Moskova'dan Milliyet'e özel: ‘Tarih okumak gerekiyor’
19.02.2025 - 06:50 | Son Güncellenme:
HABER MERKEZİ
Rusya Dışişleri, ABD’li mevkidaşı Marco Rubio ile Suudi Arabistan’a giden Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov Ukrayna’da barış sağlanmasına ilişkin süreçle ilgili görüşlerini Milliyet’le paylaştı. Lavrov, toprak tavizi olmayacağını söylerken, “Tarih okumak gerektiğini” vurguluyor.
ABD Başkanı Donald Trump’ın göreve gelmesinden sonra Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ile birlikte Ukrayna savaşının sona erdirilmesine ilişkin başlatılan hamleler, iki farklı koldan devam ediyor. Bu çerçevede, Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov ile Devlet Başkanı Yardımcısı Yuri Uşakov, ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ve beraberindeki heyetle Suudi Arabistan’ın Riyad kentinde bir araya geldi.
Rusya Dışişleri, Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov’un Ukrayna’da barış sağlanması için başlatılan süreçle ilgili görüşlerini Milliyet’le paylaştı. Toprak tavizi olmayacağını, “Tarih okumak gerektiğini” vurgulayan Lavrov, Avrupalıların Ukrayna’da ateşkese ilişkin yapılacak görüşmelere katılmaları için bir neden görmediğini de kaydetti.
Avrupalıları “Ukrayna’daki savaşı sürdürmek istemek” ile suçlayan Rusya Dışişleri Bakanı, 2014’ten bugüne kadar Avrupa’nın çatışmayı çözme “şansına” sahip olduğunu ancak bu konuda başarısız olduklarını vurguladı. Avrupalıların daha önce birkaç kez sürece katıldığını hatırlatan Lavrov, şöyle devam etti:
AVRUPA’NIN İKİ ŞANSI
“2014’te, Fransa ve Almanya’nın da aralarında bulunduğu Avrupa Birliği, dönemin Ukrayna Devlet Başkanı Yanukoviç’le silahlı muhalefet arasında resmi bir anlaşma imzaladı. Anlaşmada, ulusal birlik temelinde bir geçiş hükümeti kurulması ve erken seçim yapılması öngörülüyordu. Ertesi sabah muhalefet bu anlaşmayı ayaklar altına aldı... Bu onların ilk şansıydı. İkinci uzlaşmaysa, BM Güvenlik Konseyi tarafından onaylanan Minsk Anlaşmaları’ydı. Rusya, Fransa, Almanya ve Ukrayna liderleri, Donbass’ın bir bölümüne Ukrayna içinde özel statü verilmesine ilişkin belgedeki her virgülü kontrol etmek için 17 saatten fazla zaman harcadı... Ancak Ukrayna tarafı, ilk günlerden itibaren bunu ihlal etmeye başladı... Münih Konferansı’nda ise “çağrılar” vardı. Eski tarafsız devlet Finlandiya’nın Cumhurbaşkanı Stubb, bir ateşkes imzalanması ve bunun Ukrayna’yı askeri açıdan güçlendirmek için kullanılmasının gerekli olduğunu söyledi... Dolayısıyla müzakere masasında ne yapmaları gerektiğini bilmiyorum. Eğer onlar savaşın devamını düşünürken, çatışmanın dondurulması gibi sinsi fikirler için yalvaracaklarsa, o zaman onları oraya neden davet ediyorlar?”
TOPRAK TAVİZLERİ
Lavrov, Milliyet’le paylaşılan değerlendirmesinde, Moskova’nın Ukrayna’da ele geçirdiği topraklar konusunda taviz vermeyeceğinde ısrar ederek, müzakereler sırasında bunun “düşünülemeyeceğini” vurguladı.
Bu konuya ilişkin “Öncelikle tarih okumanız gerekiyor. Devlet Başkanı Vladimir Putin de bu yönde çağrıda bulunuyor” diyen Rusya Dışişleri Bakanı Lavrov, bugün Ukrayna olarak adlandırılan bölgeye verilen toprak imtiyazlarının, SSCB kurulduğu dönemde Sovyet yönetimi tarafından yapıldığını, yıllarca Ukrayna Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti ile birlikte yaşandığını hatırlattı. Ukrayna halkının, Sovyetler Birliği’nin tüm halklarının Nazi Almanyası’na karşı kazandığı zafere katkıda bulunduğunu ancak sonrasında “bir şeylerin ters gittiğini” kaydeden Lavrov, bu ülkede oluşan milliyetçi duyguların SSCB’nin varlığının sona ermesiyle olgunlaştığını, Nazi sempatisinin güçlendiğini ifade etti.
Lavrov, 2014’te bir darbe yaşandığını, Petro Poroşenko ve Volodimir Zelenskiy’nin “barış cumhurbaşkanları” olarak iktidara geldiklerini ancak seçmenlerini yanılttıklarını da sözlerine ekledi.
AVRUPALI LİDERLERDEN GERGİN TOPLANTI
ABD ile Rusya’nın, Ukrayna konusunda yürüttüğü barış görüşmelerine dahil edilmeyen Avrupa liderleri, Fransa’nın başkenti Paris’te acil zirve düzenledi.Toplantıda, İngiltere ve İsveç’in Ukrayna’ya asker gönderme önerisi gerilime neden olurken, bu fikri “tamamen zamansız ve yanlış” olarak niteleyen Almanya Şansölyesi Olaf Scholz salonu terk etti.
Fransa, Almanya, İngiltere, İtalya, İspanya, Danimarka, Polonya ve Hollanda liderlerinin yanı sıra Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, Avrupa Konseyi Başkanı Antonio Costa ve NATO Genel Sekreteri Mark Rutte’nin de katıldığı zirvede Ukrayna’ya asker gönderme tartışmaları gerilime yol açtı. İngiltere Başbakanı Keir Starmer, ülkesinin NATO müttefikleriyle birlikte Ukrayna’ya asker göndermeye hazır olabileceğini söyledi. Ancak Almanya Şansölyesi Scholz, bu tür bir adımın savaşın seyrini tehlikeli bir şekilde değiştirebileceğini savundu, yaşanan sert tartışmalar sonrasında da Scholz’un toplantıyı erken terk ettiği öne sürüldü.
‘BİZ DIŞLANDIK!’
Scholz, basına yaptığı açıklamada, “Ukrayna’nın sürece dahil edilmediği bir ortamda bu tür kararlar almak son derece uygunsuz” dedi, bu tür tek taraflı kararların Avrupa’nın birliğini bozabileceğini söyledi.
Öte yandan Yunanistan’da muhalefet, Paris’teki Ukrayna zirvesine Başbakan Kiryakos Miçotakis’in davet edilmemesine tepki göstererek, ülkenin kilit konularda “kenarda bırakıldığını” savundu. Hükümetse bu iddiaları reddetti.
‘KALICI BARIŞ İÇİN ÖNEMLİ ADIM ATILDI’
Suudi Arabistan’ın başkenti Riyad’da, Rusya ve ABD heyetleri arasındaki yapılan ve 4.5 saat süren görüşmeler sona erdi. Rus heyetinde yer alan Devlet Başkan Yardımcısı Yuriy Uşakov, görüşmelerin iyi geçtiğini, taraflar arasında tüm konularda ciddi bir istişare yapıldığını söyledi.
Rusya ve ABD’nin, ikili ilişkileri ilerletme konusunda anlaşmaya vardığını belirten Uşakov, iki ülkenin birbirine saygı göstermeyi kararlaştırdığını da vurguladı. Uşakov, Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin ve ABD Başkanı Donald Trump arasındaki görüşmenin haftaya gerçekleşmesinin pek mümkün gözükmediğini, henüz kesin tarihler hakkında konuşmanın zor olduğunu aktardı.
‘AB DAHİL OLMALI’
ABD Dışişleri Bakanı Marco Rubio ise, ABD Başkanı Trump’ın Ukrayna’daki çatışmayı adil bir şekilde sonlandırmak ve yeniden başlamasının önüne geçmek istediğini söyledi. Rubio, Ukrayna’da çözüm için tüm tarafların taviz vermesi gerekeceğini savunurken, AB’nin de bir noktada masada olması gerekeceğini kaydetti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov da, Moskova ile Washington’un, jeopolitik alanda ve ekonomi konularında çabaları birleştirmek için her şeyi yapma konusunda anlaştığını ifade etti. İki ülkenin, Ukrayna konusundaki istişareleri düzenli olarak yürüteceğini aktaran Lavrov, bunun ardından her iki tarafın müzakere ekiplerini görevlendireceğini belirtti. Ukrayna’da çözüm sürecinin en kısa sürede başlatılması ve müzakerecilerin atanması konusunda anlaştıklarını söyleyen Lavrov, “Görüşmeler sırasında Ukrayna çatışması çözüme kavuştukça, Rusya-ABD işbirliğinin tam ölçekli olarak yeniden başlatılması için gereken koşulları yaratmaya dair mutabakata vardık” dedi.
