16.12.2014 - 02:30 | Son Güncellenme:
EKONOMİ SERVİSİ
Türk lirası, siyasi risk algısındaki artışla birlikte dün diğer gelişmekte olan para birimlerinden negatif ayrıştı ve dolar ocak sonundan bu yana ilk kez 2.39 TL’yi aşarak rekor kırdı.
Dün güne 2.2989 TL?seviyesinde başlayan ve Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın Tüpraş tesislerinin açılışındaki konuşmasından önce 2.3260 seviyesinde işlem gören dolar/TL, yeni zirve olan 2.3937’ye kadar yükseldi. Erdoğan konuşmasında 14 Aralık operasyonunun basın özgürlüğü ile ilgili olmadığını, operasyonlarla ilgili Avrupa Birliği’nin ne düşündüğünü dert etmediklerini, “kirli odaklara boyun eğenlerin” gereken cevabı aldığını ve “almaya devam edeceklerini” dile getirdi.
Merkez Bankası, dolardaki tırmanış üzerine, döviz satım ihalesini 40 milyon dolar yerine 60 milyon dolar olarak açtı. Bu hamleyle 2.34 liranın altına çekilen dolar, daha sonra gelen alımlarla rekora gitti. Reuters’a konuşan bankacılar yıl sonu piyasadaki likiditenin azaldığını ve piyasa tepkilerinin olması gerektiğinden biraz daha sert yaşandığına da dikkat çektiler.
FED?OYNAKLIĞI DAHA?ARTIRABİLİR
Hisse senetleri TL’deki sert değer kaybına rağmen, petrol fiyatlarının desteğiyle sınırlı düşüş gösterdi. BIST 100 endeksi yüzde 0.51 değer kaybıyla 82.804 puandan kapandı. Petrolün varili dün 2 dolar artışla 62 dolardan işlem görmesine rağmen temmuz başına kıyasla yüzde 45 değer kaybetti.
Analistler, ABD Merkez Bankası’nın (Fed) yarın gerçekleştireceği toplantıda faizlerin “kayda değer süre düşük kalacağı” söyleminde değişikliğe gitmesi durumunda piyasalarda oynaklığın daha da artabileceğini belirtiyor.
Ancak Fed’e yönelik Nobel ödüllü ekonomist Paul Krugman’dan ilginç bir yorum geldi. Krugman Dubai’de katıldığı konferansta Fed’in faizleri muhtemelen 2015’te artırmayacağını belirterek Fed’in enflasyon hedefini tutturma konusunda zorluk çektiği ve küresel büyümenin zayıf kaldığı bir ortamda faizlerin artırılmayacağı yorumunda bulundu.
‘Bilançolarda makyaj var, sınır 2.40 TL seviyesi’
Yabancı analistler 2015’te doların 2.27 - 2.40 TL bandında hareket etmesini bekliyor. Morgan Stanley’in öngörüsüne göre dolar 2015’in ilk çeyreğinde 2.35 TL, 2. ve 3. çeyreklerde 2.40 TL civarında seyredip yılı 2.37 TL’den kapatacak. Bankanın beklentisine göre dolar 2016’nın ilk çeyreğinde ise 2.35 TL’ye geri dönecek. Scotiabank ise doların bu yılı 2.25 TL’den kapatıp seneye 2.33 TL ve 2016’da 2.40 TL olmasını bekliyor.
1 - 2 hafta hareketli
Milliyet finans yazarı Zeynep Aktaş, “Genellikle yılsonu tansiyon artar. Kurumlar bilanço makyajı için pozisyonlarını kapatır. Bu nedenle 1 - 2 hafta daha dolar kuru hareketli olacaktır. 2.40 TL hedef olacak. O da görülürse ilk çeyrekte görülür. Sonrasında dolar/TL gevşeyecektir” tahmininde bulunuyor.
CNBC-e’ye konuşan Phillip Capital’den Mustafa Gözeler ise dolar/TL’nin 2.40 ve üzeri seviyesinde Merkez Bankası’nın müdahale etmesini beklediğini söyledi. Gözeler, “Dolar/TL’nin 2.32 - 2.35 arası kapatmasını bekliyorum” dedi.
Küresel fonlamaya dikkat
Bu arada kredi derecelendirme kuruluşu JCR Eurasia Rating’in Başkanı Orhan Ökmen, “2015 yılında Türkiye’nin ihracat ve turizm gelirlerinde düşme beklemiyoruz. Ancak, enerji fiyatlarındaki gerilemeye ve büyümedeki yavaşlamaya paralel olarak Türkiye’nin küçülen döviz açığının, küresel fonlama koşulları nedeniyle dış kırılganlık seviyesinde yarattığı ya da yaratacağı iyileşmeleri önemli ölçüde sınırlıyor” açıklamasını yaptı.
Rusya % 4.5 küçülebilir
Rusya Merkez Bankası petrol fiyatlarının varil başına 60 dolar olması halinde 2015’te ülkenin yüzde 4.5 küçülebileceğini açıkladı. Bu arada Rusya’ya uygulanan yaptırımlar ve petrol fiyatlarındaki düşüş nedeniyle zayıflayan ruble’nin, dolar ve euro karşısında değer kaybı sürüyor. Dolar yüzde 1.82 artışla 60 rubleyi aştı, euro ise günü 74.6 ruble’den kapattı.
Moskova Borsası ise günü yüzde 8.1 değer kaybıyla kapattı.