Borsa, 16 yıl sonra tekrar yerlilerin ağırlığına döndü. Toplam piyasa değerinin 60 milyar dolar olduğu 2004’te yerli yatırımcı yüzde 51 paya sahipken sonrasında yabancıların payı artmıştı. Bugün borsanın piyasa değeri 179 milyar dolar, yerliler yine çoğunlukta
Borsa İstanbul’da 16 yıl sonra ağırlık tekrar yerli yatırımcıya geçti. 2004 yılında hisselerin piyasa değeri 60 milyar dolarken yüzde 49 paya sahip olan yabancı yatırımcı, istikrarlı şekilde alımlarına devam ederek yerlilerin payını azaltmıştı. O dönemde Avrupa Birliği hedefine paralel gerçekleştirilen düzenlemeler ve çalışmalar ülkeye yabancı sermaye akışını hızlandırırken borsada bundan nasibini aldı. Bu şekilde yabancıların payı hızla artarken 2007’de en yüksek yüzde 72.63’e ulaştı. Yabancı payı uzunca bir süre yüzde 61-65 bandında gidip geldi.
Kademeli artıyor
Değişen konjonktür ve yatırım yapılamaz nota dönen Türkiye notunun ardından yabancılar kademeli olarak çekiliyor. Geçtiğimiz ocak ayından itibaren çıkış hızlanırken uzun bir aradan sonra ilk defa payları yüze 50’nin altına indi. Gelişmeler çıkışın devam edeceğine işaret ediyor. Gelinen aşamada borsanın piyasa değerinin 179 milyar dolar olduğu bugünlerde yerli yatırımcının borsadaki payı yüzde 51.
Yerli yatırımcının borsada ağırlığının artmasının kuşkusuz sağladığı bazı avantajlar olsa da dezavantajlarının göz ardı edilmemesi gerekiyor.
Avantajlar
1 Yerli yatırımcının ağırlıklı olduğu bir piyasada yurtdışı piyasalardaki her büyük dalgalanmada aynı ölçüde etkilenmeyecektir. Yurtiçi piyasanın olumlu ayrışmasına imkân tanıyacaktır.
2 Sermaye piyasasının ülkenin kendi öz gücü ile büyümesi söz konusu olurken oluşan kârın da ülke içinde kalma oranı artacaktır.
Dezavantajlar
1 Ülkeye gelen yabancı fonlar özellikle kısa süreli nakit ihtiyacını karşılayarak ekonomiyi destekleyen bir fonksiyona sahip. Çekilmeyle birlikte boşalan kısmın alternatif dış kaynak ile doldurulması gerekirken ekonomi üzerinde olumsuz etkiye sebep olabilir.
2 Yabancı payının minimize olduğu bir borsanın uluslararası piyasalardaki iddia ve merkez olma hedefi sekteye uğrayacaktır.
3 Yabancıların varlığı Türk şirketlerinin yabancı borsalarda işlem görmesini ve küresel oyun kulvarında aktör olmasını sağlarken azalan yabancı payı ile birlikte tanınırlıkları ve buna bağlı rekabet gücü geriye düşecektir.
4 Dış kaynağın azalmasıyla birlikte borsanın büyümesi durabilecek ve getirisi minimize olan bir enstrümana dönüşebilecektir. Böylesi bir olasılık içe kapanmaya ve dar bir alanda kalmaya yol açabilecektir.
5 Yabancı yatırımcının varlığı piyasalar üzerinde uluslararası standartların varlığını zorunlu kılarken kurumsallık ve şeffaflığı geliştiren bir mekanizmayı da beraberinde getirmektedir. Azalan yabancı payıyla birlikte bu etki zayıflayacak ve uzun vadede piyasayı daraltabilecektir.
Endeks 20 günlük ortalamada tutundu
BIST 100 Endeksi, test ettiği 120.203’ten başladığı gerilemeyle 112.829’a kadar gerilerken haftayı 114.809’dan tamamladı. 20 günlük ortalama 114.624 seviyesinde bulunuyor. 50 günlük ortalama ise 109.970’i işaret ediyor. Borsada kar satışlarına rağmen momentumda 100 seviyesinin üzerindeki seyir korunuyor. 20 ve 50 günlük ortalamalar aşağı kırılmadığı sürece trendde kalınabilir.
Fonlarda hisse oranı yükseliyor
Emeklilik fonlarında hisse senedi oranı yüzde 11.61 seviyesinde bulunuyor. Yatırım fonlarında ise bu oran yüzde 6.17. Yatırım fonları düzenli şekilde portföylerindeki hisse senedi miktarını artırıyor. 10 Haziran’da emeklilik fonlarındaki hisse oranı ise yüzde 5.52 seviyesindeydi. Bu oran 10 Temmuz’da yüzde 6.17’ye yükseldi. Yabancı kurumsal yatırımcılar sattığı için yerli yatırımcıların yönelim seyri borsanın zirve seviyelerindeki hareketi için önemli.
Dolar 8 günlük ortalama seviyesinin altına inmiyor
Dolar kuru 15 Haziran’dan bu yana 6.84-6.86 bandında sıkıştı. Ancak 8 günlük ortalamanın altına inmiyor. Momentum da 100 seviyesinin üzerinde. Bu nedenle teknik olarak sıkışmanın yukarı yönde kırılma ihtimali daha güçlü duruyor. 6.86 seviyesinin üzerinde 6.98 ve 7.05 ilk hedeflerler olacaktır. Kurda aşağı hareketten bahsedebilmek için ortalamalar aşağı kırılmalı.