08.12.2021 - 07:20 | Son Güncellenme:
Besti KARALAR / DHA
Türkiye Büyük Millet Meclisi (TBMM) Genel Kurulu'nda, Enerji ve Tabii Kaynakları Bakanı Fatih Dönmez tarafından, bakanlığın 2022 bütçesine ilişkin sunum yapıldı. Bakan Dönmez, elektrik ve doğal gaz arzı, Karadeniz'de keşfedilen doğal gaz rezervi ile ilgili gelişmeler hakkında milletvekillerine açıklamalarda bulundu.
TBMM Genel Kurulu, Meclis Başkanvekili Haydar Akar başkanlığında; TBMM, Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanlığı ile Gençlik ve Spor Bakanlığı'nın 2022 yılı bütçelerini görüşmek üzere toplandı. Enerji ve Tabi Kaynaklar Bakanı Fatih Dönmez, Bakanlığın bütçesine ilişkin sunum yaptı. Bakanlık olarak üzerlerine düşen sorumluluğun farkında olduklarını kaydeden Bakan Dönmez, "Gereğini yapmak için hiçbir fedakarlıktan kaçınmıyoruz. Bu doğrultuda 'iki günü eşit olan ziyandadır' sözünü kendimize şiar edinerek, bir önceki günden daha fazla çalışarak, gelişerek ve üreterek devletimize ve aziz milletimize büyük bir aşkla hizmet ediyoruz, edeceğiz" dedi.
Sektörde meydana gelen küresel ve teknolojik gelişmelerden enerji fiyatlarına ve çevreye kadar birçok konuda geleceğe yönelik planlamalara, paydaşların da görüşlerini alarak yön verdiklerini kaydeden Bakan Dönmez, "Enerji ve madencilik politikalarımızı Milli Enerji ve Maden Stratejisi kapsamında ve yeşil kalkınma öncelikli bir strateji ile ele alıyor, çalışmalarımızı finansal ve politik sürdürülebilirlik ile katılımcılık ilkeleri doğrultusunda inşa ediyoruz" değerlendirmesinde bulundu.
ARTAN ELEKTRİK TALEPLERİNİ KARŞILAMAK İÇİN ATILAN ADIMLAR
Artan elektrik talebini karşılamak için yapılan çalışmalar hakkında bilgi veren Bakan Fatih Dönmez, "Bu yıl elektrik talebindeki artışın yüzde 8 olmasını bekliyoruz. Artan elektrik talebinin kısıntı ya da kesinti olmadan karşılanması için attığımız adımların neticesinde hem kurulu güçte hem de üretimde çok iyi bir seviye yakalanmış olup, bu sayede elektrikte arz güvenliği riski gündemden çıkarılmıştır" açıklamasında bulundu.
Yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarına uygulanan 'pozitif ayrımcılık' neticesinde elektrik üretiminde yerli ve yenilenebilir enerji kaynaklarının payında önemli oranda artış sağlandığını ve tarihi rekorlara imza atıldığını belirten Bakan Dönmez, "Milli Enerji ve Maden Politikası'nın uygulamaya konulduğu 2017 yılından beri devreye alınan 24 bin 718 megawatt kurulu gücün yüzde 74,2'sini, son iki yılda devreye alınan santrallerin ise neredeyse tamamını yenilenebilir enerji kaynaklı santraller oluşturmuştur. Böylelikle ülkemiz yenilenebilir enerji kaynaklı kurulu güçte dünyada 12, Avrupa'da ise 5'inci sıraya yükselmiştir. Sadece 2020 yılında devreye aldığımız yenilenebilir enerji kurulu gücü 24 Avrupa ülkesinin toplam yenilenebilir enerji kurulu gücünden fazladır" dedi.
PETROL VE DOĞALGAZ İTHALATI
Bakan Fatih Dönmez, petrol ve doğalgaz ithalatına ilişkin şu açıklamalarda bulundu:
"Petrol ve doğal gaz ithalatımızın yüksek olduğu düşünüldüğünde hidrokarbon arz güvenliğimizin sağlanması, yeni kaynak ve güzergâhlarla birlikte enerji sepetindeki yerli üretim oranının artırılmasına bağlıdır. Bu kapsamda, petrol ve doğal gaz aramacılığında paradigma değişikliğine gidilmiştir. Piyasa fiyatının oldukça altında bedellerle satın aldığımız derin deniz sondaj gemilerimiz ve sismik araştırma gemilerimizden oluşan milli filomuza mavi vatanın her karışında arama yapma talimatı verdik. Sismik araştırma gemilerimiz marifetiyle belirlenen lokasyonlarda sondaj gemilerimizle bugüne kadar toplam 15 derin deniz sondajı yapılmış olup, 1 sondaja ise devam edilmektedir. Yapılan bu yoğun arama çalışmalarının sonucunda Karadeniz'in Sakarya Havzası'nda 540 milyar metreküplük tarihimizdeki en büyük doğal gaz keşfini gerçekleştirdik. Bu keşfin, 2023 yılında vatandaşlarımızın kullanımına sunulması çalışmalarına hızla devam edilmektedir. Bu kapsamda, gaz sahamızda mühendislik çalışmaları tamamlanmış olup, 2022 yılının baharında Karadeniz'in tabanına boruları yerleştirerek ilk kaynağı yapacağız. Ayrıca, 2022 yılı içinde tüm kuyularda üretim öncesi tamamlama operasyonlarını bitirmeyi planlıyoruz."
Bakan Dönmez, 2023 yılı içerisinde tamamlanması beklenen ilk fazda 10 kuyu açılarak günlük 10 milyon metreküp doğal gaz taşınacağını, ikinci fazda yapılacak çalışmalarla yaklaşık 40 üretim kuyusuna ulaşılarak günlük 40 milyon metreküp doğal gazın iletim sistemimize aktarılmasının sağlanacağını duyurdu.
Sakarya sahasındaki doğal gaz keşfinin, 2020 yılında denizlerde yapılan dünyadaki en büyük keşif olduğunu kaydeden Bakan Dönmez, "Ancak bununla yetinmeyip yeni hidrokarbon keşiflerine milletimiz adına imza atmak istiyoruz. Karadeniz'deki keşif, var olan arama motivasyonumuzu en üst düzeye taşımış olup, yeni rezervlerin ortaya çıkarılmasına yönelik çabalarımızı artırmıştır" dedi.
Doğal gazda arz güvenliğini tahkim etmek için iki yer altı doğal gaz ve yer üstü LNG tesislerinin toplam depolama kapasitesini 4,7 milyar metre küpe ulaştırdıklarını aktaran Bakan dönmez, "Kapasite artırma çalışmaları devam eden iki yer altı doğal gaz depomuzun 2023 yılında tamamlanmasıyla birlikte toplam ulusal doğal gaz depolama kapasitemiz yaklaşık 11 milyar metreküpe ulaşacaktır. Bir başka deyişle yıllık tüketimimizin yaklaşık yüzde 20'sini depolayabileceğiz. Ayrıca yapılan doğal gaz altyapı geliştirme çalışmalarıyla toplam günlük giriş kapasitemiz 362 milyon metreküpe çıkarılmış olup, bu giriş kapasitesi günlük ulusal tüketim talebinin tarihi zirvesi olan 280 milyon metreküpün yüzde 29 üzerindedir. Bu oran, doğal gaz alt yapımızı ne derece güçlendirdiğimizi ortaya koyan önemli bir göstergedir" değerlendirmesinde bulundu.
Bazı ülkelerde nükleer güç santrallerinin kapatılacağına ilişkin de değerlendirmelerde bulunan Bakan Dönmez, "Dünya genelinde bu santrallerin mevcut durumuna baktığımızda 442 reaktör işletmede olup, 51 yeni reaktörün inşası da devam etmektedir. Türkiye olarak enerji arz güvenliğimizin tahkimi ve üretim portföyündeki çeşitliliğin artırılması için 1965 yılından beri kurulmaya çalışılan ancak bir türlü hayata geçirilemeyen Akkuyu Nükleer Güç Santrali'nin (NGS) inşasına 2018 yılında başlanmış olup ilk ünitesinin 2023'te diğer ünitelerin ise birer yıl arayla 2026 yılına kadar devreye alınması planlanmaktadır" dedi.
'ENERJİ PİYASALARINDAKİ 2021 YILI GELİŞMELERİ
Küresel çapta artan enerji fiyatlarına ilişkin değerlendirmelerde bulunan Bakan Dönmez şöyle dedi:
"Vatandaşlarımızın bu artışlardan en az şekilde etkilenmesi için elimizden gelen tüm gayreti göstermekteyiz. Bu amaçla, enerji fiyatlarına yönelik sağlanan devlet desteğiyle vatandaşlarımızın cebinden yaklaşık 150 milyar TL'nin çıkması önlenmiştir. Ayrıca, elektrik faturalarındaki TRT ve Enerji Fonu'nu da kaldırarak vatandaşlarımıza yıllık yaklaşık 3 milyar liralık bir destek daha vermiş olacağız. Ayrıca, 1 Ocak 2022 tarihi itibarıyla uygulamaya koyacağımız kademeli tarife uygulaması ile evinde elektriği az tüketen vatandaşlarımız daha az fatura ödeyeceklerdir. Bu sayede meskenlerde elektrik kullanımında tasarruf miktarı da artacaktır. Bununla birlikte, dar gelirli vatandaşlarımıza aylık 150 kilowatt saate kadar elektrik tüketim desteği devletimiz tarafından sağlanmaktadır. 2021 yılında ısınma desteği olarak 1 milyon 622 bin ton kömürü, dar gelirli 1 milyon 808 bin 219 aileye ücretsiz olarak dağıtıyoruz."
Sanayi sektöründeki 'verimlilik artırıcı projelerin desteklenmesi' kapsamındaki çalışmalar ile 2021 yılı Kasım ayı sonu itibarıyla toplam 343 projeye 46,6 milyon TL destek verildiğini aktaran Bakan Dönmez, "Bu projeler sayesinde yıllık 136 milyon TL karşılığı olan enerji tasarrufu sağlanmıştır. 2019-2020 yıllarında uygulanan kamu binalarında verimlilik önlemleri ile de 95 milyon TL ve 20.398 TEP enerji tasarrufu elde edilmiştir" dedi.