SERCAN DİNÇ / milliyet.com.tr - Kamuflaj giyimli yüzleri maskeli saldırganlar, uzun namlulu silahlarla salondakilerin üzerine ateş açarak katliam yaptı.
Moskova'ya giriş-çıkışlar kapatılırken, güvenlik güçleri sokak sokak terörist avına çıktı. Kremlin Sözcüsü Peskov, Putin’i ilk andan itibaren bilgilendirdiklerini söyledi. Dışişleri Sözcüsü Zaharova ise, “Tüm dünya, bu korkunç suçu kınamak zorundadır” açıklamasını yaptı.
Can kaybının 130'u geçtiği saldırı sonrası Moskova’da halka açık tüm etkinlikler iptal edildi.
SALDIRIYI DEAŞ ÜSTLENDİ
En az 6 bin 200 kişinin olduğu salonda ünlü Rus rock grubu 'Piknik'in konseri vardı. Müzik grubundan ise yaralananın olmadığı belirtildi.
AFP'nin haberine göre; Moskova'daki kanlı saldırıyı terör örgütü DEAŞ'ın üstlendiğini duyurdu.
ABD, 7 MART'TA VATANDAŞLARINI UYARMIŞTI
Beyaz Saray'dan silahlı saldırı görüntülerinin korkutucu olduğu açıklanırken, Moskova'da yaşayan Amerikalıların bulundukları yerde kalmaları ifade edildi. ABD’nin Rusya Büyükelçiliği, 7 Mart’ta Moskova’daki vatandaşlarına konser alanları da dahil olmak üzere kalabalık alanlardan uzak durmaları uyarısında bulunmuştu.
CNN Türk Washington Temsilcisi Yunus Paksoy da "Kasım ayından bu yana ABD istihbaratı, DEAŞ'ın Rusya’da saldırılar düzenleyeceği konusunda spesifik bilgilere ulaşmış. DEAŞ’ın saldırılar gerçekleştireceği konusunda Rusya’yı uyarmış' bilgisini aktardı.
RUSYA ARKASINDAKİ GÜÇLERE BAKACAK!
Milliyet.com.tr'den Sercan Dinç'e değerlendirmelerde bulunan TEPAV Dış Politika Programı Direktörü ve eski diplomat Gülru Gezer, "Saldırıyı DEAŞ üstlendi ancak henüz Rus makamları bu konuda resmi bir açıklama yapmadı. Henüz olay çok yeni. Rus makamlarından gelecek resmi açıklama sonrasında daha net bir tahlil yapılması mümkün olacaktır." dedi.
"Rus makamları DEAŞ’ın üstlendiğini kabul etse bile arkasındaki güçlere bakacaktır." diyen Gezer sözlerini şöyle sürdürdü;
Ukrayna’da savaşın olduğu bir dönemde amacın Rusya’yı zayıflatmak ve seçimlerden muzaffer çıkan Putin’i zayıflatmak olduğunu düşünüyorum.
CİDDİ BİR GÜVENLİK AÇIĞI ORTAYA ÇIKTI
Rusya’da bu saldırı belirli tartışmaları da beraberinde getirecektir. Neticede, ciddi bir güvenlik açığı ortaya çıkmıştır. Rusya konuyu kapsamlı bir şekilde inceledikten sonra bu saldırının arkasındakilere misliyle mukabele edecektir.
ABD Büyükelçiliği'nin ay başında yaptığı duyuru gündeme geldi. ABD ise aldığı istihbari bilgiyi Rus makamlarıyla paylaştığını açıkladı. Her hâlükârda, bu saldırı bölgemizi daha da istikrarsızlığa sürükleyecek çok kaygı verici bir gelişmedir.
"DEAŞ YENİDEN DİRİLİŞ ARAYIŞINDA"
Fenerbahçe Üniversitesi Öğretim Üyesi Doç. Dr. Efe Sıvış da DEAŞ'ın 2014 yılından bu yanan Rusya'yı düşman olarak gördüğünü belirterek, 'Rusya'yı İslam devletinin karşıtı bir ağın hem küresel gücü hem de bölgesel oyuncusu olarak görüyor. DEAŞ'ın 2014'teki lideri Ebu Bekir el-Bağdadi o yıl yaptığı konuşmada bir hilafet ilan etmişti. Burada Rusya'yı birinci düşman ilan etmişti. Yani DEAŞ'ın Rusya düşmanlığı yeni bir şey değil.' dedi.
Sıvış şu değerlendirmelerde bulundu; Peki bugünün özelliği ne? Bugün DEAŞ yeniden diriliş arayışında ve esas operasyon alanı Afganistan. Afganistan dışındaki ülkeleri hedef almasının sebebi de küresel ölçüde dikkat çekmek, etkinliğini artımak ve tekrar sempatizan toplamasını sağlamak.
2015'TEKİ YOLCU UÇAĞINA YAPILAN SALDIRI
DEAŞ'ın Rusya'ya antipatisi ya da Rusya'ya düşmanlığı nereden kaynaklanıyor? Rusya'nın Şam'daki Esad rejimini korumak için 2015'ten beri Suriye'de olması DEAŞ’ı kızdırıyor. DEAŞ, Suriye'deki Rus varlığına ve müdahalesine karşı. Rusya’nın Suriye politikası, DEAŞ'ın Moskova'ya yönelik husumetini çok artırdı. Hatta DEAŞ, 2015'te Mısır'da Sina Yarımadası'nda Rus yolcu uçağını düşürdü. 250’ye yakın kişi bu saldırıda ölmüştü. Yani, bu saldırı, DEAŞ'ın Rusya'ya yönelik ilk eylemi değil.
DEAŞ ELEMAN DEVŞİRMEYE ÇALIŞIYOR
Şu anda DEAŞ hem Afganistan'da Taliban'dan eleman devşirmeye çalışıyor hem de Orta Asya'daki eski Sovyet devletlerinden... Buralardaki hedefi İslamcı ve ayrılıkçı hareketlerden üye kazanmak.
RUSYA'NIN AFGANİSTAN'DA YAPTIĞI KONFERANS VE KABİL'DEKİ SALDIRI
DEAŞ'ın Moskova'ya düşmanlığı bir paranoya da değil. ABD 2021’de Afganistan'dan çekilince, Rusya burada bölgesel bir konferans yaptı. Bu konferansa Rusya, Çin'i, Pakistan'ı, Hindistan'ı, İran'ı, Kazakistan'ı, Kırgızistan'ı, Tacikistan'ı, Türkmenistan'ı, Özbekistan'ı çağırdı. Niçin? 'DEAŞ ile nasıl mücadele ederiz' diye.
DEAŞ buna 2022'de cevap verdi. Afganistan'da Kabil'deki Rus büyükelçiliğine bir intihar saldırısı yaptı. Burada da 8 kişiyi öldürdü.
RUSYA BU SALDIRIYA KARŞI NASIL BİR HAMLE YAPABİLİR?
DEAŞ ile mücadelesini sürdürerek. Zaten bunu sürdürüyordu. Bu politikasında bir değişiklik olmaz. Fakat bu saldırı, Putin'in ülkedeki yüzde 87 ile yeniden başkan seçilmesinden çok kısa bir süre sonra oldu. Dolayısıyla Putin biraz agresif olabilir. Çünkü saldırı, seçim sonrası olması nedeniyle doğrudan kendi otoritesini hedef alıyor. Yoksa Rusya'nın Afganistan politikasında, Suriye politikasında, Orta Asya politikasında, Çeçenistan politikasında bir değişiklik olmaz.
"ABD İSTİHBARATI SÖZDE VERİR, BİR YANDAN PKK'YI DESTEKLER"
Amerikalılar bu konuda kamuoyunda açık bir şekilde uyardı. Diyorlar ki, 'Biz, Rus yetkililere de söyledik. Sinyalini verdik. İstihbaratı da özel olarak Ruslara verdik'.
ABD yıllardır PKK'ya yönelik istihbaratı da Türkiye'ye verir, sözde verir ama. Bir yandan da PKK'yı destekler. Yani Amerikalıların Rusya'ya bu istihbaratı vermesi demek DEAŞ'ı bu operasyon özelinde desteklemediği anlamına gelmez.
AL TANF ASKERİ ÜSSÜ
İkincisi, Rusya daha önce de mesela Rusya'ya yönelik DEAŞ saldırıları için Amerika'yı suçlamıştı. Neydi Rusların suçlaması? Demişti ki, 'ABD'liler Suriye'de DEAŞ'ı eğitiyor.' Hatta yer de belirtmişlerdi. Al-Tanf Askeri Üssü'nde Suriye'ye ve Rusya'ya yönelik terörist saldırıları düzenlemek için demişti ki Ruslar, 'Amerikalılar DEAŞ'ı bu askeri üste eğitiyorlar.' Böyle bir iddiada bulunmuşlardı.
"RUSYA'NIN BÖYLE BİR YARA ALMASI WASHINGTON'I MEMNUN EDER"
Speküle etmek gerekirse Rusya'nın zayıflaması ABD'lilerin işine gelir. Ukrayna savaşı sürerken Rusya'nın böyle bir yara alması Washington'ı memnun eder. Fakat şu an bu saldırıyı ABD'lilerin organize ettiğine yönelik bir belge elimizde yok. Fakat şu var; Donald Trump başkanlığı döneminde demişti ki; 'DEAŞ'ı biz yarattık.' 'Biz'den kasıt... Barack Obama ve Hillary Clinton.. Trump o dönemi suçluyordu.
İkincisi de şu; İsrail başından beri DEAŞ'a yönelik koalisyona ve operasyonlara katılmadı. Hiçbir şekilde karşı karşıya gelmedi. DEAŞ da bugüne kadar İsrail'e yönelik en ufak bir müdahale ya da zarar vermedi.