“11. yılda 25 bin okula bağış”
Okul tuvaletlerinin yeterli hijyene sahip olmaması nedeniyle ihtiyaçlarını gideremeyen çocuklar, derslerine odaklanmakta güçlük yaşıyor, bu nedenle akademik başarıları da olumsuz yönde etkileniyor zamanla hem fiziksel hem duygusal sorunlar ortaya çıkabiliyor.
Ortak kullanıma açık alanlardaki tuvaletlerin genel durumu bir toplumun medeniyet seviyesini gösteren en önemli kriterlerden biri olarak görülmeli. Ancak ne yazık ki ülkemizde umumi tuvaletlerde tuvalet kâğıdı, sabun gibi hijyenik ürünlere ulaşmak sıkıntılı bir konu. Bu durum okul tuvaletlerinde de farklı değil. Okullarda tuvaletlerin yeterince temiz olmaması ve ailelerin özellikle kız çocuklarının karşılaşacağı hijyen sorunu endişesiyle baskı uygulaması sonucu tuvalet tutma alışkanlığı çok yaygın. Günün önemli bir bölümünü okulda geçiren çocuklar, tuvaletlerini tutunca hem derslerine odaklanamıyor hem fizyolojik olarak zorlanıyor hem de tuvalet kaçırma gibi durumlarda akranları tarafından zorbalığa maruz kalıyor. Tuvalet hijyeninin çocuklar için önemine dair farkındalık oluşturmak ve fiziksel, mental, duygusal uzun vadede zararları olan tuvalet tutma alışkanlığının önüne geçmek amacıyla 11 yıldır “Okul Hijyeni Projesi”ni yürüten Domestos, geçtiğimiz günlerde ünlü isimlerin yer aldığı dikkat çeken bir sosyal deney yayınladı. Domestos Marka Müdürü İpek Aslanel ile bu konuya dikkat çekerek farkındalık yaratan projelerini konuştuk.
*11 yıldır Okul Hijyen Programı yürütüyorsunuz. Bugüne kadar nasıl bir yol izlediniz?
Unilever Sürdürülebilir Yaşam Planı çerçevesinde, Domestos’un 2030 yılına kadar dünyada 100 milyon insanın daha iyi koşullarda tuvaletlere erişimini sağlamak şeklinde bir taahhüdü var. Bu amaç doğrultusunda, Türkiye’de de 2011 yılından beri Domestos Okul Hijyen Programı adıyla ilkokul ve ortaokullarda tuvalet hijyenini sağlamak adına çalışıyoruz. 11 yıldır süren Okul Hijyen Programı kapsamında “Okul Tuvaletlerine Domestos Gönderimi”, “Eğlen, Öğren, Hijyen” ve “Hijyenik Tuvalet Sağlıklı Gelecek” projelerini gerçekleştirdik. Okulların sürdürülebilir hijyen standartlarına sahip olabilmeleri için temizlik ürünü ve ekipman gönderiyor, çocuklara hijyen eğitimleri veriyoruz. Geçen yıl Okul Hijyen Programı’nın 10. yılıydı ve bu nedenle “10. Yılda 10 Bin Okula Bağış” kampanyası yaptık. Yine geçen yıl ilkokul ve ortaokulların tuvaletlerini yenilemeye başladık. Tuvalet yenileme çalışmalarımıza İstanbul’daki okullarla başladık, Türkiye çapında ulaşabildiğimiz kadar çok okula ulaşmaya çalışacağız. 11 yılda, 81 ilde 25 binden fazla okulda 8 milyon öğrencinin hayatına dokunduk ve okullara yaklaşık 4 milyon şişe ürün gönderdik.
Akademik başarıları etkileniyor
Okullarda tuvalet hijyeni sorunu çocukların iyilik hallerini nasıl tehlikeye atıyor?
Çocuklar fiziksel olarak mikrop ve virüslere karşı en savunmasız grup ve bu da onları viral ve bakteriyel hastalıklar karşısında kırılgan hale getiriyor. Okullar, evlerinden sonra çocukların en çok vakit geçirdikleri ortamlar, dolayısıyla okul ortamları hijyenik olmadığında onları sağlık açısından ekstra risk altında bırakıyor. Fizyolojik hastalık risklerinin yanı sıra okul tuvaletlerinin yeterli hijyene sahip olmaması, çocukların psikolojik iyilik hallerini de olumsuz yönde etkiliyor. Çocuklar okulda temiz olmayan tuvaletlere girmek yerine eve kadar tuvaletini tutmayı tercih edebiliyor. Tuvalet ihtiyaçlarını gideremeyen çocuklar, derslerine odaklanmakta güçlük yaşıyor, bu nedenle akademik başarıları da olumsuz yönde etkileniyor. Fiziksel hareketlilikleri kısıtlandığı için teneffüse çıkamıyor, arkadaşlarıyla sosyalleşemiyor. Hepimizin aşina olduğu bir gerçek de bazı çocukların tuvaletini tutamayarak altına kaçırabildikleri. Çocukların arkadaşlarının, öğretmenlerinin bulunduğu bir sosyal ortamda altına kaçırmaları onlar için, travmatik bir deneyim olabiliyor. Bu deneyimden utanç duyuyorlar, bu da onların özgüvenlerinin azalmasına yol açıyor. Öte yandan, okullarda tuvalet hijyeninden emin olamayan anne-babalar, çocuklarını okul tuvaletlerini kullanmamaları yönünde tembihlediklerinde, bu durum çocuğun fizyolojik ihtiyacını gidermek ve otorite figürü olarak gördüğü anne-babasının sözünü dinlemek arasında bir ikilem yaşamasına sebep olabiliyor. Yani tuvalet hijyeni çocukları birçok farklı açıdan etkileyen, oldukça önemli bir konu.
*Filmle yaratılan farkındalığı kamuoyu desteğine dönüştürebilmek adına bir de dev bir QR kodu yer alıyor. Kampanyaya katılmak isteyenler QR kodlarına başka nerelerden ulaşabilirler?
Küçük bir adımla dahi olsa projeye destek vermek isteyenleri QR kod okutarak okullara ücretsiz bir şekilde Domestos göndermeye davet ettik. Sosyal deney filmimizin sonunda da görebilecekleri QR kodu dev bir versiyonda inşa ederek İstanbul Buyaka AVM ve Galataport’ta da sergiledik. Hem Türkiye’nin en büyük QR kodunu görmek hem de projemize fiziksel katılımla destek vermek isteyen herkesi bekleriz.
