Hariri davası sonuçlandı!

Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kurulan Lübnan Özel Mahkemesinin, eski Lübnan Başbakanı Refik Hariri’nin 14 Şubat 2005’te bir ton patlayıcıyla uğradığı suikast davasına ilişkin karar duruşması dün Hollanda’da gerçekleştirildi. Karar davasında, Hizbullah liderlerinin veya Suriye hükümetinin müdahalesi olduğuna dair bir kanıt bulunamadığı sonucuna varıldı. Suriye hükümetinin ve Hizbullah’ın örgüt olarak bu suikastta yer alıp almadığına ilişkin yeterli delil bulunmadığına işaret eden mahkeme, bununla birlikte Hizbullah ile ilişkili dört kişinin bu suikastta yer aldığını vurguladı. Duruşmaya katılmayan kaçak durumdaki Selim Cemil Ayyaş, Hüseyin Hasan Anisi, Hasan Habib Merhi ve Esed Hasan Sebra 2005 yılındaki Hariri suikastıyla suçlandı. Karar duruşmasında diğer üç isim için yeterli delil olmadığı açıklanırken, “suikastı planlamak ve düzenlemekle” suçlanan Hizbullah üyesi Selim Cemil Ayyaş suçlu bulundu. Karar duruşmasında, suikastın hazırlık aşamasında sanıkların Hariri’nin konvoyunu takip etmek için sinyal ve telefon takibini rastlantısal olmayacak kadar sistemli ve kapsamlı şekilde yaptığı mahkeme heyetince kaydedildi.

Seçimlere hazırlanan bir başbakanın öldürülmesini “şüphesiz bir politik eylem ve terör saldırısı” şeklinde niteleyen mahkeme, Hariri’nin seçimlere girememesinin “Suriye rejimi ve Hizbullah’ın çıkarlarıyla örtüşebileceğini” değerlendirdi. Suriye’de 2016 yılında öldürülen suikast ekibinin lideri olduğu düşünülen Hizbullah’ın üst düzey ismi Mustafa Bedreddin’in, öldüğüne ilişkin mahkemeye yeterli delil sunulmasının ardından dosyasının düşürüldüğünün altı çizildi.

‘Kararı kabul ediyoruz’

Refik Hariri’nin oğlu eski Başbakan Saad Hariri, mahkemenin kararını kabul ettiklerini belirtti. Sosyal medyadan açıklama yapan Hariri, “Bu önemli tarihi anın terör eylemini gerçekleştiren ve planlayanlara şu mesajı veriyor: Siyasette işlenen suçların cezasız kaldığı dönem son buldu artık. Bugün katiller şebekesinin saflarından çıktığı netleşen Hizbullah’tan  bir fedakarlık gelmesi gerekiyor. Adalete teslim olmayacaklarını ve ceza görmeyeceklerini düşünüyorlar. Bu nedenle suçluların adalete teslim olup cezalarını çekinceye kadar durmayacağım” ifadelerini kullandı. Lübnan Cumhurbaşkanı Mişel Avn ise yaptığı açıklamada “Lübnanlıların, Refik Hariri suikastının arkasındaki isimlerin ortaya çıkartılması arzusunun karşılandığını” söyledi. Hizbullah mahkemeyi ve kararını tanımadığını daha önce açıklamıştı.

Ne olmuştu?

Ülkedeki 15 yıllık iç savaşın sona ermesine ciddi katkılar sunduğu gibi savaştan sonra 1992 yılında yönetime gelen ve savaşın izlerini silmek için yeniden imara öncülük eden eski Başbakan Refik Hariri, 14 Şubat 2005’te bir ton bomba yüklü araçla suikasta kurban gitmişti. Hariri suikastının ardından yaşanan protestolar zinciri neticesinde ülke köklü değişimlere sahne olmuş, bu dönem “Sedir Devrimi” olarak tarihe geçmişti. Hariri’nin öldürülmesinin ardından ülke çapında kitlesel protestolar düzenlendi ve Suriye, uluslararası baskıların da gölgesinde Lübnan’daki 30 yıllık askeri varlığını sonlandırmak zorunda kaldı.

Lübnan hükümeti, ülkedeki bölünmüşlük ve bu dönemdeki karışıklığı da dikkate alarak, Hariri suikastı konusunu BM’ye devretti. BM Güvenlik Konseyi, 29 Mart 2006’da Uluslararası Lübnan Özel Mahkemesinin kurulmasına karar verdi. Mahkeme, 2011’de 4 Hizbullah üyesi hakkında “Hariri suikastını planlamak ve düzenlemek” suçundan tutuklama kararı vermiş, zanlıların gıyabında yargılama başlamıştı. Suikastın planlayıcısı olmakla suçlanan Hizbullah’ın önde gelenlerinden Mustafa Bedreddin, 2016 yılında Suriye’de öldürülmüştü.