25.11.2009 - 15:25 | Son Güncellenme:
Tarım ve Köyişleri Bakanlığına bağlı Koruma ve Kontrol Genel Müdürlüğü (KKGM), kurban kesecekleri, veteriner sağlık raporu olmayan hayvanları almamaları konusunda uyardı.
KKGM, yaklaşan “Kurban Bayramı” nedeniyle , kurbanlık hayvan sevkıyatı, kurbanlık satış yerleri ve kesimle ilgili, valilik ve belediyeleri de gerekli tedbirlerin alınması konusunda uyardı.
KKGM’nin verdiği bilgiye göre, hayvan pazarı, borsa ve geçici hayvan satış yerlerinde hastalık bulaştırma riskinin ortadan kaldırılması için, hayvanların ilk çıkış yerlerinde Veteriner Sağlık Raporu düzenlenirken, uygulanan koruyucu aşılama ve bağışıklık süreleri dikkate alınacak ve satış yerlerine girişlerde de bu belgeler kontrol edilecek.
Ülke genelinde Eylül-Ekim aylarında yürütülen sonbahar dönemi şap aşılama kampanyasında aşılatılmayan veya aşılama tarihi 6 aydan önce ya da aşı yapıldıktan sonra en az 15 gün geçmeyen büyükbaş hayvanların, yeterli koruma oluşmaması nedeniyle, iller arası nakillerine izin verilmeyecek.
TRAKYA’YA KURBAN SEVKIYATI YAPILMAYACAK
Trakya bölgesindeki illere (İstanbul ve Çanakkale’nin Trakya bölgesinde kalan kısmı dahil) kesim amacıyla mezbahalara sevk edilenler hariç olmak üzere kurbanlık büyükbaş ve küçükbaş hayvan sevkıyatı yapılmayacak.
Trakya bölgesi illerinden İstanbul’a getirilen büyükbaş ve küçükbaş hayvanlardan satılamayanların Trakya bölgesine geri dönüşleri engellenerek en yakın mezbahada kestirilmeleri sağlayacak. Bu durum Veteriner Sağlık Raporu düzenlenirken hayvan sahibine özellikle bildirilecek.
Hayvan nakil araçlarında kullanılmak üzere hayvan pazarı, borsa ve hayvan satış yerlerinde temiz altlık bulundurulması kontrol edilecek. Nakil sonrasında araçlarda bulunan altlık ve gübreler şap hastalığını bulaştırma riskinin yok edilmesi açısından güvenli bir şekilde imha edilecek. Bunların gübre olarak arazide kullanılmasına izin verilmeyecek.
SEVKIYATA SIKI DENETİM
Kayıt altına alınmamış, kulak küpesiz ve yanlarında pasaportu bulunmayan hayvanların sevklerine hiçbir suretle izin verilmeyecek.
Hayvanlar ilçe içinde menşe şahadetnamesi, ilçe ve iller arası ise veteriner sağlık raporu ile nakledilecek. Belgesiz hayvan nakleden hayvan ve araç sahiplerine idari para cezası, bunları taşıyan nakil vasıtalarına da 3 ay süreli trafikten men cezası verilecek.
Kurbanlık hayvanların taşınmasında kullanılacak araçlar, nakil öncesi ve sonrasında temizlenerek dezenfekte edilecek, hayvanların nakil vasıtalarına aşırı yüklenmelerine, nakliye sırasında yaralanma veya gereksiz yere acı ve ızdırap çekmelerine neden olabilecek nakil vasıtalarına ve sevklerine izin verilmeyecek.
Hayvan pazar ve panayırları ile hayvan borsaları ve kurban hizmetleri komisyonlarının belirlediği kurbanlık satış ve kesim yerleri, hükümet veteriner hekimleri, belediye veteriner hekimleri ve belediye zabıta ekiplerinin gözetiminde temizlettirilecek, dezenfekte ettirilecek ve bu yerler sürekli olarak kontrol ve denetime tabi tutulacak.
Bayram öncesi kurbanlık hayvanların sevk ve kontrol ile bayram süresince hayvan sağlığı şube müdürlüklerinde ve kesim yerlerinde veteriner hekim görevlendirilmesi, kesilen hayvanların sağlık kontrollerinin yapılması için gerekli önlemlerin alınması hususunda 81 ilin tarım il müdürlükleri talimatlandırıldı.
KURBANLIK HAYVAN ALIMINDA DİKKAT EDİLECEK HUSUSLAR
KKGM yetkilileri, kurbanlık hayvan alacak vatandaşları, “veteriner sağlık raporu ve şahadetnamesi olmayan, sığır ve mandalarda küpesi ve pasaportu bulunmayan, çok zayıf olan, gebe olan, yeni doğum yapmış olan, yarası, yüksek ateşi olan, çok genç ve etleri olgunlaşmamış olan, tüyleri karışık ve mat olan, bakışları ve dış görünümü cansız olan, pis kokulu ishali ve burun akıntısı bulunan, çevreye karşı aşırı tepkili veya çok duyarsız olan” hayvanları almamaları konusunda uyardı.
KURBAN KESİM YERLERİ
Hayvan kesimlerinin Tarım ve Köyişleri Bakanlığından ruhsat alınmış mezbaha, kombina veya geçici kesim yerlerinde yapılması gerekiyor.
Kesim yerlerinde bol su bulunması, ete temas eden bıçak ve satır gibi
aletlerin temiz olması, kesim sonrası oluşan atıkların depolanması ve bertarafı
için gerekli çevre düzenlemelerinin yapılması gerekiyor. -
HAYVAN KESİME NASIL HAZIRLANMALI?
Kesim öncesi kurbanlık hayvanları strese sokacak kötü muamele ve hareketlerden kesinlikle kaçınmak gerekiyor. Kesimden önce stres faktörlerine maruz kalmış, yerli hayvanlardan elde edilen etlerin uzun ömürlü olmadığı belirtiliyor.
Kesim öncesinde yorgun hayvanların dinlendirilmesi ve kesimden önce 6 saat boyunca yem verilmemesi etlerin kalitesini olumlu yönde etkiliyor. Çünkü kesim öncesi yemleme sonunda kesilmiş hayvanların kanları, bağırsaklarda oluşan emilme ile mikroorganizmaların hücumuna uğruyor ve oradan ete geçerek kaliteyi olumsuz etkiliyor, etin dayanıklılığını da azaltıyor.
Yorgun hayvanların kanının tamamen akıtılması da mümkün olmuyor, bu nedenle etler çabuk bozuluyor, dayanıklılığı azalıyor. Bu nedenle mezbahaya yorgun getirilen hayvanların kışın en az 8 saat, yazın 12 saat dinlendirilmesi gerekiyor.
İDEAL KESİM
İdeal bir kesim için, hayvana acı çektirmeden iyi kan akıtmayı sağlamak ve işlemleri hijyenik yapmak gerekiyor.
Bu çerçevede hayvan strese sokulmadan ve uygun bir yöntemle yatırıp tam olarak kontrol altına alındıktan sonra maksimum 30 saniye içinde boynunun her iki yanındaki atardamar ve toplardamar kesilerek kesim işleminin yapılması gerekiyor.
Kontrol altına alma ile kesim ve kanatma arasında geçecek sürenin büyük önemi bulunuyor. Hayvanlarda bu işlem gecikirse kanatmanın kalitesi düşüyor.
Kanatma işleminin ardından başın ayrılması, ön ayakların yüzülmesi ve kesilmesi, arka ayakların yüzülmesi ve kesilmesi, gövdenin yüzülmesi işlemlerinin de keskin bıçaklarla düzgün bir şekilde yapılması gerekiyor.
Hayvanın iç organlarının kanatma işleminden sonra en geç 30 dakika içinde çıkarılması gerekiyor. Çünkü iç organların çıkarılması geciktirilirse işkembe ve bağırsak gazlarının kokunun ete geçme ve ayrıca işkembe ve bağırsakta bulunan mikropların etkisiyle etin kalitesinin düşmesi riski bulunuyor.
KURBAN ETİNİN MUHAFAZASI
Kurban etlerinin, serin bir yerde hava alması sağlanarak kesim sıcaklığından oda sıcaklığına düşmesi, bir süre beklendikten sonra buzdolabına kaldırılması gerekiyor.
Henüz kesim sıcaklığında olan etler hava alamayacak durumda üst üste büyük parçalar halinde konulursa buzdolabı iç kısımları soğutmaya yetmiyor. Bu da hava almayan kısımların bozulmasına sebep oluyor. Kurbanlık etin dayanma süresi, kesim kalitesine ve parçaların büyüklüğüne göre değişmekle beraber buzdolabı koşullarında 5-6 gün, kıymada ise 3 gün. Uzun süreli muhafazalarda ise etlerin derin dondurucuda eksi 18 derecede muhafaza edilmesi gerekiyor.
DERİLERİN KORUNMASI
Çeşitli deri koruma yöntemlerine karşılık en kolay olarak kullanılan yöntem tuzlu koruma yöntemi. Derinin, yaş deri ağırlığının yüzde 30-50’si oranında ve 2-4 milimetre çapında çapında tanelere sahip tuzun, et yüzeyine tuzlanmamış alan kalmayacak şekilde uygulanması neticesinde nem oranı yüzde 35-40 düzeyine indirilerek koruma altına alınıyor.