Parakürek Millî Takımımız, Paris 2024 Paralimpik Oyunları’nda ülkemizi temsil ederek, bayrağımızı dalgalandırmaya hazırlanıyor.
Paralimpik sporlarda henüz çok yeni bir branş olan ve geçtiğimiz yıl kurulan Parakürek Millî Takımımız büyük bir başarı elde ederek Olimpiyatlar’a katılmaya hak kazandı. Fransa’nın ev sahipliğinde 28 Ağustos-8 Eylül tarihlerinde yapılacak 2024 Paris Paralimpik Oyunları’nda ilk kez bu branşta ülkemizi temsil edecek sporcularımızın hedefi büyük. Yiğit Doğukan Bozkurt’un doğuştan deformite ayak ve bacak zayıflığı engeli ile hobi olarak başladığı sporda kürek çekmesi, Olimpiyat seviyesine gelmesi bir sene gibi bir süreçte gerçekleşmiş. Çocuk felci nedeniyle ayağından engeli bulunan para milli sporcu Nurşen Şen parakürek sporunun kendisine kattıklarını anlatıyor. Şu sıralar haftanın her günü Edirne’de, Meriç Nehri’nde kendilerine özel ayrılan alanda antrenman yapan sporcularımız ve antrenörleri ile bu büyük heyecanı konuştuk.
Para milli sporcular Haliç’te 1 aylık kamptan sonra 1.5 aydır Edirne’de çalışmalarına devam ediyorlar.
Orkun Pelvan (Parakürek Millî Takım Başantrenörü)
Parakürek takımı ülkemizde ne zaman kuruldu?
2010 yılında Kürek Federasyonu, Sabancı Üniversitesi, Marmara Üniversitesi ve Fenerbahçe Spor Kulübü iş birliği ile ilk parakürek çalışmaları başladı. Sosyal sorumluluk projesi kapsamında kalan bu çalışmalar birçok engelli vatandaşımızın kürek sporu ile tanışmasına öncülük etti. 2023 yılının ilk aylarında federasyon öncülüğünde bir parakürek çalıştayı yapıldı ve sporcu alımlarına başlandı. Şu anda 3 farklı ilden toplam 16 sporcu ile çalışmalar devam ediyor. Çalışmalarımız 2024 yılının ilk aylarında meyvesini vermeye başladı ve dünya salon kürek ergometre yarışına 4 sporcuyla katılan takımımız Dünya 3’üncülüğü ve Avrupa 2’nciliği madalyası ile yurda döndü. Akabinde İsviçre’de mayıs ayında yapılan Olimpiyat kota yarışlarına katıldık ve Olimpiyat kotası aldık.
Kadın erkek sayısı eşit
İlgilenenler için şartlar neler?
İlgilenenler için kriterlerin başında yüzme bilmek ve 18-45 yaş arasında olmak geliyor. Sonrasında kollarında bir engel durumu olmaması tercih sebeplerimiz arasında. Cinsiyet eşitliği ön planda olan bir branş olduğundan ekip teknelerinde bulunması gereken sporcu sayısı yarı yarıya kadın ve erkek sporculardan oluşmak zorunda. Bu sebeple erkek ve kadın sporculara eşit sayılarda ihtiyaç duymaktayız.
“Finale çıkmak istiyoruz”
Olimpiyatlara nasıl hazırlanıyorsunuz?
Olimpiyatlara hazırlık süreci zorlu ve sert kamp dönemini içeriyor. 3 Temmuz’dan beri günde en az 2 antrenman ve toplamda 25-30 kilometre kürek antrenmanı yapıyoruz. Temel amacımız öncelikle A finale kalıp ilk 6’ya girmek ve sonrasında finalde madalya için yarışmak.
Olimpiyat karnemiz çok konuşuldu. Paralimpik sporlarda ne durumdayız?
Her spor branşında olduğu gibi kürek branşı da engelli bireyler için özel donanım ve özel eğitmene ihtiyaç duymakta. Bu durum normalden daha fazla maddi ve manevi yatırım gerektiriyor. Spor arenasında başarılı olmanın yolu finansal destek, disiplinli çalışma ve doğru sporcu yetiştirme programlarından geçiyor. Bu durum parakürekte de aynı. Destek ve çalışma arttıkça başarının da artacağına inanıyorum.
“Hayat kalitesinde artış”
Spor yapmak engelli bireyler için neden önemli?
Kürek sporu kuvvet ve dayanıklılık özelliklerini üst düzeyde geliştiren ayrıca psikolojik olarak bireye her türlü zorlukla baş edebilme yetisi kazandıran özel bir spor. Bu yapı engelli bireyler için de aynı şekilde işlemekte. Engel durumu ne olursa olsun kürek sporu yapmaya başlayan ve devam eden bireylerde hayat kalitesinde artış gözlenmekte. Hem bireysel hem de takım sporu özelliği bulunan kürek sporu engelli bireylerde fiziksel ve psikolojik özellikleri üst seviyeye çıkarıyor. Bireyin hareket potansiyelindeki artış hayatının her alanında kendisini daha ileri plana taşımasına yardımcı oluyor. Özellikle ekip teknelerinde sosyal etkileşim yetenekleri artıyor ve bir ekibe, gruba ve topluma aidiyet duyma özellikleri gelişiyor. Birçok engelli sporcumuzda antrenman düzeyi arttıkça fiziksel problemlerde azalma, metabolik hastalıklarda gerileme ve psikolojik olarak gelişim gözlemlemekteyiz.
Orkun Pelvan ilk hedeflerinin finale, ilk 6’ya kalmak ardından da ilk 3’e girip madalya almak olduğunu söylüyor.
Dünden bugüne ‘Parakürek’
Parakürek fikri spor olarak ortaya çıkmadan önce 1970’lerin sonunda Avrupa’da rehabilitasyon amaçlı, engelli bireylerin fiziksel ve psikolojik özelliklerini geliştirmek için kullanılmaya başlandı. 1991 yılında FISA (Uluslararası Kürek Federasyonu) adaptiverowing adıyla engelli branşını kabul etti ve ilk yarışı 1995 yılında Finlandiya’da yapılan Dünya Kürek Şampiyonası’nda gerçekleştirdi. 2001 yılında FISA bünyesinde şimdiki adı parakürek komisyonu olan ‘Adaptive Rowing Commission’ kuruldu. 2016 Rio Olimpiyatlarında 26 ülkeden 48 tekne ve 96 kürekçinin katılımı ile en kalabalık olimpik katılımı yaşadı.
Yiğit Doğukan Bozkurt (18) (Parakürek millî sporcusu)
“Kürek sporu potansiyelimi görmeyi öğretti”
10 senedir yüzüyorum ve çok seviyorum. Yüzmek bana her zaman çok iyi geldi ve sonra kürek sporuna geçmeye karar verdim. Evimin balkonundan baktığım zaman hobi küreği çeken insanları görüyordum ve ben de merak ediyordum. Yapabileceğime inandığım için araştırmaya başladım. Para kürek branşının açıldığını duyunca ben de takıma katılmak istedim. Kürek bana limitlerimi sonuna kadar zorlamayı ve kendi potansiyelimi görmeyi öğretti. Olimpiyat sporcusu olmak anlatılmaz yaşanır derler ya gerçekten de öyle bir duygu. Halen inanamıyorum ve çok mutluyum. Mutlu olduğum kadar da hırslı bir şekilde çalışıyorum. Her takım gibi biz de iddialıyız ve hedefim A finale çıkıp elimizden geleni değil, elimizden gelenin fazlasıyla ülkemizi temsil etmek.
Nurşen Şen (43) (Millî sporcu)
“Olimpiyat sporcusu olmak çok gurur verici”
Kürek serüvenim İzmir’de başladı. Daha önce profesyonel olarak 10 yıl tekerlekli sandalye tenisi oynadım. Uzun zamandır ülkemizde parakürek branşının açılmasını bekliyordum. Hemen iletişime geçerek başlamış oldum. Bu spor hayatımda ulaşmak istediğim hedeflerimi ve vizyonumu daha da geliştirdi. Olimpiyat sporcusu olmak çok gurur verici, bir sporcunun isteyebileceği en güzel duygu. İlk hedef A finalde yarışmak, bayrağımızın Olimpiyatlarda dalgalanmasını görmek. Bu çok gurur verici, özel bir anı olacak. Her zaman iyi kürek çekerek yarışacağım.