At yarışlarının sonu mu geldi?
30.04.2023 - 07:00 | Son Güncellenme:
İngilizlerin tarihi bir geleneği olan at yarışlarının geleceği, hayvanseverlerin tepkileri ve protestoları nedeniyle belirsiz. Alınan önlemler ve halkın tutkusu yarışların süreceğini düşündürse de ne olacağını zaman gösterecek!
NEVSAL ELEVLİ/LONDRA - İngiltere’de at yarışları vazgeçilmez bir gelenek. Eskiden şövalyelerin ve kraliyet ailesinin, daha sonra ise tüm halkın ilgilendiği bir spor ve eğlence biçimi. İngiltere’de kaydedilen ilk at yarışı, 1174’te 2.Henry’nin ev sahipliği yaptığı bir festivalde gerçekleşti. Tudor hanedanı döneminde at yarışı profesyonel bir spora dönüştü. Zenginler, yarış amacıyla at yetiştirmeye başladılar ve hipodromlar inşa edildi. Yarış, 17. yüzyılın sonlarında Jokey Kulübü’nün kurulmasıyla organize bir spor olarak resmileştirildi.
İngiltere’deki at yarışı tarihinde dikkate değer bir olay, hızı ve çevikliği ile ödüllendirilen bir at türü olan safkan İngiliz atının gelişmesi oldu. Cins aslen 17. ve 18. yüzyıllarda İngiliz kısrakları ile Arap aygırlarının çiftleştirilmesiyle ortaya çıktı.
Bugün İngiltere, her yıl ‘Aintree Hipodromu’nda Kraliyet ailesi üyelerinin de katıldığı ‘Grand National’ ve tüm dünyanın ilgisini çeken ‘Royal Ascot’ gibi en ünlü at yarışı etkinliklerine ev sahipliği yapmakta. 1839’dan beri her yıl düzenlenen ‘Grand National’, hem binicinin hem de atın becerilerini ve dayanıklılığını test eden iki düzine çitle dört millik zorlu bir yarış.
CİDDİ TEPKİLER VAR
Ama son yıllarda hayvanseverler atların sağlıklarına ilişkin endişeleri nedeniyle protestolar düzenliyorlar. Eylemciler, yarışın acımasız olduğunu ve atları riske attığını iddia ederek ‘Grand National’i protesto ediyor. Son yıllarda bu protestolar artarken at yarışlarının yasaklanması istendi. Bu yıl 118 protestocu gözaltına alındı. ‘Grand National’ dünyanın en uzun yarışlarından biri; yaklaşık 8 kilometre. Hayvanseverler, bunun bir atın yarışması için çok uzun olduğunu belirterek, sakatlanmalar veya ölüm riskini artırdığını savunuyorlar. Hayvanseverlerin kaygıları pek de haksız değil. Nitekim otoriteler de, yarışı 3 mile indirmeyi planlıyor.
TEHLİKELİ BİR SPOR
At yarışı tehlikeli bir spor ve yaralanmalar yaygın. İngiliz hipodromlarında her hafta ortalama iki at ölüyor. ‘Grand National’, diğer yarışlara kıyasla nispeten düşük bir sakatlanma oranına sahip olsa da, kazalar yine de oluyor. İngiliz At Yarışı Otoritesi (BHA) de kırbaç kullanımıyla ilgili daha katı kurallar, artan veterinerlik denetimleri ve yeni bir at refahı programının oluşturulması da dahil olmak üzere bir dizi reform gerçekleştirdi. Türk iş insanı Mehmet Kurt da İngiltere’de kurduğu ‘Kurtsystems’ uygulaması ile yarış atlarının sakatlıklarını ön eğitimle en aza indiriyor. Ama önlemlere rağmen, hayvanseverler at yarışlarını protesto etmeye devam ediyor.
KRALİÇE ÇOK SEVERDİ
At yarışı etrafındaki tartışmalar büyümeye devam ederken, sporun geleceğinin nasıl olacağı henüz belli değil. Ancak bir şey açık: Grand National ve diğer at yarışları, önümüzdeki yıllarda tartışma konusu olmaya devam edecek. Ama at yarışlarının devam edeceğine inanmak için nedenler var. En başta İngilizler geleneklerine çok bağlı bir millet. Geçen yıl hayatını kaybeden Kraliçe Elizabeth ve annesinin atlara olan düşkünlüğü biliniyor. Ayrıca yarış atı da yetiştiriyorlardı. Kraliçe Elizabeth hiçbir yarışı kaçırmazdı. Şeyh Muhammed bin Raşid El Maktum’un atları da yarışlarda oldukça ünlü. Fakiri de zengini de, at yarışlarını dört gözle bekliyor. Ve çoğu bahis oynamayı seviyor.
Bir diğer neden şüphesiz ekonomi üzerindeki etkisi. Yarışlar büyük bir gelir kaynağı. Örneğin 300 yıldır yapılan Ascot At yarışları 4 gün boyunca 300 bin kişiye ev sahipliği yapıyor. Dünyanın dört bir yanından binlerce insan başkente 1.5 saat uzaklıktaki bu kasabaya geliyor. Oteller doluyor, milyonlarca sterlinlik bahis oynanıyor. Yarışlarda içecekler ve yemek büyük bir gelir kaynağı ve binlerce kişi istihdam ediliyor. Şüphesiz bunun devam etmesi için endüstri de elinden geleni yapıyor.
‘HAYVAN HAKLARINA ÖNEM VERİLMELİ’
Uzmanların otoritelere yarışların imajıni değiştirebilmek icin tavsiye ettikleri adımlar şunlar:
Atların refahını ve yüksek bakım standartlarını teşvik edin.
At sağlığı ve güvenliğine yönelik araştırmaları destekleyin.
Sporu geliştirmenin yollarını bulmak için hayvan hakları gruplarıyla birlikte çalışın.
Halkı, hem atlar hem de yarışa katılan insanlar için at yarışının yararları konusunda eğitin.
