Teknoloji yatırımcılığı atağa kalktı

Hanife Baş - Startup yatırımları uzmanlık gerektirmesi, likit yatırımlar olmaması gibi nedenlerle halen daha çok kurumsal veya nitelikli yatırımcılara hitap ediyor. Son dönemde kişisel gelir vergisi indiriminden yararlanmak için akredite yatırımcı sayılarında artış görüldüğü belirtiliyor.

Keiretsu Forum Türkiye Genel Müdürü Duygu Eren, pandemi nedeniyle dünyada teknoloji yatırımcılığının hem çok hızlandığını hem de çok fazla yatırım haberleri gelmeye başladığını söyledi. Eren, “Startup’lara yatırım yapanlar daha çok melek yatırımcılar. Son dönemde iş dünyasının önde gelen isimleri, özel sermaye yatırımcıları, risk sermayedarları, kurumsal yatırımcılar ve üst düzey beyaz yakalı çalışanlar da bu alana kaydı. Son yıllarda kişisel gelir vergisi indiriminden yararlanmak için de akredite yatırımcı sayılarında da artış görmekteyiz. BKY(Melek yatırımcı) lisansı alan akredite yatırımcılar yapmış oldukları yatırımın yüzde 75’ini vergilerden düşebiliyorlar bu da dünyadaki en yüksek oran. Birçok melek yatırımcı da bu vergi desteğinden yararlanmak istiyor” dedi.

7 yıl içinde çıkış

Eren, yatırım tutarlarıyla ilgili de, “Keiretsu Forum bünyesindeki yatırımcılar girişimlere, başvuran şirketlerin ihtiyaçlarına göre değişmekle beraber 25 bin dolar ile 500 bin dolar arasında yatırım yapmaktadır. Girişimin en geç 7-10 yıl içinde şirketini satarak parasını döndürmesi beklenir. Startup yatırımcısı temettü geliri için değil, değer artış kazancı için yatırım yapar. Eğer girişim şirketini belirlenen süre içinde satamaz ise ‘hisse geri alım opsiyonu’ gibi konular gündeme gelebilir” bilgisini verdi.

Duygu Eren, startup’lara yatırım yapılırken dikkat edilmesi gerekenleri şöyle sıraladı:

“Yatırımcılar iş modellerini titizlikle incelemeli. Girişimci ve ekip, girişimin başarılı olmasında en önemli unsurlardan biri. Yatırımcı girişimde bulunan ekibi iyi tanımalı ve planlarını iyi analiz etmeli. Bir girişimin hangi pazara hitap ettiği yatırımcılar için oldukça önemli. Piyasadaki durumuna bakmalı. Girişimciler iş modellerini belirlerken bunun yanı sıra bir çıkış stratejisi de belirlemeli. Bir yatırımcı taahhüt edilen sermayenin ne zaman ödeneceği, minimum sermaye tutarının ne kadar olduğu gibi soruların cevaplarını iyi araştırmalı.”

Girişimci ne arıyor?

Insider Kurucusu ve CEO’su Hande Çilingir, girişimlerin ülke ekonomisi açısından çok değerli olduğunu vurgulayarak, “Başarılı girişimlerle topluma pek çok başarılı insanın kazandırılabileceğini gördüğümüz için hem Türkiye’de hem dünyada girişimcilik alanında giderek bilinçlendiğimizi düşünüyorum. Son zamanlarda Türkiye startup ekosistemine yapılan yatırımlar ve çıkışlar bu anlamda yol kat ettiğimizin bir göstergesi. Türkiye’den çıkan bir girişim için global pazarı hedeflemek çok daha fazla zorluğu beraberinde getiriyor fakat eğer bu zorluklarla başa çıkabilecek bir ekibe sahipseniz tüm sorunlar çözülüyor” dedi.

Çilingir, bir girişimci olarak yatırımcı kabul ederken dikkat ettikleri noktaları şöyle sıralıyor: “Girişimlerin çoğu için gerekli fonları güvence altına almak yüksek bir önceliktir. Birçok kurucunun kaynak yaratma sürecinde yaptığı yaygın bir hata, yatırım yapan kişiden çok paraya odaklanmaktır. Yatırımcılar finansal destekten çok daha fazlasını sunar. Sektörel bilgi birikimlerini paylaşabilir, danışmanlık konularında destek olabilir, ekipleri motive edebilir ve işin büyümesini kolaylaştırabilirler.

Vizyonunuzu anlayan, doğru kararları vereceğinize güvenen ve gerektiğinde yardım eli uzatan bir yatırımcı bulmak önemli. Doğru network’lerle iletişim sağlayan yatırımcı öne çıkar. İyi tavsiyede bulunan ve öğreten yatırımcıya sahip olmak önemli.”

Uzun süreli yatırım olarak bakın

Startup hukuku da gelişmeye devam ediyor. Çetinkaya Avukatlık Bürosu Hukuk Danışman Avukatı Zeynep İnceer Üçgül, yenilikçi girişimlere yatırım yapma fikrinin cazip hale geldiğini belirterek, şunları söyledi: “Bu alana yatırım talebi arttı. Kripto vari bir sorun yaşanır mı? Startup’lara yapılan yatırımın temel amacı daha uzun soluklu ve daha somut bir iş modeline dayalı olarak ilerlediğinden bu konudaki sorunlar kripto para borsasında yaşanılan sorunlardan daha farklı şekillerde ortaya çıkar. Startup’lara yapılan yatırım ise likit değildir. En önemlisi startup’ların yatırım aşamaları var. Yani bir startup’a yatırım yaptığınızda, paranızın en az dört ile beş yıl hatta daha uzun süre bağlı kalacağını bilerek ve bu riski göze alarak bekleyebiliyorsunuz. Başarısız olabileceğini de unutmamak gerekir. Yatırımın risklerini göz ardı etmemek için doğru strateji ve eleştirel bir yaklaşımla yatırım kararları alınmalı. İstatistiklere göre startup şirketlerin yüzde 90’a yakını ilk 5 yıllık süreç içerisinde başarısız oluyor. Yüzde 10’luk kesim başarılı oluyor. Bu nedenle yatırımların çeşitlendirilmesi önemli. Yatırımcılar birikimlerini tek bir startup’a yönlendirmek yerine çok sayıda startup’a dağıtarak ilerlemeli. Startup’a yatırım sürecinin başlangıç aşamasından itibaren hukuki süreçler de iyi takip edilmeli.”

BİTTİ