İsim Tamlaması Nedir, Nasıl Bulunur? Türleri, Örnekleri Ve Konu Anlatımı

İsimler tek başına ele alındığı zaman bir varlık ya da bir kavram belirtme noktasında yetersiz kalır. O yüzden isim tamlamaları çok büyük bir ihtiyaçtır. Türkçe konusunda dil bilgisini iyi anlamak ve öğrenmek için, bu konunun bilinmesi gerekir. Konuyu yakından anlamak ve öğrenmek için ise belli başlı bazı örnekler ile beraber, türleri üzerinde çalışmalar ele alınmalıdır.

 İsim Tamlaması Nedir, Nasıl Bulunur?

 İki ismin bir araya gelmesiyle bir nesneyi ya da kavramı ortaya çıkaran, onun farkını vurgulu şekilde anlatan dilbilgisi kuralına isim tamlaması denir. Nesnenin hareketleri ile beraber bazı türlü yönleri kapsamında ifade etmesi için iki tane ismin bir araya gelmesi üzerinden ele alınır. Özellikle tek bir kelimenin karşılık veremediği, iki kelimenin anlamını hale geldiği yöntemler olarak dile getirmek mümkün. 

 Örneğin genel olarak ceket ele alındığında sadece giyilmesi gereken bir giysi şeklinde öne çıkar. Ancak nasıl olduğu ve detaylı olarak ne gibi özellikleri bulunduğu bu şekilde anlaşılmaz. Önüne gelecek olan, ‘mavi’ kelimesi ile beraber daha net bir şekilde vurgulanmış olur. Yani, ‘mavi ceket’ bir isim tamlamasıdır ve ceketin ne renk olduğunu gösterir.

 İsim Tamlaması Türleri, Örnekleri ve Konu Anlatımı

 İsim tamlaması tamlayan ve tamlanan şeklinde 2 farklı kurulum üzerinden ele alınır. Tabii bunun gerçekleşmesi için genelde bazı ekler kullanılır. Tabii ek kullanılmadan da isim tamlaması yapılabilmektedir.

 Tamlayan ekleri: ‘ın, in, un, ün, (n)ın, (n)in, (n)un, (n)ün’

 Tamlanan ekleri: ‘ı, i, u, ü, (s)ı, (s)i, (s)u, (s)ü’

 Bu konuda isim tamlaması farkı türleri göre ayrılır ve bunlar üzerinden örnek vererek daha iyi anlaşılabilir.

 Belirtili isim tamlaması: Hem tamlayan hem de tamlanan ek alır.

 ‘’Okulun çatısı.’’

 ‘’Ali'nin kitabı.’’

 ‘’Havuzun kenarı.’’

 Belirtisiz isim tamlaması: Sadece tamlanan ek alır.

 ‘’Bebek giysisi.’’

 ‘’Deniz tuzu.’’

 ‘’Coğrafya öğretmeni.’’

 Takısız isim tamlaması: Hem tamlayan hem de tamlanan ek almaz.

 ‘’Siyah kapı.’’

 ‘’Pahalı ayakkabı.’’

 ‘’Beyaz diş.’’

 Zincirleme isim tamlaması: En az üç ismin birbirini tamamlaması ile oluşan kuraldır.

 ‘’Okulun kapısının Zile.’’

 ‘’Elma ağacının yaprağı.’’

 ‘’Ali'nin siyah gömleği’’