29.11.2019 - 07:50 | Son Güncellenme:
SERKAN ARMAN
Yatırım ‘guru’su Mark Mobius’un gözü Türkiye’nin üzerinde. 83 yaşındaki Mobius sık sık ‘dünyanın en etkili insanları’ listesine giren bir isim. Yıllardır yönettiği dev fonlarla gelişmekte olan piyasalara yaptığı yatırımlarla tanındı. 2018 yılından beri kurucu ortağı olduğu ‘Mobius Capital Partners’ ile yoluna devam ediyor.
Uluslararası İşbirliği Platformu’nun düzenlediği Boğaziçi Zirvesi kapsamında İstanbul’a gelen Mobius ile Türk ve dünya ekonomisini konuşma fırsatı bulduk.
Mobius Türk ekonomisinin dengelenme sürecine işaret ederek, “Zor zamanlardan sonra düzelme yaşanır. 2020 yılı Türkiye için iyi geçecek gibi görünüyor” diyor.
Çinlileri çağırın...
Son dönemde gelişmekte olan ülke varlıklarına yönelik iştahın arttığını belirten Mobius, Türkiye’nin en önemli gelişmekte olan ülkelerden birisi olduğunu hatırlatarak şunları söylüyor:
“Türkiye’nin Avrupa ve Asya arasındaki konumu stratejik. ABD ve Çin’in ticaret savaşı Türkiye’ye yarayacak. Çinli üreticileri buraya çekip fabrika kurmalarını ve ihracat yapmalarını sağlamalısınız. Bunun için özel ihracat bölgeleri yaratmak lazım. Parçalar burada birleştirilir ve ihracat yapılır.”
Türkiye ve ABD arasındaki ilişkilerin mutlaka yoluna gireceğini düşünen Mobius şöyle devam ediyor:
“Türkiye ve ABD ticari ilişkilerini iyileştirecek bir anlaşmaya varacak. ABD’nin ticaretini Çin dışındaki ülkelere yayması önemli. Çin meselesi nedeniyle ABD’de perakende piyasasında fiyat baskısı oluşacak. ABD ticaret yaptığı ülkeleri çeşitlendirerek bunun önüne geçmek isteyecek. Türkiye burada üretim yapması için Çinli şirketleri davet edebilir.”
Mobius 2020 yılı için radarındaki ülkeleri Türkiye, Hindistan, Çin, Malezya, Endonezya Güney Afrika, Filipinler, Güney Afrika ve Brezilya olarak sayıyor.
THY örneği verdi
Türkiye’deki yatırımlarının şu anda göreceli olarak küçük olduğunu belirten Mobius, “Sadece 5 milyon dolar yatırımımız var ama artırmayı umuyoruz. Teknolojiyi şu anki işlerine adapte edebilen şirketlere ve şirketlere bu yönde hizmet sunanlara bakıyoruz” diyor.
Bu ziyaretinde 3 - 4 Türk şirketiyle görüştüğünü dile getiren Mobius bunlardan birisinin TAV olduğunu söylüyor.
Türk şirketlerinin güçlü yanları olduğunu belirten Mobius, “Türk Hava Yolları’nın başarısı Türk şirketlerinin dünyada neler yapabileceğinin göstergesi” diyor.
Dolar tutmak yerine borsa önerisi
Mobius Türk Lirası’nın (TL) yatırım açısından cazip olduğunu vurgulayarak, “Çünkü çok ucuzladı. Türk Lirası’yla iyi Türk şirketlerinin hisselerine yatırım yapmak, elinizde dolar tutmaktan iyi. Hem ABD’de faiz düşüyor. Trump eksi faiz istiyor. Türk yatırımcıların Türkiye’deki şirketlere bakıp TL ile yatırım yapması iyi olabilir” diyor.
Türkiye’de Merkez Bankası’ndan daha fazla faiz indirimi beklediğini de söyleyen Mobius şöyle devam ediyor:
“Küresel trend de bu yönde. Bu bir fırsat. Normalde faiz indirimi parayı zayıflatıp başka sonuçlar doğurabilir. Ama bu küresel ortamda herkes faiz indirirken siz de indirebiliyorsunuz. Merkez Bankası’nın daha da indirime gitmesi olası.
Varlıkların % 10’u altın olsun
Altının yükselmesini bekleyen Mobius, “Bana göre herkes varlıklarının yüzde 10’unu fiziki altın olarak tutmalı. Altının çıkışını sürdürmesini bekliyorum. Tabii dalgalanma olabilir. Ama daha önemli bir tartışma para arzı. Dünyada merkez bankaları sisteme para pompalıyor. Şimdi kripto para da geliyor. Kimse sistemde ne kadar para olduğunu bilmiyor. İnsanlar ‘Para nedir’ diye sormaya bile başladı. Günün sonunda esas olan altın...” diyor.
Notçunun gözü dikiz aynasında
Uluslararası not kuruluşlarının işlere adeta ‘dikiz aynası’ndan baktığını, yani geçmişi ele alıp, ileriyi göremediğini söyleyen Mobius, “Örneğin Türkiye’de vergi sistemi dijitalleşiyor. Vergi ağına daha fazla insan girecek. Bütçe daha iyi olacak. Bu gibi şeyleri fark etmiyorlar” diyor.
50 milyar $’lık yatırım yönetti
40 yılı aşkın süredir gelişmekte olan piyasalarla iç içe olan Mobius’un bu zaman zarfında 50 milyar doların üzerinde yatırım yönettiği hesaplanıyor.
Fotoğraflar: ÜNAL ÇAM