19.03.2024 - 11:10 | Son Güncellenme:
İsrail'in Gazze'yi işgalinde beş buçuk ay doldu, Katar'daki hassas müzakereleri ABD'nin Mısır ve Suudi Arabistan'a üst düzey ziyareti izliyor.
Kanada, İsrail’e silah satışını askıya almaya hazırlanıyor. Kanada Dışişleri Bakanı Melanie Joly, yaptığı açıklamada, Kanada’nın gelecekte İsrail'e silah ihracatını durduracağını belirterek, bunun sembolik değil gerçek bir hamle olacağını ifade etti. Kanada parlamentosu, dün İsrail’e yönelik silah satışının durdurulması yönünde bağlayıcı olmayan bir önergeyi 117'ye karşı 204 oyla kabul etmişti. Önerge, ayrıca uluslararası toplumu İsrail ve Filistinliler arasındaki ihtilafı çözmek için iki devletli çözüm için çalışma çağrısında bulunuyordu.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik saldırılarının ardından Kızıldeniz ve Aden Körfezi’nde ticari ve askeri gemileri hedef almaya başlayan Yemen'deki İran destekli Husilerin, fırlattığı seyir füzesi ilk kez İsrail topraklarına düştü.
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), tarafından yapılan açıklamada, Husilerin fırlattığı füzenin İsrail’in güneyinde Akabe Körfezi'ndeki Eilat kenti yakınlarındaki boş araziye düştüğü aktarılarak, saldırı sonucu ölen ya da yaralanan olmadığı ifade edildi. Açıklamada, seyir füzesinin Hava Kuvvetleri tarafından takip edildiği belirtildi.
Husiler tarafından İsrail’e fırlatılan füzeler, daha önce hava savunma sistemleri tarafından ya da Kızıldeniz’deki İsrail müttefikleri tarafından imha edilmişti.
İsrail ordusunun, Gazze’deki Kuveyt Kavşağı'nda insani yardımlara eşlik eden yerel ekipleri hedef aldığı saldırıda ölen ve yaralananlar olduğu bildirildi.
İsrail’in Gazze Şeridi’ne yönelik ablukası devam ederken, BM İnsan Hakları Yüksek Komiseri Volker Türk, İsrail’e savaş suçu uyarısında bulundu. Türk, BM bağlı Dünya Gıda Programı’nın (WFP) Gazze Şeridi ile ilgili yayınladığı raporun ardından yaptığı açıklamada, Gazze'deki açlığın ve kıtlığın "İsrail'in insani yardımların girişleri ve dağıtımları üzerindeki kapsamlı kısıtlamalarının bir sonucu" olduğunu söyledi. Türk, "İsrail'in Gazze'ye yardım girişine yönelik devam eden kısıtlamalarının kapsamı, çatışmaları yürütme biçimiyle birlikte, açlığın bir savaş yöntemi olarak kullanılması anlamına gelebilir ki bu da bir savaş suçudur” dedi.
Türk, ayrıca işgalci güç olarak İsrail'in gıda ve tıbbi yardımları sağlamak, kolaylaştırmak ve insani yardım kuruluşlarının çalışmalarına yardımcı olmak gibi sorumlulukları olduğunu belirtti.
Meloni, Senato’da yaptığı konuşmada, "İsrail'in Refah'a yönelik askeri harekatına karşı olduğumuzu yineleyeceğiz, bu harekat bölgede yaşayan siviller için daha da feci sonuçlar doğurabilir" dedi.
Meloni, ayrıca Gazze'ye insani yardımın güvenli bir şekilde ulaştırılabilmesi için yeni kara yollarının ve GKRY’den bir deniz koridorunun açılmasının önemli olduğunu söyledi.
İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, Knesset (İsrail Meclisi) Dışişleri ve Savunma Komitesi üyeleriyle bir araya geldi. Netanyahu konuşmasında, İsrail ordusunun Refah’a kara operasyonu düzenleyeceğini ve ABD Başkanı Joe Biden'a da son gerçekleştirdiği görüşmede bunu söylediğini ifade etti. Netanyahu, “Refah'a girmenin gerekliliği konusunda ABD’lilerle anlaşmazlığımız var. Geriye kalanları yok etmeden Hamas'ı askeri açıdan ortadan kaldırma konusunda başka bir yol olduğunu görmüyoruz. Bunu yapmaya kararlıyız” dedi.
Netanyahu, "Görüşmemizde Başkan’a (Biden’a) en açık şekilde Refah’taki Hamas varlığının tasfiyesi konusunda kararlı olduğumuzu ifade ettim. Karadan girmek dışında girmek dışında bunu yapmanın başka bir yolu yok” diye konuştu.
ABD Dışişleri Bakanı Antony Blinken, ziyaret gerçekleştirdiği Filipinler'in başkenti Manila'da, “Savaş suçlusu, hoş gelmedin” yazılı pankart taşıyan göstericiler tarafından protesto edildi.
Ermenistan Başbakanı Nikol Paşinyan, bazı stratejik topraklarının iadesi konusunda Bakü ile uzlaşılamaması halinde savaşın gündeme gelebileceğini söyledi.
Hizbullah, İsrail ordusuyla 8 Ekim'den bu yana Lübnan sınırında çatışıyor. Gazze'deki savaş devam ederken kuzeyden yeni bir cephe açılmasından endişe duyan İsrail, son haftalarda sınıra 100 kilometre mesafedeki Bekaa Vadisi'nde bulunan Hizbullah hedeflerini bile vurdu. İsrail'in krizin diplomatik yolla çözümü için 15 Mart tarihine kadar Hizbullah'a süre verdiği, aksi halde Lübnan'a topyekun savaş ilan edeceği Lübnan basınındaki haberlere yansıdı.
60 bin savaşçısı ve 150 bin kısa veya uzun menzilli füzesi bulunduğu tahmin edilen Hizbullah ise, geçen hafta yayınladığı 1 dakika 9 saniyelik videoyla İsrail'e meydan okudu. Hizbullah'ın televizyonu El Menar'ın 'Direniş işgale bir mesaj gönderiyor: Genişliyor... genişliyor' başlığıyla sunduğu videoda, söz konusu mesajın Arapça verildiğini belirtti. El Menar ayrıca videoda İbranice 'Eğer siz genişletirseniz, biz de genişleteceğiz' denildiğini kaydetti.
Şimdiye kadar çoğunlukla sınır hattının dışına çıkmayan çatışmalarda Hizbullah 200'den fazla üyesinin öldüğünü açıkladı. İsrail jetlerinin hava saldırılarında aralarında çocuklar, kadınlar ve gazetecilerin de bulunduğu çok sayıda sivil yaşamını yitirdi. İsrail tarafında ise aralarında yüksek rütbeli subayların da bulunduğu 10'dan fazla asker öldü. Ayrıca sınır hattındaki onlarca İsrail yerleşimi tahliye edildi.
Savaştan önce de sıklıkla çatışmalara sahne olan Lübnan-İsrail sınırında Birleşmiş Milletler barış gücü askerleri UNIFIL konuşlu. İsrail'in 1982'de işgal ettiği Lübnan'ın güneyinden 2000 yılında çekilmesinin ardından toplamda 120 kilometre uzunluğundaki sınırın güvenliği UNIFIL'in denetimine geçti.
Mavi Hat adıyla bilinen sınır bölgesinde UNIFIL güçleri devriye geziyor. BM Güvenlik Konseyi kararıyla 1978 yılında kurulan UNIFIL'de onlarca ülkeden 10 460 asker görev yapıyor. İsrail, başta Şebaa Çiftlikleri olmak üzere BM kararlarına aykırı şekilde Lübnan topraklarının bir kısmını işgal altında tutmaya devam ediyor.
Lübnan televizyonu El Meyadin, Suriye'nin başkenti Şam'da gece yarısı patlamalar duyulduğunu bildirdi. Hizbullah'a yakınlığıyla bilinen El Meyadin, Şam'ın neredeyse her noktasından duyulan patlamalara dair detay sunmadı.
Suriye resmi haber ajansı SANA ise, İsrail savaş uçaklarının çok sayıda füzeyle Şam yakınlarındaki bir askeri tesisi vurduğunu bildirdi.
Füze saldırısı sonucunda hasar oluştuğunu kaydeden SANA, İsrail'in işgal altında tuttuğu Golan Tepeleri'nden söz konusu füzeleri ateşlediğini aktardı. SANA'ya göre, Suriye hava savunma sistemleri bazı füzeleri gökyüzünde vurup imha etmeyi başardı.
Londra merkezli insan hakları örgütü Hizbullah'a ait silah deposunun İsrail jetleri tarafından Suriye'de vurulduğunu bildirdi.
Katar'ın başkenti Doha'da devam eden ateşkes müzakerelerine katılan İsrail dış istihbarat servisi Mossad'ın yöneticisi David Barnea, Tel Aviv'e dönüyor.
Katar Dışişleri Bakanlığı, Barnea'nın Doha'dan ayrılmasına rağmen müzakerelerin süreceğini duyurdu. Al Jazeera'ya göre teknik ekipler görüşecek.
Katar Dışişleri Bakanlığı sözcüsü Macid el Ensari, gelinen noktada Hamas'a karşı teklifin gönderilmesinin beklendiğini söyledi. Sözcü ayrıca, muhtemel bir ateşkes için olumlu sinyaller olduğunu da ekledi.
Filistin Dışişleri Bakanlığı, İsrail'in uluslararası tepkilerden kaçınmak için Refah'a sessizce saldırı başlattığını duyurdu.
Başta İsrail'in en sıkı müttefiki ABD olmak üzere Batılı ülkeler bile İsrail'in Gazze Şeridi'nin en güneyindeki Refah'ı karadan işgal etmesine karşı çıkıyor. İsrail katliamından kaçan 1,5 milyon Filistinli, Mısır sınırındaki Refah'a sığınmış durumda. Son sığınak Refah'ı hedef alacak muhtemel bir saldırının büyük bir insani felakete yol açmasından endişe ediliyor.
Al Jazeera ise, İsrail savaş uçaklarının Gazze şehrindeki Yermuk mahallesini vurduğunu bildirdi.
İşgal güçlerinin hedef aldığı mahalle, sivillerin yaşadığı evler ve binalarla dolu. İsrail jetlerinin hangi noktayı hedef aldığı kesinlik kazanmış değil.
Al Jazeera, Yermuk mahallesindeki birçok yüksek katlı binadan dumanlar yükseldiğini doğruladı.
İlk gelen bilgilere göre, İsrail saldırılarında en az 14 kişi hayatını kaybetti.
Gazze Şeridi'ndeki can kaybı ise 31 bin 819'a çıktı. Filistinli yetkililer, son 24 saatteki İsrail saldırılarında 93 kişinin hayatını kaybettiğini açıkladı. İsrail katliamında can verenlerin üçte ikisinden fazlası çocuklar ve kadınlar.
Geçen Pazartesi günü şafak söktüğünde başlayan Ramazan ayı bu yıl Gazzeliler için acımasız bir ironi gibi. Oruç tutulan kutsal ay, bölgede zaten açlık çekilen bir dönemde geldi.
İsrail ekonomi gazetesi Globes, 'Türkiye ve Irak'tan askeri operasyonla Basra Körfezi'ne kara koridoru' başlıklı bir haber yayımladı. Gazeteye göre, Ankara ve Bağdat dünyanın en önemli petrol güzergahı Basra Körfezi'ne ulaşacak projeyi ilerletmek için ABD'nin Suudi Arabistan ve İsrail üzerinden planladığı kıta koridorundaki gecikmelerden yararlanıyor.
Irak'ın ilk kez terör örgütü PKK'yı yasakladığını öne çıkaran Globes, Bağdat'ın aldığı söz konusu kararın Türkiye'nin Irak'ın kuzeyinde geniş çaplı yeni bir operasyona girişmesine yol açacağını kaydetti.
Bağdat'ın duyurusunun tam da Türk heyetinin Irak'ın başkenti ziyaret etmesinin ardından geldiğini vurgulayan İsrail gazetesi, zamanlamanın hiçbir şüpheye yer bırakmadığını dile getirdi.
Ankara ve Bağdat'ın hayata geçirmeyi planladığı kıta koridoru projesinin Irak'ın kuzeyindeki yerel yönetim tarafından da desteklenmesini 'şaşırtıcı' bulan Globes, haberinin ara başlığında 'Kızıldeniz rotasının yerine yenisi' ifadesine yer verdi.
Irak'ın güneyindeki Basra ilçesi ile Türkiye'nin güneyini birbirine bağlayacak 1200 kilometre uzunluğundaki koridorun 100 bin yeni istihdam imkanı sağlayacağını bildiren ekonomi gazetesi, Ankara ve Bağdat'ın her yıl 4 milyar dolar vergi geliri elde edeceğini de ekledi.
Basra Körfezi'ne inşa edilen ve Orta Doğu'nun en büyüğü olması hedeflenen Büyük Fav Limanı ile Türkiye arasında saatte 300 kilometre hızla ilerleyen trenlerin olacağına değinen İsrail gazetesi, koridorun Avrupa'yı Basra Körfezi'ne, aynı zamanda Türkiye ve Irak üzerinden de Uzak Doğu'ya bağlayacağını yazdı.
'ANKARA ARTIK ÇİFTE FIRSATIN FARKINA VARIYOR'
Türkiye ve Irak'ın projesinin halihazırda Husi saldırıları nedeniyle dünyanın en tehlikeli su yoluna dönüşen Kızıldeniz rotasının yerini alacağı yorumunu yapan Globes, "Türkler ve Iraklılar güzergah boyunca lojistik merkezleri ve sanayi bölgelerinin yanı sıra petrol ve doğalgaz boru hatları kurmayı da planlıyor" deyip ekledi:
"Ankara artık çifte fırsatın farkına varıyor: İlk olarak, Irakla kara koridoru planı ABD lideri Joe Biden'ın bu planı içermeyen kara koridoru projesini bypass etmesini sağlayacak. Türkiye lideri Recep Tayyip Erdoğan için bu mükemmel bir zamanlama. Çünkü İsrail ve Suudi Arabistan arasında beklenen normalleşme ufukta görünmüyor, yanı sıra ABD lideri Biden ülkesindeki başkanlık seçimlerine odaklanmış halde. Bunlar Erdoğan'a Orta Doğu'daki ilk kara koridorunu kurmak için fırsat sunuyor."
Türkiye'nin Gazze Şeridi'ni 2007 yılından beri yöneten halihazırda Hamas'a sunduğu desteğe değinen İsrail gazetesine göre, Gazze'de devam eden savaşla birlikte Orta Doğu'da ortaya çıkan 'sis perdesi' Ankara'nın terör örgütü PKK'yı yok etme hedefini ilerletmesine imkan sağlıyor.
'Irak'taki manevra Erdoğan'ın ziyaretini bekleyebilir' ara başlığını atan Globes, Türkiye Cumhurbaşkanı'nın 10 yıldan fazla bir zamandan sonra ilk kez gelecek ay Bağdat'a seyahat etmesinin beklendiğini yazdı. Kuzey Irak'taki muhtemel bir terör operasyonunun Erdoğan'ın Bağdat ziyaretinden sonra gerçekleşebileceği yorumunu yapan ekonomi gazetesi, söz konusu operasyonun geniş çaplı olacağını, Türk askerinin sınırın 40 kilometre derinine yerleşebileceğini aktardı.
İsrail dış istihbarat servisi Mossad'ın direktörü David Barnea'nın başındaki heyetin Doha'ya uçmasıyla, yeni ateşkes müzakereleri başladı.
Haaretz gazetesi, İsrail'in bu kez aracılar olmadan doğrudan Hamas lideri Yahya Sinvar'la müzakere edeceğini yazdı. Katar'ın başkentindeki müzakerelerden nasıl bir sonuç çıkacağı merak ediliyor.
Arabulucu ülkelerden ABD'nin Dışişleri Bakanı Antony Blinken ise, bu hafta Suudi Arabistan ve Mısır'a seyahat edecek. Mısır da tıpkı ABD ve Katar gibi arabulucu ülkeler arasında.
ABD Dışişleri Bakanlığı, Blinken'ın Mısır ve Suudi Arabistan gezilerinde ateşkes anlaşmasını sağlamlaştıracak çabaların ve Gazze'ye insani yardım girişinin artırılmasının ele alınacağını duyurdu.
Antony Blinken, savaşın başladığı 7 Ekim'den bu yana defalarca Orta Doğu ülkelerine seyahat etti.
MISIR HAMAS'I İKNA ETTİ
Katar gazetesi El Arabi el Cedid ise, İsrail işgal ordusunun Şifa Hastanesi'ne Pazartesi günü gerçekleştirdiği baskının ardından Hamas'ın müzakere masasından kalkmak istediğini ancak Mısırlı yetkililerin araya girmesiyle ikna olduğunu yazdı.
Mısırlı yetkililerin Hamas'ın müzakereleri askıya almaması için müdahale etmek zorunda kaldığını kaydeden El Arabi El Cedid, Doha'daki görüşmelerden kalıcı bir ateşkes beklenmediğini aktardı. Londra merkezli gazete, haberini isimsiz bir Mısırlı yetkiliye dayandırdı.
ABD'nin Orta Doğu operasyonlarını yöneten Merkez Kuvvetler Komutanlığı (CENTCOM), Yemenli Husileri hedef alan en büyük saldırılardan birinin gerçekleştiğini açıkladı.
Yemen topraklarındaki hava saldırılarında yedi gemisavar füze, üç silahlı insansız hava aracı ve üç silah deposu yok edildi.
Gazze'nin en güneyindeki şehir Refah'ı hedef alacak muhtemel bir kara işgali nedeniyle karşı karşıya gelen ABD lideri Joe Biden ile İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu, bir aydan uzun bir sürenin ardından ilk kez telefonda görüştü.
15 Şubat'tan bu yana konuşmayan Biden ve Netanyahu'nun Refah işgalini ele aldıklarını belirten Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan, Tel Aviv'in henüz kara saldırısına ilişkin bir plan sunmadığını belirtti.
Siviller konusunda ve siyasi planlar olmadan askeri planın başarılı olmayacağını vurgulayan Sullivan, Refah'a muhtemel saldırının risklerini sıraladı. Beyaz Saray Ulusal Güvenlik Danışmanı Sullivan, İsrail Başbakanı Netanyahu’nun Refah konusunda planları görüşmek üzere Washington’a bir heyet göndereceğini de açıkladı.
Sullivan'ın verdiği bilgiye göre, söz konusu heyet Washington'daki görüşmelerini tamamlamadan Refah'a kara işgalinin başlaması beklenmiyor.
ABD lideri Biden, X hesabından yaptığı paylaşımda Netanyahu'dan Washington'a bir heyet göndermesini istediğini belirtip Gazze'de acil ateşkese ihtiyaç duyulduğunu vurguladı.
İLK KEZ DOĞRULANDI
Jake Sullivan, ayrıca Hamas'ın üç numarası Mervan İsa'nın 11 Mart'taki İsrail saldırısında öldüğünü söyledi. Mervan İsa, Hamas'ın silahlı kanadı İzzeddin el Kassam Tugayları'nın komutanı Muhammed Deyf'in yardımcısıydı.
İsrail 'Gölge Adam' olarak bilinen Mervan İsa'nın 7 Ekim baskınının ana planlayıcısı olduğunu savunuyordu.
Çok nadir şekilde kamuoyu önüne çıkan İsa'nın son fotoğrafı, dokuz yıl önce, 2015 tarihliydi.
İsrail basını, Sullivan'ın sözlerinin 'Beyaz Saray Hamas'ın üç numarasının öldürüldüğünü doğruluyor' başlığıyla sundu.
Biden-Netanyahu görüşmesi, ABD’den İsrail Başbakanı’na yönelik eleştirilerin dozunun arttığı bir döneme rastladı. ABD Kongresi’nin üst kanadı olan ve Demokratlar’ın çoğunlukta olduğu Senato’nun çoğunluk lideri Chuck Schumer, İsrail’e yeni bir seçim yapması çağrısında bulundu, Netanyahu’nun barışın önünde engel teşkil ettiğini söyledi.
Başkan Biden ise "İyi bir konuşma" diyerek Schumer'e destek verdi, "Yalnızca kendisi değil çok sayıda Amerikalı tarafından paylaşılan ciddi endişeleri ifade ettiğini düşünüyorum" dedi.
Binyamin Netanyahu ise Washington'a rest çekerek "Biz muz cumhuriyeti değiliz. Seçimlerin ne zaman olacağına ve kimi seçeceklerine İsrail halkı karar verir" diye konuştu.
Kanada Başbakanı Justin Trudeau ile İsrail savaş kabinesi üyesi Benny Gantz arasında bir telefon görüşmesi gerçekleşti.
Trudeau, İsrail'in Gazze'nin en güneyindeki Refah şehrini hedef alacak bir kara işgaline dair endişelerini Gantz'a iletti. Kanada Başbakanı ayrıca Gazze'de açlıkla mücadele eden 2,3 milyon Filistinliye insani yardımların artırılmasını ve hızlı bir şekilde ulaştırılmasını istedi.
İsrail savaş kabinesi üyesi Gantz ise, Justin Trudeau'ya Filistin devletini tek taraflı tanınmasına karşı çıktıklarını bildirdi. Kanada parlamentosundaki oylamaya değinen Benny Gantz, Filistin devletinin tanınmasının Hamas'ı ödüllendireceğini savundu.