Johnson’dan zafer ilanı

Avrupa Birliği (AB) ve İngiltere, Brexit sonrası ticari ilişkileri belirleyecek anlaşma müzakerelerinde uzlaşı sağlarken, İngiltere Başbakanı Boris Johnson’ın imzalanan anlaşmayı bir zafer olarak sunması dikkat çekti. Jonhson, “Anlaşma yapıldı” ifadeleriyle coşkulu bir fotoğrafını da sosyal medyada paylaştı. İngiliz hükümeti, anlaşmayla ulusal egemenliğini geri alma vaadini yerine getirmekle övünüyor. Anlaşma iki taraf tarafından da onaylandıktan sonra geçerli olacak. Anlaşmanın yürürlüğe girebilmesi için hala tek tek bütün AB üyesi ülkeler tarafından onaylanması gerekiyor. Her ülkenin veto hakkı var, ama bunu kullanmaları beklenmiyor.

Johnson’ın bu denli bir zafer havası estirmesindeki en önemli sebep, kendi kamuoyuna anlaşmanın İngiltere için olumlu bir şekilde sonuçlandığını göstermek. Zira daha önceki Muhafazakar Başbakan Theresa May’in vardığı anlaşmaya şiddetle karşı çıkılmış ve bu ülkede bir krize neden olmuştu. Anlaşmanın İngiliz parlamentosunda 30 Aralık’ta oylaması bekleniyor. Milletvekilleriyle henüz paylaşılmayan anlaşma için ana muhalefetteki İşçi Partisi de destek vereceğini açıkladı. Daha önceki anlaşmaya şiddetle karşı çıkan ve Brexit’i destekleyen Muhafazakar milletvekillerinin Avrupa Araştırma Grubu, en iyi avukatlarını yeni anlaşmayı incelemek üzere görevlendireceğini açıkladı.

Mimarları sevindi

İngiltere’de Brexit müzakere sürecini başlatan isim olan ve süreçte istifa etme kararı alan eski İngiltere Başbakanı Theresa May, “İngiltere ve AB’nin işyerlerine güven veren ve ticaretin devamlılığını sağlayan bir anlaşma üzerinde uzlaşıya vardığı haberinden çok memnun oldum. Gelecek günlerde açıklanacak ayrıntıları merakla bekliyorum” ifadelerini kullandı. May, Brexit anlaşma taslağının parlamentoda üç kez reddedilmesinin ardından istifa etmişti.

Brexit referandumunun düzenlenmesini sağlayan İngiltere eski Başbakanı David Cameron ise “Zor bir yılı pozitif haberlerle kapatmak güzel. Ticaret anlaşmasından memnunluk duydum. Bu AB ile dost, komşu ve ortak olarak yeni ilişkilerin tesis edilmesinde önemli adım” dedi.

Tepkiler olumlu

Öte yandan anlaşma, Avrupa liderleri tarafından da olumlu karşılandı. Almanya Şansölyesi Angela Merkel, Almanya’nın kararı onaylayıp-onaylamama konusunda hızlı karar almasını umduğunu söyledi. Merkel, “Federal hükümet şimdi anlaşma metnini yakından inceleyecek. Ancak sıfır noktasından başlamayacağız. Komisyon müzakere süreci boyunca üye ülkeleri bilgilendirmeyi sürdürdü” diye konuştu.

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron da, “Avrupa’nın birliği ve gücü karşılığını buldu. İngiltere ile yapılan anlaşma vatandaşlarımızı, balıkçılarımızı ve üreticilerimizi korumak için önemli. Böyle kalması için uğraşacağız” dedi. İrlanda Dışişleri Bakanı Simon Coveney ise anlaşmanın mevcut koşullarda İrlanda’yı koruduğunu düşündüğünü kaydetti.

Türkiye memnun

Dışişleri Bakanlığı, İngiltere ile Avrupa Birliği (AB) arasında Brexit sonrası ilişkilerin geleceğine dair müzakerelerde uzlaşma sağlanmasını memnuniyetle karşılandığını bildirdi. Bakanlıktan yapılan yazılı açıklamada, bu anlaşmanın, İngiltere ile her alanda yakın ilişki içinde bulunan, aynı zamanda AB aday ülkesi ve AB ile Gümrük Birliğine sahip Türkiye’ye, hem AB hem İngiltere ile ilişkileri açısından yeni fırsatlar sunacağına inanıldığı belirtildi. Ayrıca açıklamada, bu çerçevede, İngiltere ile Türkiye arasında Serbest Ticaret Anlaşması imzalanmasına yönelik hazırlıklarda son aşamaya gelindiği kaydedildi.

En büyük ticari anlaşma

Anlaşmanın detayları dün AB büyükelçilerine gösterildi. İngiltere’den bir yetkilinin basına verdiği bilgiye göre, “sıfır gümrük vergisi ve sıfır kota öngören AB içindeki en büyük ticaret anlaşması” gerçekleştirildi.

AB ile İngiltere arasındaki müzakerelerde “adil rekabetin sağlanması”, “ticari anlaşmazlıkların nasıl çözüleceği” ve “balıkçılık” gibi sorunlu konular, en zor başlıklar olarak öne çıkmıştı. Anlaşma imzalanırken, AB’nin en büyük endişesi İngiltere’nin gelecekte sözleşme hükümlerine uymamasıydı. Nitekim AB İngiltere’nin sözleşme hükümlerine uymaması halinde uygulanacak sert misillemelere dair mekanizmaların anlaşmaya girmesini sağladı.

AB ve İngiltere arasındaki en önemli sorunlardan biri olan balıkçılık hakları da en zorlu müzakere konularından biriydi. Sağlanan anlaşmaya göre, beş yıl içinde taraflar yeni balıkçılık anlaşmaları yapacak. Böylece sürecin sonunda İngiltere’nin, kendi sularındaki balıkların üçte ikisini avlama hakkına sahip olması planlanıyor.