Piyasa zili çaldı

İstanbul’da okul alışverişinin kalbinin attığı Mahmutpaşa-Tahtakale hattında yoğunluk arttı. Veliler, yaz ve bayram tatilinin ardından okul alışverişine hız verdi. Esnaf, geçen yıllarla kıyaslandığında işlerin düştüğünü söylüyor. Ama bayram dönüşleriyle hareketlilik artmış, Satışlarda önemli canlanma bekleniyor. Okul alışverişi çanta, ayakkabı, giyim kuşam üzerinde yoğunlaşıyor. Okullarda serbest kıyafet uygulaması nedeniyle veliler okul kararına bağlı olarak forma veya serbest kıyafet alıyor. Okula yeni başlayacak bir öğrencinin ortalama alışveriş masrafı 350 lirayı buluyor. Giyim kuşam ayakkabıda fiyatlar geçen yılla aynı kalırken, kırtasiye ürünlerinde yüzde 20’ye varan artışlar var.
‘Cazibemiz hep var’
Bölgede okula özel kıyafet ve gereçleri satan esnaf sayısında azalma var. Bunun başlıca nedeni okullarda serbest kıyafet uygulaması olarak gösteriliyor. Okul çantası esnafın gözdesi durumunda. Pek çok yerde çeşit çeşit çanta satılıyor. Fiyatları ise 15 liradan 130 liraya kadar geniş bir yelpazede. Beslenme çantaları 15 liradan, suluklar ise 10 liradan başlayan fiyatlarla satılıyor. Esnaf Ömer Baytürk, 2 gündür alışverişte bir yoğunluk hissettiklerini belirterek, bunu bir hafta daha sürmesini beklediklerini söyledi. Bölgede azalan esnaf sayısına rağmen tüketicinin Mahmutpaşa’yı tercih etmeyi bırakmayacağını vurgulayan Baytürk, “Bizim her zaman cazibemiz var. Düşünün 20 kalem ürün alacaksınız. Gidip tek tek onunla uğraşılır mı? Burada hepsi elinizin altında. Çok avantajlı” diyor.
‘Yerli malı alsınlar’
Çanta deyince ‘kanserojen madde içerebilir’ uyarıları da aklımıza geliyor. Çanta satan esnaf Cumali Büyüktepe, “Mesela bizim çantaları gördüklerinde, ‘Bunlar çok renkli acaba Çin malı mı diyorlar’, zaten kanserojen maddeyi içeren o çantalar. Biz burada esnafın büyük çoğunluğu her şeyde yerli ürün satarız. Tüketiciyi geçtim, ben kendimi o riske atar mıyım? Her saniye bu çantaların içinde durur muyum? Bunun anlaşılması zor ama önemli bir çözümü yerli ürün almak” diye konuşuyor.
Çantadan sonra okul için ayakkabı alışverişi var. Yanı sıra spor ayakkabılar da şimdiden alınıyor. Ayakkabıda fiyat 30 liradan 70 liraya kadar çıkıyor. Yıllardır ayakkabıcılık yaptığını belirten esnaf Turan Asfer, ayakkabı fiyatlarına zam yapmadıklarını kaydediyor. Asfer, “Bunlar yerli ürün. Türkiye önemli bir ayakkabı üreticisi. O yüzden fiyatlarımızı korumayı başarabiliyoruz. Veliler de okul alışverişinde mutlaka bize uğrar” diyor.
Okullar açılmadan tamamlanan ayakkabı alışverişinin bugünden sonra biteceğini belirten esnaf Barış Önceyiz, bir ay sonra ise spor ayakkabılarda satış olacağını ifade ediyor. Önceyiz, “Ayakkabı alışverişi bugün bitecek. Pazartesi biz bize kalacağız. Bu yıl piyasalar durgun gitti. Yeni dönemden iyi işler bekliyoruz” diyor.
Okullarda önlük uygulaması neredeyse bitti. Önlük yerine birinci sınıftan itibaren forma kullanılıyor. Yanı sıra Milli Eğitim Bakanlığı bu uygulamayı da okullara bıraktı. Okullar aldıkları kararlara göre forma ya da serbest kıyafet uygulayabiliyor. Bu uygulama en çok forma toptancı ve perakendecisini zarara uğratmış. Forma satışı yok denecek kadar az. Yerine ise çeşit çeşit çocuk giyim mağazaları var.
Forma bekleyişi...
Forma toptancılığı yapan Murat Keleş, işlerinin yüzde 50 düştüğünü kaydediyor. Forma satan perakendecilerin alımlarını yaptığını ancak bugün iş çıkabilir diye nöbetçi beklediğini anlatan Keleş, “Biz çok uğraştık bu forma işi için. Herkesle görüştük. Hem buradan ekmek yiyenler var hem de veliler serbest kıyafetten dertli ama bir türlü sonuç alamadık” diyor. Okul formasında pantolon fiyatları 15 liradan, etek fiyatları 20 liradan başlıyor. Okul elbisesi olarak bilinen jile fiyatları ise 40 liradan satılıyor.

‘Listeleri’ bekliyoruz
1. sınıfa başlayacak çocukları için alışverişen çıkan Gülcan-Osman Öztürk çifti, en baştan tüm alışverişi yapmak üzere Mahmutpaşa’ya geldiklerini söylüyor. Gülcan Öztürk, “Bu yıl ilk defa geldik. Her şeyi de bulduk, kolay oldu. Şimdilik çanta, beslenme, suluk ve ayakkabıyı tamamladık” diyor.
7. sınıfa geçen çocukları için eksiklerini tamamlamaya gelen Türkan-MEhmet Torun çifti ise, asıl alışverişe okullar açıldıktan sonra öğretmenlerin vereceği ihtiyaç listeleriyle başlayacaklarını kaydediyor.

Çocuklar çizgi karakter avcısı
Kuşkusuz alışverişin en renkli kısmı kırtasiye gereçleri. Defterden kaleme, boyadan ciltleme malzemelerine kadar hem ürün yelpazesi genişliyor, hem de fiyat artıyor. Kırtasiye satan esnaf Özgür Cesner, okullardaki ihtiyaç listelerinin belirlenmesiyle birlikte haftaiçi satışların daha da artacağını belirtiyor. Fiyatlarda yüzde 20’ye varan artışları olduğunu söyleyen Cesner, “Telli defter 4 liradan, telsiz defter 1,5 liradan satılıyor. 12 kalem 5 liraya da var 11 liraya da. Lisanslı ürünler satıyoruz. Pek çok çizgi karakter var. Çocuklar bayılıyor. Veliler ise çeşitler karşısında zorlanıyor” diye konuşuyor.