Dünya merakla takip ediyordu! Çin'den ABD'ye açık tehdit: Ateşle oynama
28.07.2022 - 19:34 | Son Güncellenme:
AFP-İHA
Dünyanın merakla takip ettiği ABD Başkan Biden ile Çin lideri Şi görüşmesi sonrası ilk yorum Çin tarafından geldi. Çin medyası görüşme için 'Samimi ve derin' yorumunda bulundu. Yine Çin medyasında yer alan habere göre Şi, Biden'ı Tayvan meselesinde 'ateşle oynamaması' konusunda uyardı.
ABD Başkanı Joe Biden ve Çin Devlet Başkanı Şi Jinping, ekonomik ve jeopolitik gerilimler de dahil olmak üzere ikili ilişkileri ele almak üzere bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşme 2 saat 17 dakika sürdü. Çin Devlet basınında çıkan haberlere göre, Şi Jinping ve Joe Biden samimi ve derinlemesine" görüşmelerde bulundular ve Çin devlet başkanı, ABD'li mevkidaşını Tayvan üzerindeki artan gerilimler arasında "ateşle oynamaması" konusunda uyardı.
ABD'NİN 'TAYVAN' POLİTİKASI DEĞİŞMEDİ
Beyaz Saray, görüşmenin yerel saatle sabah 08.33'te başladığını ve 10.50'de sona erdiğini aktardı. Beyaz Saray tarafından yapılan yazılı açıklamada, görüşmenin ABD ve Çin arasındaki iletişim hatlarını sürdürme ve derinleştirme, farklılıkları sorumlu bir şekilde yönetme ve iki ülkenin çıkarlarının örtüştüğü yerlerde birlikte çalışma çabalarının bir parçası olduğu aktarıldı.
Açıklamada, Biden ve Şi’nin ikili ilişkiler ile diğer bölgesel ve küresel meseleleri ele aldıkları aktarılarak, iklim değişikliği ve sağlık güvenliğini ele almak için kendi ekiplerini görevlendirdiği ifade edildi.
Açıklamda, Tayvan konusunda Başkan Biden’ın ABD politikasının değişmediğini, ABD'nin statükoyu değiştirmeye veya Tayvan Boğazı'ndaki barış ve istikrarı baltalamaya yönelik tek taraflı çabalara şiddetle karşı çıktığını vurguladığı belirtildi.
ÇİN'DEN AÇIKLAMA: ATEŞLE OYNAYANLAR ENİNDE SONUNDA YANACAK
Liderlerin, Çin-ABD ilişkileri ve çıkarları hakkında samimi bir iletişim ve fikir alışverişinde bulunduğu aktarılan açıklamada, “Değişim ve düzensizlik dünyası ile karşı karşıya kalan uluslararası toplum ve dünyanın dört bir yanındaki insanlar, Çin ve ABD'nin dünya barışını ve güvenliğini sağlamasını, küresel kalkınma ve refahı teşvik etmede liderliği üstlenmesini bekliyor. Bu, iki büyük ülke olan Çin ve ABD'nin sorumluluğundadır” denildi.
Şi’nin görüşmede, Çin'in Tayvan sorununa ilişkin ilkeli tutumunu ayrıntılı olarak açıkladığı aktarılan açıklamada, “Şi, Tayvan Boğazı'nın her iki tarafının da tek ve aynı Çin'e ait olduğu gerçeğini ve statükonun açık olduğunu vurguladı. Üç Çin-ABD ortak bildirisi, iki tarafın verdiği siyasi taahhütleri somutlaştırıyor ve tek Çin ilkesi, Çin-ABD ilişkilerinin siyasi temeli. Çin, ‘Tayvan bağımsızlığına’ yönelik ayrılıkçı hareketlere ve dış güçlerin müdahalesine kesinlikle karşı çıkıyor” denildi.
Çin hükümetinin ve halkının Tayvan sorunundaki konumunun net olduğu vurgulanan açıklamada, “Çin'in ulusal egemenliğini ve toprak bütünlüğünü kararlılıkla korumak, 1,4 milyardan fazla Çinlinin kesin iradesidir. Kamuoyuna meydan okunamaz. Ateşle oynayan kendini yakar. ABD tarafının bunu açıkça görebileceğini umuyoruz. ABD, tek Çin ilkesine saygı göstermeli ve üç ortak bildiriyi hem sözlü hem de fiili olarak uygulamalıdır” denildi.
PELOSİ'NİN AÇIKLAMALARI GERİLİME NEDEN OLMUŞTU
ABD Temsilciler Meclisi Başkanı Nancy Pelosi’nin olası Tayvan ziyaretiyle ilgili Çin tarafından yapılan açıklamalar daha da sertleşmişti. Çin, Pelosi’nin, egemenlik iddiasında bulunduğu Tayvan’ı ziyaret etmesi halinde askeri karşılık verebileceği uyarısında bulunmuştu. Savunma Bakanlığı Sözcüsü Albay Tan Kıfey, Çin ordusunun herhangi dış müdahale ve Tayvan’ın bağımsızlığına yönelik plan karşısında ülkenin egemenliğini ve toprak bütünlüğünü korumaya kararlı olduğunu vurgularken, “Pelosi Tayvan’ı ziyaret ederse, Çin ordusu boş durmayacak” ifadelerini kullanmıştı.
ABD Başkanı Joe Biden’ın bu ziyaret için olumlu düşünmediği biliniyor. Ayrıca Biden yönetiminin, Pelosi’yi bu geziden vazgeçirmek için uğraş verdiği de belirtiliyor. Tayvan ordusu ise, tatbikatlarını yoğunlaştırdı.
PELOSİ NEDEN TAYVAN’A GİTMEK İSTİYOR?
ABD kamuoyunda ve Kongre’de Tayvan’a güçlü bir destek var. 35 yıldan uzun süredir Kongre’de yer alan Pelosi, Çin’e eleştirel tavırlarıyla biliniyor.
Bugüne kadar Pekin’in insan haklarını çiğnemesini eleştirdi, demokrasi yanlısı protestocularla buluştu, 1989’daki katliamı anmak için Tiananmen Meydanı’nı ziyaret etti.
Pelosi’nin planı adayı Nisan ayında ziyaret etmekti. Fakat Covid-19 testi pozitif çıkınca bu ziyareti ertelemek zorunda kaldı. Planın detaylarını paylaşmasa da geçen hafta yaptığı bir konuşmada Tayvan’a destek göstermenin önemini vurguladı.
BIDEN VE Şİ EN SON GEÇTİĞİMİ MART AYINDA KONUŞMUŞTU
En son geçtiğimiz mart ayında Rusya'nın Ukrayna'yı işgalinden kısa bir süre sonra bir araya gelen Biden ve Şi'nin bugünkü görüşmesi, Çin'in Tayvan üzerinde tehdit oluşturması, Rusya'nın Ukrayna'yı işgaline yanıt olarak Çin'in Rusya'yı kınamaması ve ekonomik rekabet gibi gerilimlerin mevcut olduğu konular etrafında yapıldı. Biden, mart ayında Şi ile yaptığı son görüşmede Çin'in Rusya'nın savaşına maddi destek vermesinin "sonuçları" olacağı konusunda uyarıda bulunmuştu.
"BIDEN, ÇİN İLE TEMASTA KALMAK İSTİYOR"
ABD'li yetkililer, Başkan Biden'ın Çinli mevkidaşıyla görüşmesinin Tayvan üzerindeki gerilimi düşürmeye yardımcı olacağını ifade etti. ABD Ulusal Güvenlik Sözcüsü John Kirby dün yaptığı açıklamada, Biden ve Şi'nin düzenli olarak temas etmesinin önemli olduğunu söylemişti. Kirby, "Başkan Biden, sadece o bölgede değil, tüm dünyada sahip olduğumuz en önemli ikili ilişkilerden biri olan Çin'in devlet başkanı ile iletişim hatlarının açık kalmasını sağlamak istiyor. Çin ile işbirliği yapabileceğimiz konular olduğu gibi açıkçası sürtüşme ve gerilimin olduğu konular da var. Bu, her iki ülkenin de ötesinde sonuçları olan, dünyadaki en önemli ikili ilişkilerden biridir” dedi.
Kirby, bugünkü görüşmenin bir parçasının Tayvan üzerindeki gerilimler, ekonomik ilişkiler ve Çin'in Rusya'nın Ukrayna'daki savaşına tepkisi olacağını söylemişti.
ÇİN VE ABD ARASINDAKİ GERİLİMLER
Çin ve ABD arasındaki gerilimler, iki ülkenin küresel sağlık, ekonomi politikası, insan hakları konusundaki farklı bakış açıları da dahil olmak üzere Çin'in Rusya'nın Ukrayna'yı işgalini kınamayı reddetmesiyle birlikte uzun süredir devam ediyor. ABD'li kaynaklara göre, ABD ve Çin'in diğer gerginlik noktaları arasında ise ABD'nin soykırım olarak ilan ettiği Çin'in Uygur Türklerine yönelik muamelesi, Güney Çin Denizi'ndeki militarizasyonu, küresel ekonomik ve siyasi casusluk kampanyası gibi konular yer alıyor.
