09.01.2022 - 07:00 | Son Güncellenme:
Kazakistan'da zam kararı sonrası patlak veren olaylar sonrasında ABD ve Rusya bir kez daha karşı karşıya geldi. ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, Kazakistan makamlarının ülkedeki protestoları gereğince kontrol altına alma kabiliyetine sahip olmasına rağmen Kolektif Güvenlik Örgütü Anlaşması üyelerinden barış gücü istemelerini anlayamadıklarını söyledi ve "Bence yakın tarihten alınabilecek bir ders şu ki Ruslar bir kez evinize girdi mi, onları evinizden uzaklaştırmanız çok zordur" ifadelerini kullandı.
Rusya Dışişleri Bakanlığı ise bu sözlere sert biçimde yanıt vererek, "ABD evinize girdiğinde hayatta kalmak, soyulmamak ve tecavüze uğramamak zordur" paylaşımını yaptı. Açıklamada "Yakın geçmiş değil, Amerikan devletinin 300 yıllık tarihi bize ders veriyor. Kuzey Amerika kıtasındaki Kızılderililer, Koreliler, Vietnamlılar, Iraklılar, Panamalılar, Yugoslavyalılar, Libyalılar, Suriyeliler ve kendi evinde davet edilmeyen bu misafirleri görme şansına sahip olan diğer talihsiz insanlar, bununla ilgili birçok şey anlatabilir" ifadeleri kullanıldı.
Öte yandan ABD’li bakan, konuşmasında Rusya ile Ukrayna arasında yaşanan gerilime ve NATO'nun duruşuna da yer verdi. Blinken, İttifak'ın Rusya'ya doğuya genişlememe sözünü verdiği yönündeki iddiayı yalanlayarak, "NATO hiçbir zaman, yeni üye kabul etmeyeceğine söz vermedi" dedi. Blinken, Rusya'nın güvenlik alanında ABD'ye sunduğu taleplerden bazılarının 'kesinlikle yerine getirilemez' olduğunu da dile getirdi.
Tokayev, Putin ile görüştü
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile telefonda görüştü. İki lider ülkedeki son durumu görüşürken Tokayev, Putin’e ülkedeki durumun stabilize edildiğini söyledi. Kremlin yetkilileri, Rusya ve Kazakistan devlet başkanlarının, Kazakistan’da anayasal düzenin sağlanması adına alınan önlemleri de ele aldıkları belirtti. Tokayev, görüşmede Kolektif Güvenlik Anlaşması Örgütü’nün (KGAÖ) toplantı gerçekleştirmesini de istedi.
‘Nazarbayev kaçmadı’
Kazakistan’ın eski cumhurbaşkanı Nursultan Nazarbayev’in ülkesini terk ettiği yönündeki iddiaların gerçeği yansıtmadığı bildirildi. Nazarbayev’in sözcüsü Aydos Ukibay, Twitter hesabından yaptığı açıklamada, Nazarbayev’in başkent Nur Sultan’da bulunduğunu, bir dizi istişare toplantıları gerçekleştirdiğini, Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev ile doğrudan temas halinde olduğunu bildirdi.
Gözaltı dalgası
Kazakistan’da gaz fiyatlarına zam yapılmasının ardından başlayan gösterilere müdahale edilmesinin ardından ülkede tansiyon bir nebze düştü. Ordunun ve polisin sert müdahale ettiği gösterilerde çok sayıda kişinin hayatını kaybettiği ifade edilirken, olayların ardından gözaltılar da başladı.
Kazakistan’da protestoların patlak vermesinin ardından görevden alınan Kazakistan Eski Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanı Karim Masimov’un “devlete ihanet” şüphesiyle gözaltına alındığı bildirildi. 2016’da göreve getirilen Masimov, 6 Ocak’ta Kazakistan Cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in kararıyla Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanlığı görevinden alınmıştı. Masimov, ülkede halen büyük bir nüfuza sahip olan Nursultan Nazarbayev’e yakınlığıyla biliniyor.
Öte yandan ülkede yaşanan can kayıpları nedeniyle 10 Ocak ulusal yas ilan edildi. Ülkede yürütülen operasyonlarda ise, gözaltına alınanların sayısı 4 bin 404’e yükseldi.