04.06.2021 - 14:17 | Son Güncellenme:
Atom yarıçapı kimyanın önemli konularından biridir. Atom ile ilgili bir takım özelliklerin iyi bir şekilde pekiştirilebilmesi için atom yarıçapının da bilinmesi gerekmektedir. Bu nedenle pek çok soruda atom yarıçapı özellikleri sorulmaktadır.
Atom Yarıçapı Nedir, Kısaca Özellikleri Nelerdir?
Atom şekilleri küre olarak düşünülür. Atom yarıçapı atomların büyüklüklerinin ölçülmesinde kullanılan değerlerden bir tanesidir. Bu değer atomun çekirdeği ve elektron bulutu arasındaki uzaklığı ifade etmektedir.
Kuantum atom kuramı, atomların büyüklüklerinin kesin bir şekilde hesaplanamayacağını söylemektedir. Başka bir atom ile etkileşimde bulunmayan atomların büyüklüklerinden bahsetmek imkansızdır.
Yalnızca aralarında bağ bulunan atomların aralarındaki mesafenin ölçümü yapılabilmektedir. Bu duruma örnek verecek olursak; katı halde bulunan bakır elementlerinin iki atomunun arasındaki mesafe 256 pm kadardır. Bu nedenle bir bakır atomunun yarıçapı 128 pm olarak bulunmaktadır.
Elementlerin atom yarıçaplarının taşımış olduğu enerji seviyesinin artması ile birlikte atom yarıçapı büyür, çekirdek yükünün artması durumunda ise küçülmektedir.
Periyodik tabloya bakıldığı zaman;
Periyodik tablodaki bir grup ele alınıp yukarıdan aşağı doğru gidildiği zaman periyot sayısı yani yörüngede artış meydana gelmektedir. Yörünge sayısının artması ile birlikte atom yarıçapında da artış meydana gelmektedir
Bir periyot içerisinde soldan sağa doğru gidildiği zaman elektronların hep aynı yörüngeye birer birer yerleştiği görülmektedir. Bunun yanında çekirdekteki protonların sayısında da artış olmaktadır. Proton sayısının artması ile birlikte aynı yörüngedeki çekim kuvvetinde de artış meydana gelmektedir. Bu da atom yarıçapında azalma olmasına neden olmaktadır
Atom çaplarının karşılaştırılması durumunda;
İlk önce periyoda bakılması gerekmektedir. Periyot numarası büyük olan atomun çapı diğerine göre daha büyük olmaktadır.
Eğer bu iki atom aynı periyotta bulunuyorsa o zaman proton sayısına bakmak gerekmektedir. Proton sayısının artması ile birlikte atom çapında küçülme meydana gelmektedir.
Aynı elementin farklı iyonlarının elektronu fazla olanın iyon çapı daha büyük olmaktadır.
3 farklı yarıçap bulunu. Bunlar;
Kovalent Yarıçap
İyon yarıçapı
Van der waals yarıçapı şeklindedir.