Futbolda rüya made in China

Futbolun icadını araştırmak isteyenlerin karşılaşacağı ilk bilgi her zaman ‘İngiltere’ olur, ancak tarihin tozlu sayfalarını çevirdikçe farklı kaynaklar ortaya konur.

İtalyanlara göre ilk kez Londra’da oynanan ‘futbol’ bazı tarih defterlerinde de farklı bir gerçeği sunar. M.Ö 2.500 yılında Çin İmparatoru Huang-Ti’nin askerlerine çeviklik kazandırmak amacıyla ‘Tsu-Chu’ adlı bugünkü futbola benzer bir oyun oynattığı söylenir. Bu gerçekler M.S 2015 yılına ışık tutar mı, tartışılır. Fakat şu son 5 yılda Çin’in gösterdiği atak her şeyi gözler önüne sermeye yetiyor.

Temmuz 2012’de, Didier Drogba’nın, Shanghai Shenhua’ya 2.5 yıllık imza atması endüstriyel futbolun zararları olarak nitelendirilmişti. Chelsea’de efsaneleşmiş bir ismin henüz çok yaşlı (32) olmamasına karşın böyle bir tercih yapması sadece ‘para’ denen olguyla açıklanabiliyordu. Ne de olsa Fildişili süperstar haftalık 200 bin euro gibi epey yüksek bir rakam kazanacaktı.

Aslında Shanghai Shenhua, yıldız transfer etme konusunda son derece ünlü bir kulüp. Drogba’dan 6 ay önce 1 Ocak 2012’de Nicolas Anelka’yı 12 milyon euro verip renklerine kattığında işin farklı bir boyuta ulaştığı anlaşılmıştı.

Pek tabii diğer kulüpler de boş değil. Örneğin, 17 Mayıs 2012’de İtalyan usta Marcelo Lippi, Guangzhou Evergrande’nin dümenine geçmiş, 2.5 yıllık dönem için totalde 30 milyon euro’ya varan uçuk bir rakam kazanma şansına erişmişti.

Milli takımdan öğrencisi Gilardino da 2014 yılında 5 milyon euro’luk imza parasıyla Uzakdoğu ziyaretini başlatmıştı. Aslında daha çok isim sayılabilir son 5 yıllık süreçte; Tim Cahill, Kanoute, Lucas Barrios ve Seidou Keita gibi.

Bütün bu transfer hikayeleri arka arkaya sıralandığında sıkıcı da bulunabilir ama tarih sayfasını 1994 yılına döndürdüğümüzde işin gerçeği anlaşılacaktır.

İlk ligi 1994-95 sezonunda oynatan Çin’de özel şirketlerin parasal açıdan işin içine girmesi bir anda şike denen zararlı virüsün yayılmasına neden olmuştu. Yıllarca bahis ve şike skandallarıyla uğraşan ülkede, futbolun ekonomisi kontrol edilemiyor, bu nedenle de futbol gelişemiyordu. Öyle bir hal alındı ki 2006-07 sezonu bittiğinde ülke tarihine geçen bir şike operasyonu patlak verdi.

Dönemin Futbol Federasyonu Başkanı Nan Yong bile para aklamadan cezaevinin yolunu tutmuştu. Ligdeki bu bereketsizlik A Milli Takımı da etkilemiş, 2002 Dünya Kupası’na katılma dışında somut bir başarı çıkmamıştı.

Milat ‘2010 yılı’ oldu

Artık iyiden iyiye dibe batmış Çin futbolunda büyük bir devrim hazırlığı vardı. 2010-11 sezonu öncesi küme düşürülen Guangzhou, ülkenin en büyük emlak firmalarından olan ‘Evergrande’ tarafından satın alınmış ve bir milat ateşi yakılmıştı.

Bu şirketin sahibi, 7 milyar dolar servetiyle ülkenin en zengin 5. ismi olma özelliğini taşımasının yanında futbol konusunda da atılımlar yapabilecek düzeyde bir isimdi. Zaten Süper Lig’e hızlı bir şekilde yükselen kulüp, ekonomik gücünü daha da artırıp Asya Şampiyonlar Ligi’nde zafere ulaştı. Artık zirveye yerleşen Guangzhou Evergrande, Haziran 2014’te hisselerinin yüzde 40’ını ‘Alibaba.com’a sattı. Bu sayede kulübün gelirleri yüzde 100 artış gösterdi.

Premier Lig’i zorluyor

Katar, Hindistan ve ABD gibi futbola uzak ülkelere nazaran meşin yuvarlağı daha çok seven Çin’de 2014 yılında ilginç bir transfer öyküsü yaşanmıştı.

Yine başrolü oynayan Guangzhou Evergrande, Brezilya’da yıldızlaşan ve henüz 23 yaşında olan Cruzeiro’lu Ricardo Goulart’ı 17 milyon dolara transfer ederek tüm Avrupa ülkelerine çalım atmıştı.

Bu unutulmaz transfer çalımının ardından Çin’de ülke tarihine geçen bir transfer rekoru kırıldı. Bu transferin alameti 2015 Haziran’ında gözler önüne serildi. 2014-15 sezonu boyunca transfere yaklaşık 120 milyon dolar ayıran Çin kulüpleri, İngiltere Premier Lig’in arkasından 2. sıraya yerleşti.