2. el araç satışı, ÖTV muafiyeti, galericilere sigorta kolaylığı... Araç alacaklar dikkat: İşte 2025 beklentisi!
27.12.2024 - 07:18 | Son Güncellenme:
Yeni yıla sayılı günler kala ikinci el araç satışında 6 ay 6 bin km kuralı, ÖTV’siz araç satışı, ikinci el satışta trafik sigortasının ‘hemen’ yapılmasına dair pek çok düzenleme hayata geçti. Galericiler için 30 günlük özel sigorta kesilecek. Peki yeni düzenlemeler piyasayı nasıl etkiler? Araç fiyatları ne durumda? Yeni yıl öncesi araç almak mantıklı mı? İşte detaylar...
Milliyet.com.tr/ÖZEL Araç piyasasında yıl sonu hareketliliği başladı. Yeni yıl öncesi birçok düzenleme yürürlüğe girdi. Öncelikle 6 ay 6 bin km düzenlemesinde süre 1 Temmuz 2025 tarihine uzatıldı.
ÖTV’SİZ ARAÇTA YENİ DÜZENLEME
Engellilere ÖTV’siz araç satışına da bazı düzenlemeler getirildi. Buna göre engelliler aldıkları ÖTV’siz araçları 5 yıl yerine 10 yıl boyunca satamayacak ve satın alınan araçlarda yüzde 20’lik yerlilik oranı istenecek.
TRAFİK SİGORTASI KARARI!
Son dönemde özellikle ikinci el araç satışında trafik sigortasının 15 gün yerine ‘hemen’ yapılacak olması çokça konuşulmuştu. Özellikle ikinci el ticareti yapan yetki belgeli galericilerin de satın aldıkları araçlar için sigorta yapacak olmaları tartışma yaratmıştı. Galericilere bu kapsamda trafik sigortası kolaylığı sağlandı. Yapılan düzenleme ile sigorta şirketleri galericilere özel trafik sigortasını 30 güne kadar düşürecek.
Peki atılan tüm adımlar piyasaya nasıl yansır? Sıfır ve ikinci el araç piyasasında son durum ne? 2025 sonrası sıfır otoda fiyatlar artar mı?
‘2024 OTOMOTİVDE MİLAT YILI OLDU’
Konuyla ilgili tüm merak edilenleri milliyet.com.tr’ye değerlendiren İstanbul Motorlu Araç Satıcıları Derneği (İMAS) Başkanı Hayrettin Ertemel şu ifadeleri kullandı: “2024 yılı otomotiv sektörü için milat kabul edilebilecek reform niteliğinde kararların hayata geçirildiği önemli bir yıl oldu.
‘6 AY 6 BİN KM PİYASAYI DENGELEDİ’
Bu yılda yeni yönetmelik, ÖTV’siz araç satışlarında normların değiştirilmesi, güvenli ödeme sistemi ve trafik sigortası düzenlemesi gibi sektöre fayda sağlayacak pek çok uygulama hayata geçirildi. Son olarak sıfır araçların ilk devirden sonra belirli koşullar altında satışını kısıtlayan 6 ay ve 6000 km yönetmeliğinin 1 Temmuz 2025 tarihine kadar uzatılmasına karar verildi.
Altı ay 6000 km yönetmeliği ilk olarak o dönem pandemi koşullarının da beraberinde getirdiği ve piyasa dengesini olumsuz etkileyen sıfır otomobile erişim ve fahiş fiyatlamalar gibi olumsuzlukları ortadan kaldırmak adına 16 Ağustos 2022 tarihinde yürürlüğe girmişti. Geçen zaman ile birlikte bireysel kullanıcıların yönetmeliğe dahil edilmesi, ilan fiyat kısıtlamaları ve diğer eklenen maddeleri ile beraber, piyasa ‘dengelerinin tekrar tahsis edilmesindeki en önemli argümanlardan bir tanesi oldu.
‘NEGATİF ETKİSİ OLMAYACAK’
Yakalanan pozitif ortamın korunması maksadıyla, yönetmelik Ticaret Bakanlığımız tarafından 1 Temmuz 2025 tarihine kadar yeniden uzatıldı. Kararhali hazırda yürürlükte olmasına karşılık, kârlılık düşük olsa da sıfır otomobil piyasasında geçtiğimiz yıl ulaşılan ve rekor seviye olan 1.2 milyon bareminin egale edilebileceği, ikinci el piyasasında da son üç aylık dönemde satış adetlerinin yükseldiği bir dönem içerisindeyiz. Bu açıdan değerlendirildiğinde yeniden uzatma kararının otomotiv piyasası üzerinde negatif bir etkisi olmayacağı, yeni yıl itibarıyla maliyetlerin artabileceği öngörülen süreçte de piyasa ve fiyat dengeleri açısından fayda sağlayabileceği kanaatindeyiz.
‘İLK 3 AYDA ÖTV’SİZ ARAÇ SATIŞLARI YÜKSEK SEYRETMİŞTİ’
2024 yılı başında ÖTV’siz araç bareminin artırılması ile beraber bu alanda bekleyen talep harekete geçmiş ve yılın ilk üç ayında ÖTV’siz araç satış adetleri oldukça yüksek seyretmişti. Bu manada oluşabilecek suistimallerin önüne geçmek ve ihtiyaç maksatlı otomobil alacak olan engelli vatandaşlarımızın otomobile erişimini kolaylaştırmak adına satılamaz süresini 5 yıldan 10 yıla çıkaran taslak Meclis’te kabul edildi.
‘YÜZDE 20 YERLİLİK SINIRI’
Öte yandan karar araçların en az %20 yerlilik oranına sahip olmasını da öngörüyor. Türk otomotiv endüstrisindeki yerlilik oranı son beş yılda %45 seviyelerinden %25 seviyelerine düşmüş durumda.
GALERİCİLERE SİGORTA AVANTAJI
Sektörümüzün öncelikli çözüm bekleyen ve biz sektör temsilcilerinin talepleri arasında olan konularından bir tanesi de sadece satış devir işlemleri için kesilen ve işlemin hemen akabinde iptal edilerek sektör içinde aç-kapa sigorta olarak tabir edilen poliçelerin yeniden düzenlenmesiydi.
Sadece devir işlemi için kesilen poliçeler, hizmet alınmadan meslektaşlarımız üzerinde maddi yük yarattığı gibi hem otomobil satıcıları hem de sigorta şirketleri açısından iş yükü oluşturuyordu. Öte yandan kesilen sigortalar iptal edilse de 15 gün geçerliliğini koruyor, aracın yeni sahibi kaza ya da trafik kontrolü anında eski sahibine ait olan poliçeden faydalanabildiğinden haksızlık doğurabiliyordu.
2024 yılı başında Anayasa Mahkemesi iptalden sonra 15 gün geçerlilik süresi ile ilgili karar alarak bu uygulamayı iptal etti. Bu uygulamanın iptal edilmesi, sigorta düzenlemesinin baştan düzenlenmesine alan açmış oldu. Geçtiğimiz haftalarda, biz sektör temsilcilerinin de uzun süredir taleplerine paralel olarak trafik sigortasının devir işlemlerinden önce kesilmesine dair karar yürürlüğe girdi. Ancak karar ilk haliyle meslektaşlarımız üzerinde çok büyük maddi yük oluşturabilecek nitelikteydi.
Bugün ortalama trafik sigorta ücretleri 15 ila 20 bin TL civarında. On araçlık stokla çalışan bir işletme ayda yaklaşık 200 bin TL bütçeyi bu alana ayırması gerekiyor, stok arttıkça tutar katlanarak artabiliyordu. Bu sebeple genel hatlarını oldukça faydalı bulduğumuz uygulamanın otomobil satıcılarını kapsayan tarafıyla alakalı olarak Ticaret Bakanlığımız ve SEEDK’ya konuyu izah ederek çözüm ve önerilerimizi kendilerine ilettik.
‘SİGORTASIZ ARAÇ SAYISINI DÜŞÜRECEK’
İlgili kurumlarımız taleplerimizi yerinde bularak, sadece Yetki Belgesi sahibi işletmelere özel ve 30 gün süreli sunulacak trafik sigorta poliçesini geliştirdi. Resmi Gazete’de yayımlanan karara göre de yeni uygulama hayata geçirilerek meslektaşlarımızın kullanımına sunuldu. Böylelikle yeni uygulama trafikte bulunanı sigortasız araç sayısını asgari seviyeye indireceği gibi, otomotiv sektörünün de uzun süredir çözüm beklediği bir konu oldukça sürdürülebilir hale getirilmiş oldu.
‘SIFIR OTOMOBİL SATIŞLARI REKOR KIRABİLİR’
Sıfır otomobil piyasasında satış adetleri oldukça tatmin edici bir seviyede ilerliyor. Geçtiğimiz yıl 1.200.000 adetle rekor seviyeye ulaşılmıştı. Bu yıl aralık ayı beklentilere ulaştığı taktirde geçen yılın rekoru egale edilebilir.
İkinci el otomobilde yılın ilk yarısı düşüş trendi ile geçmişti. İkinci yarısında ise toparlanma başlayarak son üç aylık süreçte satış adetleri anlamında yükseliş söz konusu. Kârlılık düşük olsa da faizlerin yüksek olduğu ve krediye erişimin güç olduğu bir ortamda yakalanan satış adetlerinin oldukça iyi seviyede olduğunu söyleyebiliriz.
YENİ YIL ÖNCESİ ARAÇ ALMAK MANTIKLI MI?
Mevcut talebi korumak adına sıfır otomobilde yıl sonu kampanyaları devam ederken, ikinci elde de fiyatlar sabit seyrini korumaya devam ediyor. Yeni yıl ile birlikte artması öngörülen maliyetler göz önünde bulundurulduğunda otomobil almayı düşünen vatandaşlarımız mevcut fiyat ve kampanyalardan yararlanarak, bütçe ve ihtiyaçlarına göre sıfır ve ikinci el otomobil fiyatlarından yararlanabilirler.
FİYATLARDA 2025 BEKLENTİSİ!
Şu an için en uygun fiyatlı sıfır otomobil 1 milyon TL seviyesinin biraz altında. 2025 yılı satış adetleri ve fiyatlarını bugünden öngörmek oldukça zor. Farklı değişkenler söz konusu. Yılın ilk çeyreğinde fiyatlar anlamında önemli değişimler olmayacağı kanaatindeyiz.
2025 ikinci çeyrekte faiz oranlarında arzu edilen düşüş olduğu ve krediye erişimde kolaylık sağlandığı taktirde, sıfır satış adetleri 1.5 milyon seviyesini görebilir. Aynı şekilde ikinci el otomobil reel satışları da 10 milyon seviyesini geçebilir. Bu noktada yükselen talep fiyatları bir miktar etkileyecektir. Öte yandan ana belirleyici unsurlardan biri de döviz kuru. Döviz kurunda farklılık olduğu taktirde otomobil fiyatları da dövize paralel etkilenecektir.”
