21.05.2020 - 07:00 | Son Güncellenme:
DIŞ HABERLER SERVİSİ
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) en önde gelen üyeleri ABD, Çin ve Rusya arasındaki anlaşmazlıklar, Kovid-19 salgını döneminde de aşılamadı. Son olarak ABD ile Çin arasında yeni tip koronavirüs (Kovid-19) salgını nedeniyle artan gerilim, BMGK’ndeki Suriye’ye insani yardım operasyonları konulu toplantıya da yansıdı.
ABD’nin Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi Kelly Craft, toplantıda Çin’e, BM’nin salgına karşı koyma çabaları kapsamında Suriye’ye hayati yardımların ulaştırılmasına imkan verecek tasarıyı destekleyerek “salgınla mücadelede küresel lider olma iddiasını meşru kılma” çağrısı yaptı. Çin’in BM Daimi Temsilcisi Zhang Jun ise Craft’a cevaben, Pekin’in Washington’u virüsle savaşta küresel çabalara odaklanmaya, siyasi oyunlar oynamaya son vermeye, gerçek anlamda hayatları kurtarmaya odaklanmaya ve başka ülkelere karşı kendi sorumluluklarından sapmamaya davet etti.
ABD yönetimi, Çin’i Kovid-19 salgını konusunda, özellikle başlangıç aşamalarında şeffaf davranmamak ve hayati bilgileri gizleyerek krizin küresel boyuta gelmesinde rol oynamakla suçluyor. ABD Başkanı Donald Trump, Dünya Sağlık Örgütü’nü (DSÖ) Çin yanlısı olmakla suçlamış ve kuruma sağlanan fonları keseceği yönünde uyarıda bulunmuştu. Hem DSÖ hem de Çin, ABD’nin suçlamalarını reddediyor.
Milyonlarca sivil için
Suriye toplantısında konuşan BM İnsani Yardım Koordinatörü Mark Lowcock ise, Güvenlik Konseyi’ne Türkiye sınırındaki iki kapıdan yardımların dağıtımına yönelik yetkinin süresinin yenilenmesi çağrısında bulundu. Lowcock, yardımların sınırdan geçirilmesini “milyonlarca sivil açısından cankurtaran simidi” olarak niteledi.
BM Güvenlik Konseyi geçen Ocak ayında Türkiye’deki iki noktadan 6 yıldır devam eden sınır ötesi yardım operasyonlarının süresini 6 aylığına uzatmış, ancak Rusya ve Çin’in muhalefeti nedeniyle Irak ile Ürdün’den geçişleri durdurmuştu. Yardımların devam edebilmesi için yetki süresini uzatan bir tasarının 10 Temmuz’a kadar onaylanması gerekiyor. ABD büyükelçisi Craft, Konsey’e Irak’taki sınır kapısından yardımların dağıtımına yeniden onay verme çağrısında bulundu. Rusya’nın BM Daimi Temsilcisi Vassily Nebenzia da, “Kapatılmış sınır kapılarını tekrar açma çabalarıyla zamanınızı boşa harcamayın” açıklamasını yaptı.
Tayvan meselesi yeniden gündemde
ABD ile Çin arasında artan gerilim, Tayvan meselesini de yeniden gündeme taşıdı. Son olarak Tayvan yönetiminin Dünya Sağlık Örgütü toplantısına katılması için yürütülen çabaların Çin engeliyle karşılaşması sonrası yeni bir polemik yaşandı. ABD Dışişleri Bakanı Mike Pompeo, Tayvan lideri Tsai Ing-wen’ın iktidarının ikinci dönemine başlama törenine tebrik mektubu gönderdi ve “başkan” ifadesini kullandı. Çin Dışişleri Bakanlığı ise, Pompeo’nun “başkan” ifadesi kullanmasının içişlerine müdahale olduğunu belirterek kınadı. Çin Devlet Konseyi Tayvan İşleri Ofisi Sözcüsü Ma Şiaoguang “Çin ile Tayvan’ın birleşmesinin ‘kaçınılmaz’ olduğunu, hiç kimse ve hiçbir gücün bunu engelleyemeyeceğini savundu.