01.06.2019 - 07:50 | Son Güncellenme:
Hanife Baş
Türkiye’de mobil uygulamayla taşımacılık alanında sektör yeniden şekilleniyor. ABD merkezli Uber, Türkiye’de artık sadece sarı taksilerle devam edecek. Altı kişilik grupları taşıdığı ‘XL’ hizmetini sona erdiren Uber, dün saat 12:00 itibariyle sistemi kapattı.
Dönem dönem siyasetçilerin de tepkisini dile getirdiği uygulamayla ilgili olarak yedi gün önce Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan da bir açıklama yapmıştı. Erdoğan, “Bizim literatürümüzde Uber diye bir şey yok. Uber olayının korsan taksicilikten bir farkı yok. Uber konusu bizde bitmiştir. Böyle bir şey yok” demişti. Önceki gün ise İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkan adayı Binali Yıldırım, araç sahibi sürücülerin şikayetlerini dinledi.
63 ülkede faaliyette
Taksi sahiplerinin sistemle ilgili şikayeti yanında Uber’in sistemindeki şoförler de sistemin bitmesi nedeniyle zor durumda kalacaklarını dile getirdiler. Binali Yıldırım da, “Çekilme kararını bundan çok önce aldılar. Size açıklamadılar. Bu kararı Cumhurbaşkanımızın konuşması üzerine almış değiller. Normalde bu kararı sizinle paylaşmaları gerekiyordu. Dürüst davranmadılar” dedi.
Uber Türkiye’den yapılan açıklamada ise şunlar kaydedildi:
“Uber, 63 ülkede 700 şehirde günde 15 milyon yolculuk yapılmasına imkan sağlıyor. 2014’te İstanbul’da hizmet vermeye başladık. Uygulamamızı 4 milyondan fazla kullanıcı indirdi. 12 bin Uber XL sürücü ortağı ile 6 bin şirket Uber sayesinde gelir elde etti.”
Uber: Çok zor karar
Açıklamada, daha sonra şu bilgilere yer verildi:
“Maalesef, çok zor karar almak durumunda kalarak İstanbul’daki Uber XL faaliyetimizi 31 Mayıs itibariyle durdurduk. Uber, Türkiye için uzun vadeli bir iş ortağı olmak istemektedir. Yolcularımıza Sarı Taksi ve Turkuaz Taksi ürünlerini sunmaya devam edeceğiz. Türkiye’ye bağlılığımızı koruyoruz. Türkiye Cumhuriyeti hükümeti ve yerel paydaşlarla çalışmak istiyoruz. Bize güvenen yolcularımıza, saygınlık ve profesyonellikleri ile örnek olan her bir Uber XL sürücü iş ortağımıza çok teşekkür ediyoruz.”
Taksiciler memnun
İstanbul Taksiciler Esnaf Odası Başkanı (İTEO) Eyüp Aksu’nun, Uber’in XL uygulamasının kalkmasıyla ilgili açıklaması ise şöyle:
“Gelinen nokta, bizim çok önceden uyardığımız üzere, korsan taşımacılık şirketinin beklenen sonunun başlangıcıdır. Bu global korsan taşımacılık bitmiştir. Sürekli dile getirdik, küresel korsanların yaptığı, kamu arazisine gecekondu dikmekten farksız. Sonucunu hep birlikte gördük. 6 yıldır taksicilik mesleğinin üzerine bir karabasan gibi çöken, yasaları hiçe sayan, ülkemiz ekonomisine hiçbir katkısı bulunmayan küresel taksi korsanlığına karşı kararlılıkla hukuki bir mücadele yürütüyoruz. Taksiciler olarak bizler yüce Türk adaletine güveniyoruz.”
İlk çeyrek zararı 1 milyar dolar
Uber, dünyada ise 2019 yılı birinci çeyrek sonuçlarını açıkladı. Gelir büyümesine karşın kaybı 1 milyar doları buldu. 2019 yılı ilk çeyreğinde geliri 3.1 milyar dolara çıktı. Gelirini geçen yılın aynı dönemine göre yüzde 20 artırdı. ABD’deki rakibi Lyft gibi pazar payı kazanmak için kullanıcılara promosyon ve sürücülere teşviklere çok fazla harcama yaptı. Maliyet artırıcı unsurlar arasında sürücülere ödenen yüksek maliyetler, dikkat çekici oranda yükseldi.
Telefonla taksi çağırma işinde 5 uygulama var
Türkiye’de mobil uygulamayla taksi sektöründe şu anda Uber, Careem, iTaksi, 7/24 ve Bitaksi olmak üzere beş marka bulunuyor. Daha önce OLEV ve Yolo gibi Türk girişimciler sektöre girmeyi denedi ancak daha sonra devam etmediler.
Ortadoğu’da kurulan Careem ise Şubat 2018 yılında Türkiye pazarına girdi. Bu uygulama Mart 2019’da ise bütün dünyada Uber tarafından 3.1 milyar dolara satın alınmıştı.
Günde 2 milyon yolcu
İstanbul Taksiciler Esnaf Odası’nın verdiği bilgilere göre, İstanbul’da 17 bin 395 taksi, 800 dolmuş var. Taksi sektörü üç vardiya şoförlerle yaklaşık 50 bin aileyi temsil ediyor. Bu taksiler günde 2 milyon kişiyi taşıyor.