Düğüm Kahire’de çözülecek mi?

DIŞ HABERLER SERVİSİ - Gazze Şeridi’nde bir ateşkes anlaşmasına varılması için diplomatik çabalar sürerken, Mısır’ın başkenti Kahire’de başlayan görüşmeler büyük önem taşıyor. 

ABD, Mısır ve Katar’ın Gazze’de ateşkes sağlanmasına yönelik arabuluculuk faaliyetleri sürerken, Hamas heyeti de Kahire’ye gitti. Müzakerelere doğrudan katılmayacak olan heyet, gelişmeleri değerlendirmek üzere Mısır’ın üst düzey yetkilileriyle bir araya gelecek. Doha’ya heyet göndermeyen Hamas’ın bu adımı olumlu karşılandı. ABD Ulusal Güvenlik Konseyi Stratejik İletişim Koordinatörü John Kirby, Kahire’de başlayan müzakerelere ilişkin yaptığı açıklamada, Hamas’ın da İsrail, ABD, Mısır ve Katar’dan müzakerecilerin katıldığı görüşmelere katılması gerektiğini vurgulamıştı. Kirby, görüşmelerin ‘yapıcı geçtiğini ve bazı ilerlemeler kaydedildiğini’ söyledi. Kirby, “Detaylardaki tıkanıklığın derinine inmeye ihtiyacımız var” derken, buna odaklanacaklarını ifade etti. 

Müzakerelerin tıkandığı nokta olarak İsrail’in Gazze’deki askeri varlığının devamı gözüküyor. Hamas, İsrail’in Gazze Şeridi ile Mısır sınırında yer alan 14 kilometre uzunluğundaki Philadelphi Koridoru da dahil olmak üzere Gazze’deki askerlerini çekmesini istiyor. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ise “Hamas’ın silahlanmasını önlemek” için Philadelphi Koridoru’nda İsrail’in tam kontrol sağlaması gerektiğini belirtiyor. 

İsrail’den yeni teklif 

İsrail’in bu konuda geri adım atıp atmayacağı henüz netlik kazanmadı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu, ordunun Philadelphi ve Netzarim koridorlarından çekilmeyeceğini belirtiyor. Bununla birlikte İsrail basınında yer alan haberlerde, İsrail müzakere heyetinin bir ara yol bulabileceği öne sürülüyor. Nitekim Haaretz’in haberine göre Mısır ve Katar, İsrail dış istihbarat teşkilatı Mossad ve iç istihbarat servisi Şin Bet tarafından Kahire’de sunulan Philadelphi Koridoru ve Refah sınır kapısı konusundaki yeni bir öneriyi Hamas’a iletecek. Gazete, İsrailli bir kaynağa dayandırdığı haberinde bu hamlenin ‘göreceli bir ilerlemeye’ işaret ettiğini belirtti. Haaretz ayrıca İsrailli bir kaynağın “Toplantı yapıcıydı. Mısır ile İsrail arasında Philadelphi Koridoru konusundaki boşlukları kapattı. Şimdi Hamas’ın tutumunu bekliyoruz” dediğini aktardı. 

Konuyla ilgili İsrail heyetinin ve Netanyahu’nun fikir ayrılığı yaşadığı öne sürülüyor. İsrail medyasına sızan bilgiler Netanyahu ile kendi müzakerecileri ve savunma yetkilileri arasında ciddi bir yaklaşım farkı olduğunu gösteriyor. İsrail’de yapılan yorumlarda, ordunun 7 Ekim’deki saldırı nedeniyle sorumluluk hissettiği ve bu nedenle rehineleri geri getirmek için büyük çaba sarf ettiği belirtilirken, Netanyahu’nun saldırı nedeniyle sorumluluk hissetmediği ve Hamas’a karşı ‘zafer kazanan lider’ olmak için çaba gösterdiği öne sürüldü. 

İsrail Suriye’de İran yanlısı milisleri vurdu

Suriye İnsan Hakları Gözlemevi, İsrail’in Cuma günü Suriye’nin orta kesimlerinde Suriye ordusu ve Hizbullah mevzilerini hedef alan saldırılarında üç İran yanlısı militanın öldürüldüğünü açıkladı. İsrail, Humus ve Hama kırsalındaki bölgeleri hedef alırken, Suriye hava savunma sistemlerinin saldırılara karşı koyamadığı ifade ediliyor.

1-2 km çekilme sözü

ABD yönetiminin Netanyahu’ya yönelik ciddi baskısı sürüyor. Dışişleri Bakanı Antony Blinken’ın ardından ABD Başkanı Joe Biden’ın da Netanyahu ile bir telefon görüşmesi yaptığı ifade ediliyor. Axios’un haberine göre, Biden telefonla görüştüğü Netanyahu’dan askerlerini Philadelphi Koridoru’nun 1-2 kilometrelik bölümünden geri çekmesini istedi. Axios’un 3 İsrailli yetkiliye dayandırdığı haberine göre, Netanyahu, anlaşmayı ilerletmek için askerlerini bir mevziden geri çekmeyi kabul etti. Biden ayrıca, Netanyahu’nun anlaşmanın ilk aşamasında sınırın geri kalanını tutmaya devam etmesi talebini destekledi. Öte yandan, Netanyahu’nun ismi açıklanmayan danışmanlarından biri Axios’a yaptığı açıklamada, Netanyahu’nun sadece Philadelphia Koridoru üzerindeki bir mevziyi birkaç yüz metre kaydırmayı kabul ettiğini ve bunun İsrail’in sınırdaki operasyonel kontrolünü etkilemeyeceğini söyledi.