dedi.

Protokol ne diyor?

14 Mart 1985 tarihinde Türkiye tarafından imzalanmış olan 7 nolu Protokol, 25 Mart 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayımlanarak 1 Ağustos 2016’da yürürlüğe girdi. 7 nolu Protokolde şu hükümler yer alıyor:

“Madde 4: İki kez yargılanmama veya cezalandırılmama hakkı 1. Hiç kimse aynı devletin yargı yetki alanında o devletin hukuku ve ceza yargılama usulü uyarınca kesin olarak beraat ettiği ya da mahkûm olduğu bir suçtan ötürü tekrar yargılanma veya cezalandırmaya tabi tutulmayacaktır. 2. İlk paragraf hükmü, davanın sonucunu etkileyebilecek yeni delil ya da yakın zamanda ortaya çıkmış olgular ya da önceki yargılamada esaslı bir hata var ise, ilgili devletin hukuku ve ceza yargılama usulü uyarınca davanın yeniden açılmasını engellemeyecektir. 3. Sözleşme Madde 15 çerçevesinde bu maddeden sapma yapılmayacaktır.”

Hapis cezası devam etmeli

Ekrem Öncü, vergi cezalarında değişiklik gündeme geldiğinde, bazı suçlarda hapis cezası yaptırımının devam etmesi gerektiğini vurgulayarak, şöyle konuştu:

“Kanaatime göre Türkiye’de özellikle sahte fatura düzenleyenler ile defter ve belgelerini gizleyenler için hapis cezasını kaldırmak tam bir kaosa neden olacaktır. Vergi oranları yüksektir ve buna tenezzül edenleri para cezası ile cezalandırmak yeterli olmayacaktır.”