Göçmen olarak geldi, ABD'nin taksi kralı oldu!
10.11.2021 - 09:30 | Son Güncellenme:
Lakabı "Taksi Kralı" olan Gene Freidman, kısa hayatında zirveyi de dibi de gördü. İşte plakaların efendisinin filmleri aratmayan yaşam serüveni...
Derleyen: Nazlı Erdol - ABD'nin en büyük taksi patronu olma yolunda ilerleyen, hem endüstrinin New York'taki şişirilmiş yükselişini hem de ezici mali çöküşünü simgeleyen Gene Freidman, Manhattan'da yaşamını yitirdi. Freidman, henüz 50 yaşındaydı.
Ölüm sebebi olarak kalp krizi gösterildi. Freidman'ın ölümü, Manhattan'daki bir hastanede, Riverside Memorial Chapel cenaze evi tarafından doğrulandı.
1976'DA ABD'YE GÖÇ ETTİ
1976'da ailesiyle birlikte Sovyetler Birliği'nden göç eden Freidman, çevresindekiler tarafından kendini beğenmiş bir insan olarak tanımlanıyor ve “Taksi Kralı” olarak biliniyordu.
Bir zamanlar Freidman'ın da aralarında bulunduğu bir filo sahipleri derneği olan Taksi Güvenliği Komitesi'nin eski başkanı David Pollack, 2019'da The New York Times'a yaptığı açıklamada, "Birçok insanı çok farklı şekillerde incitmiştir" dedi ve ekledi: "Manşetiniz 'Taksi sektörünü çökerten adam' olmalı".
525 MİLYON DOLARLIK SERVET
Eğitimli bir avukat olan Freidman'ın, bir zamanlar 525 milyon dolarlık mal varlığı vardı. Her biri 1,3 milyon dolar değerinde olan 250 taksi plakasına, Manhattan'daki Park Avenue'de 4.000 metrekarelik bir konağa, New York, Bridgehampton'da bir mülke, Fransız Rivierası'nda iki villaya ve 400.000 dolarlık bir Ferrari'ye sahipti.
2015'te "Uyandığım her gün, harika" demişti. Sözleri bununla sınırlı da değildi: "Biliyorsunuz, Park Avenue'de yaşıyorum, kullandığım bir sürü Ferrari'm var. Fransa'nın güneyinde bir evim var. Cipriani'de kahvaltı yapabilirim. Beni çimdikle. Bu gerçek mi?"
ZİRVEDEN EN DİBE
Ancak son beş yıl içinde, New York'ta barodan atıldı, 2017'de 170.000 dolarlık kira borcu nedeniyle taksi imparatorluğunun merkezinden kovuldu. Aynı yıl, şehrin taksi komisyonu, yüzlerce plakayı yenilemeyi reddetti. Ve yasal olarak iflas etti.
Ayrıca 2016 yılında eyalet başsavcılığı ve Taksi ve Limuzin Komisyonu ile yapılan anlaşmaya uymadı. Anlaşmaya göre hem para cezalarını hem de sürücülerin ücretlerini ödemesi gerekiyordu. Ancak buna uymadığı için 250 bin Dolar para cezası, zarar ve tazminat ödemeye mahkum edildi.
2017 yılında, şirketi Taxi Club Management'ın finans müdürü Andreea Dumitru ve Freidman, taksiye tahsis edilmesi gereken her taksi yolculuğunda 50 sentlik ek ücreti iletmedikleri için birinci derece vergi dolandırıcılığıyla suçlandılar. Dolandırdıkları tutar ise tamı tamına 5 milyon dolardı.
SUÇUNU KABUL ETTİ
2018'de Freidman, vergi kaçakçılığı suçunu kabul etti ve devlete 1 milyon dolar ödemeyi kabul etti. Gözetim cezasına çarptırıldı. Hakime, "Zarar vermiş olabileceğim herkes için pişmanlık duymaya ve anlayış göstermeye çalışıyorum" dedi ve ekledi: "Yaşananlardan dolayı çok aşağılanmış hissediyorum."
İş ortakları vergi kaçakçılığı nedeniyle milyonlar kaybederken Freidman, eski Başkan Donald Trump'ın kişisel avukatı olarak ün kazanan Michael Cohen hakkında federal bir soruşturma kapsamında ifade vererek işbirliği yaptı ve hapisten kurtuldu.
Freidman karısı Sandra'dan boşanırken, Michael Cohen ona Beşinci Cadde'deki Trump Tower'da bir daire buldu. Düzenleyici kurumlar hazır beklerken, Freidman ve yandaşları, taksiler için gereken plakaların fiyatını şişirdi ve sürücüleri onları satın almaları için yönlendirdi. Çoğu göçmen olan sürücüler, Uber ve Lyft gibi binicilik hizmetlerinin de yarattığı rekabet nedeniyle taksi plakalarının değeri yarı yarıya düştüğünde geri ödeyemeyecekleri krediler çekmek zorunda kaldılar.
Sürücülerin 1 milyon dolardan fazla ödeme yaparak satın aldığı taksi plakalarının fiyatı 350.000 dolara kadar düştü. Ancak daha önce, taksi plakaları için rekabetçi teklifler fiyatı yükselttiğinde, Freidman bu şişirilmiş değeri, Chicago ve Philadelphia'daki taksi şirketlerine, başka yerlerdeki ticari mülklere ve onlara yatırım yapmak için teminat olarak kullanabilmişti.
"BUNU YAPMAMA İZİN VERDİLER"
Freidman, Times'a yaptığı açıklamada “Müzayedeye giderdim, taksi plakalarının fiyatını yükseltirdim, sonra bankalara koşar ve 'Taksi plakalarının ne kadar pahalı olduğuna bakın! Borç almama izin verin' derdim. Ve bunu yapmama izin verdiler" açıklamasında bulunmuştu.
Kentin taksi komisyonunda endüstriyi denetleyen eski bir personel şefi olan Ira Goldstein, Freidman hakkında şunları söyledi: “Piyasayı değiştirdi. İnsanlar onu kopyaladı ve sürücü sahipleri de dahil olmak üzere herkesi etkiledi.”
"Gene" adıyla bilinen Evgeny Alender Freidman, 29 Kasım 1970'de Sovyetler Birliği'nde Leningrad'da, yani şimdiki ismiyle St. Petersburg'da dünyaya geldi. 1976'da göç eden aile, Queens'in Jackson Heights bölgesine yerleşti. Freidman, babası Naum'un memleketinde bir termonükleer mühendis olduğunu, ancak New York'ta taksi şoförü olarak çalıştığını, sonunda da bir taksi filosu ile bir garaj işlettiğini söyledi.
Gene, Bronx Fen Lisesi'nden mezun oldu, ardından 1992'de Saratoga Springs'deki Skidmore College'dan Fen Bilimleri alanında lisans derecesini aldı. Ardından, Yeshiva Üniversitesi'ndeki Cardozo Hukuk Okulu'ndan da hukuk diploması sahibi oldu.
Üniversiteden sonra Los Angeles'ta bir prodüksiyon şirketinde avukat olarak çalıştı. Freidman, Yeshiva'daki Sy Syms İşletme Okulu'na 2012 yılında yaptığı bir konuşmada, "Nasıl para kazanacağımı bulmam gerekiyordu" dedi.
Özel bir yatırımcıyı temsil etmek için Sovyetler Birliği'ne döndü. Ancak 1996'da babası kalp krizi geçirince New York'a geri geldi. Freidman, işleri babasından nasıl devraldığını ise şu sözleriyle anlattı: "İçeri girdim ve devraldım" dedi. "Babama 'ben varım, sen dışarıdasın' dedim.
15 yıl boyunca babasının sahip olduğu 60 plakayı artırarak, şehrin 13 bin 587 taksi plakasının 900'ünden fazlasına sahip oldu. Şirketin değerini ise 2.5 milyon dolardan 120 milyon dolara çıkardı.
Belediye Başkanı Michael R. Bloomberg'in yönetimiyle, özellikle yetersiz hizmet alan mahallelerdeki yolcular için tasarlanan yeni tanıtılan yeşil taksilerin rekabeti konusunda mücadele etti.
Freidman, Nissan'ın tüm taksileri dört yolcu alan sürgülü kapılı sözde "Yarının Taksisi" ile değiştirme önerisi üzerine şehri dava etti. Freidman, bunların ne yakıt açısından verimli hibritler ne de tekerlekli sandalye erişimine uygun olmadıklarını iddia etti.
Bill de Blasio'nun 2013 belediye başkanlığı kampanyası için yaklaşık 50.000 dolar topladı. Mali sıkıntılarına rağmen, Freidman son yıllarda pek de yoksul sayılmazdı. Yasal işlemler sırasında verilen ifadeler ve kanıtlar, yurt dışındaki banka hesaplarında milyonlarca dolar istiflediğini ortaya koydu.
