Ek Fiil Nedir, Görevleri Nelerdir? Örnekler İle Ekfiil (Ek Eylem) Konu Anlatımı
22.07.2020 - 07:40 | Son Güncellenme:
Türkçe dilbilgisi konuları öğrencilerin en çok zorlandığı konular arasında yer almaktadır. Özellikle sınavlarda şaşırtmacalı sorular sorulması öğrenciler için oldukça zorlayan bir durumdur. Bu sebeple Türkçe dil bilgisi konuları arasında bulunan ek fiil (ek eylem) konusu hakkında püf noktalar yazımızda derledik. Böylece öğrencilerin ek fiil konusunda çok daha rahat bir şekilde öğrenmelerini sağlayarak özellikle sınavlarda başarılarını artırmayı amaçlıyoruz. İşte, ek filler hakkında bilinmesi gerekenler.
Ek fiil diğer adı ile ek eylem Türkçede isim ve isim soylu kelimelerin sonuna gelerek onları birleşik zamanlı fiil yapan çekim eklerine verilen isimdir. Bu yüzden isim kökünde bulunan kelimeler birleştirilerek ek eylem alır ve yüklem yapılabilir. Ek eylem konusu dil bilgisi konuları içinde yer alan özellikle ortaokul ve lise döneminde sıkça işlenen konulardan birisidir.
Ek Eylem Nedir?
Ek eylem yani ek fiil; isim soylu kelimelerin sonuna getirilir. Böylece isim soylu kelime yüklem olarak kullanılabilir ve basit zamanlı fiil iken bileşik zamanlı fiile dönüşür. Böylece isim soylu kelimelerde yüklem olarak cümlelerde yerini almaktadır.
Ek Fiilin Görevleri
Ek fiili cümlede üstlendiği görevler mevcuttur. Bu görevler;
İsim ve isim soylu kelimelerin sonuna geldiği için onları yüklem yapar. Basit zamanlı fiilleri birleşik zamanlı fiil yapar.
Ek fiillerin ekleri ise şunlardır; -idi, -imiş, -ise, -dir. Bu kelimeler getirildiği sözcüğe göre değişik şekilde yazılmaktadır.
Örnekler İle Ek Fiil (Ek Eylem) Konu Anlatımı
Ek fiil 4 kipe göre çekimi yapılmaktadır.
Ek fiilin geniş zaman çekimi ekleri; ( -ım, -im, -um, -üm, -dır, -dir, -dur, -dür)
Örnek:
Tekil şahıs insanım Tekil şahıs insansın Tekil şahıs insandır Çoğul şahıs insanız Çoğul şahıs insansınız Çoğul şahıs insandırlar.
- Di’li görülen geçmiş zaman çekimi ekleri; (dı,-di, -du, -dü,- tı, -ti, -tu, -tü )
Örnek:
1.Tekil şahıs Ankara'daydım.
- Tekil şahıs Ankara'daydın.
- Tekil şahıs Ankara'daydı.
- Çoğul şahıs Ankara'daydık.
- Çoğul şahıs Ankara'daydınız.
- Çoğul şahıs Ankara'daydılar.
NOT: görülen geçmiş zamanın olumsuzu ‘değil’ kelimesi ile yapılır. Örnek: Ankara’da değilim.
Ek fiilin duyulan geçmiş zaman çekimi ekleri (mış, miş, muş, müş)
Örnek;
1.Tekil şahıs evdeymişim.
- Tekil şahıs evdeymişsin.
- Tekil şahıs evdeymiş.
- Çoğul şahıs evdeymişiz.
- Çoğul şahıs evdeymişsiniz.
- Çoğul şahıs evdeymişler.
Ek fiilin Dilek şart kipi eki: ‘ise’
Örnek: Hava güzelse şehirde Biraz gezeriz.
Not: olumsuzu ‘değil’ kelimesi ile yapılır. Örnek: Hava güzel değilse evde kalırız.
KEŞFETYENİ
'Çalkala', 'Pırlanta', 'Nazar', 'Ders Olsun', 'İntikam', 'Gölge' gibi şarkılarıyla hafızalara kazınan şarkıcı Demet Akalın, geçtiğimiz akşam Nevşehir'de sahne aldı. Mekanda sigara içenlere tepki gösteren ünlü şarkıcının o halleri gündem oldu.
