19.02.2024 - 10:28 | Son Güncellenme:
BBC Türkçe
İsmini belirtmek istemeyen Mısırlı kaynaklar, İsrail'in Gazze güneyindeki Refah şehrine planladığı kara operasyonunun gerçekleşmesi halinde, burada duvarlarla çevrelenmiş bir tampon bölge oluşturulması amacıyla çalışma yapıldığını aktardı. İnsan hakları örgütleri de bölgede yedi metre uzunluğunda duvarların inşa edilmekte olduğunu bildiriyor. Mısır resmi ağızdan bu yönde bir hazırlık yapıldığı iddialarını reddediyor. İsrail Savunma Bakanı Yaov Gallant ise "Filistinli sivilleri Mısır'a doğru tahliye etmeyi" amaçlamadıklarını ileri sürdü.
7 Ekim'de başlayan İsrail-Hamas savaşının ardından Mısır defalarca kez Filistinli sığınmacılara sınırlarını açmasının mümkün olmadığını açıklamıştı.
Mısır'ın tavrında, Filistinlilerin büyük nüfuslar halinde göç ettirilmesinde "rol oynadığı görüntüsünden kaçınmak" etkili oluyor. Öte yandan ekonomik ve güvenlik kaygıları da bu kararın nedenleri arasında. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, yaklaşık 1,4 milyon kişinin halihazırda sığındığı Refah'a yönelik operasyonda ısrarcı görünüyor. Öte yandan uluslararası kamuoyunda, böyle bir operasyonun sivillerin kitlesel ölümüne yol açabileceği doğrultusunda uyarılar var. İsrail ise şehirdeki Hamas unsurlarının "etkisiz hale getirilmesi gerektiğini" savunuyor. Şimdiye kadar serbest bırakılmayan yaklaşık 130 İsrailli rehinenin de burada olduğu iddia ediliyor.
İsrail ordusu savaşın ilk günlerinde Gazze'nin kuzeyindekileri, "güvenli" olarak tanımladığı güney bölgelere göç etmeye yönlendirmişti. Ardından Gazze'nin güneyindeki birçok yerleşimde İsrail bombardımanı ve kara operasyonu devam etti.
Maxar Technologies tarafından yayımlanan uygu görüntülerinde, Refah'a yönelik operasyonun başlamasına yönelik Mısır'ın hazırlık yaptığını doğrulayabilecek inşaat çalışmaları görülebiliyor. 15 Şubat tarihli bir görselde, Refah sınır kapısı yakınlarındaki bir bölgenin temizlendiği görülüyor. Mısır'ın Kuzey Sina Valisi Mohammed Shousha, Suudi televizyonu Al Arabiya Al Hadath TV'ye yaptığı açıklamada, söz konusu inşaat alanlarının geçmişte IŞİD'e karşı yürütülen operasyonlarda zarar gören evlere yönelik yapıldığını ileri sürdü.
Shousha Mısır'ın pozisyonunun, "Mısır'a Gazzelilerin zorla gönderilmesine izin vermediğini" de ekledi. Öte yandan uydu görüntülerinde bazı noktalara duvarların da inşa edildiği seçilebiliyor.
Uydu görüntüleri dışında, Sina İnsan Hakları Vakfı üyelerinin bölgeden çektiği fotoğraf ve videolarda da inşaat çalışmaları görülüyor. BBC'nin bağımsız olarak doğrulayamadığı bu görsellerle ilgili açıklama yapan vakıf, yedi metre yüksekliğinde duvarların inşa edildiğini aktardı. Vakfa göre bu çalışmalar, Gazze sakinlerinin kitlesel olarak bölgeye geçmesi halinde sığınmacıların barınması için planlanıyor. Raporda, tampon bölge olduğu ileri sürülen bu alanın, 20 kilometrekare genişliğinde olduğu ve 100 binden fazla kişiye ev sahipliği yapabileceği kaydediliyor.
İsrail Savunma Bakanı Yoav Gallant, Perşembe günü yaptığı açıklamada, "İsrail'in Filistinli sivilleri Mısır'a doğru tahliye etmek gibi bir amacının olmadığını" savundu. Gallant, Mısır'la aralarındaki anlaşmanın bölgedeki istikrarı için kritik önemde olduğunu da ekledi.
İsrail Filistinlileri kendi bölgelerinden "dışarı attığı" görüntüsünü arzu etmese de, kendi iradesiyle Gazze'yi terk etmek isteyenlerin önüne geçmeye de yanaşmayabilir. Mısır'ın yaklaşık 100 bin sığınmacıyı kabul etmesi durumunda, İsrail'in bu kararın önüne geçmesi beklenmiyor. Birleşmiş Milletler (BM) yetkilileri ise böyle bir toplu nüfus hareketinin "endişe verici" olacağını söylüyorlar.
BM Mülteciler Yüksek Komiseri Filippo Grandi, Reuters haber ajansına verdiği demeçte, Filistinlilerin Mısır'a toplu olarak göç etmesinin "hem Filistinliler için hem Gazze için hem de barışın geleceği için felaket olacağını" söyledi. Gazze'deki Sağlık Bakanlığı, İsrail'in başlattığı hava ve kara operasyonlarında 7 Ekim'den bu yana toplam 28 bin 775 kişinin öldürüldüğünü bildirdi.