KRİZ GÜNLÜĞÜ

‘Dünyanın görünümü iyiden iyiye bozuluyor’
Dünya Bankası’nın açıklamasında finansal krizin hem zengin hem de fakir ülkeleri kurban olarak seçtiği ifade edilirken, dünya ekonomisindeki büyümenin yüzde 0.9’a ineceğini, küresel ticaretin de yüzde 2.1’lik düşüş kaydedeceğini belirtti. Bankanın açıklamasında, “Dünya ekonomisinin görünümü iyiden iyiye bozulma göstermekte. Küresel durgunluk, önceden öngörülenden daha da geniş ve derin olacak” denildi.
Gelişmekte olan ülkelerin ekonomilerinin yıllık büyüme oranlarının en sağlıklı döneminde bile yüzde 4.5 civarında olacağına işaret edilen açıklamada, gelişmiş ülke ekonomilerinin büyüme hızının ise yüzde 0.1 civarında kalacağı belirtildi. Dünya Bankası’nın Başekonomisti Justin Lin, “Küresel ekonomi bir yol ayrımında. Gelişmiş ülkelerin yarattığı güçlü büyüme, yerini kuvvetli bir belirsizliğe bırakmakta” ifadesini kullandı.

Otomotivde destek paketinde geri sayım
ABD’de kriz nedeniyle zora düşen otomotiv sektörüne destek olacak 15 milyar dolarlık paket konusunda Beyaz Saray ile Kongre’deki Demokratlar uzlaşmaya vardı.
Başkan George Bush yönetimine yakın kaynaklar ve Demokrat yetkililer paketin ana unsurları konusunda mutabakata varıldığını, ancak hala “birkaç detayın” daha çözümlenmesi gerektiğini belirtiyorlar. Demokratlar, paketin en kısa sürede Temsilciler Meclisi’nden geçerek, Senato’ya gönderilmesini amaçlıyor. Plana Kongre’deki Cumhuriyetçi kanattan bir kesim halen karşı çıkıyor.
General Motors ve Chrysler’e, iflastan kurtulmaları için kısa vadeli kredi sağlayacak olan paket, böyle bir tehlikesi bulunmayan Ford için ise gerektiğinde kullanılmak üzere bir kredi hattı sağlıyor.
Bu arada Japon otomotiv devi Toyota da Kuzey Amerika’daki tesislerindeki üretim miktarlarında daha fazla kesintiye gideceğini bildirdi.

Dev şirketler küçülüyor, on binler işsiz kalıyor
Dünyanın üçüncü büyük madencilik şirketi Rio Tinto, kriz yüzünden demir ve diğer metallere olan talebin düşmesi nedeniyle gelecek yıl sonuna kadar borcunu 10 milyar dolar azaltmak için 14 bin kişiyi işten çıkaracağını ve sermaye yatırımını düşüreceğini açıkladı. Toplam 40 milyar dolar borcu bulunan şirket, önemli varlıklarını satmayı da planlıyor.
İsveçli rulman üreticisi SKF, otomotiv talebinin daralması nedeniyle 2 bin 500 kişinin işine son vereceğini bildirdi. Satışları geçen yıla göre yüzde 15 azalan şirket, 2010 başlarına kadar uygulayacağı yöntemlerle 31 milyon dolar tasarruf etmeyi amaçlıyor. Şirketin istihdamı azaltmasından en fazla Avrupa ve ABD’de otomotiv biriminde çalışanlar etkilenecek.
ABD’li Citigroup da Japonya’daki biriminden 1000 kişiyi işten çıkaracak. Citigroup’a bağlı Nikko Cordial Securities şirketi erken emeklilik yoluyla çoğu 40 yaşın üstünde 1000 kişinin işine son verecek. Japonya’da 7 bin kişiye istihdam sağlayan şirketin çalışma gücü, işten çıkarmalarla yüzde 14 azalacak.