Bundan tam 1 yıl önce spekülatif atakla dolarda 7.20 TL’nin görüldüğü kur şokunda sakin kalan ve TL’ye güvenenler kazandı... “Daha da yükselir” paniği ile dövize hücum edenler zararlı çıktı
Son 1 yılda dolar kuru 7,23’lü seviyelerden 5,48’lere geldi. 5,50’nin de altına kayan dolar kurunun seyri, bu süreçte TL varlıklara güvenenlerin kazançlı çıkmasını sağladı. Şimdi sıra tarihi fırsatlar sunan borsada. Banka hisselerinin üçte ikisi defter değerinin altında. Geçen yıl yaşanan ağustos kur şokunun üzerinden tam bir yıl geçti.
Bu süreçte dolar kuru 7,23 TL seviyesinden 5,48’lere kadar geriledi. Ağustos ayına 4,91 seviyesinden başlayan dolar kuru 2018 Ağustos’unda 10 gün içerisinde sürekli yükselmiş ve 7,23’e kadar tırmanmıştı.
Dolar kurunda bu seviyelerden başlayan gerileme yıl boyunca dalgalanmalar yaşanmasına rağmen alçalan bir trendde devam etti. Tüm bu dönemlerde başta Hükümet olmak üzere, piyasanın etkili oyuncuları ‘yatırımcılara panik yapmayın’ uyarısında bulundu.
Kurun her yukarı hareketinde tepeler daha alt seviyelerde oluştu. Bu sürede Türkiye’nin kredi risk primi ise 573 seviyesinden 380’lere geriledi. Türkiye’de kur açısından normalleşme belirtileri için bu seviyeler yatırımcılara cazip gibi görünse de asıl yatırım yapılabilir risk primi seviyeleri 150-200 bandı. Risk priminin bu seviyelere gerilemesi yatırım ortamını canlandıracaktır.
Bono rakip tanımadı
Yatırım araçları içerisinde son 1 yılda en fazla bono kazandırırken onu özel sektör tahvilleri ve emeklilik fonları izledi. Altın, mevduat, yatırım fonları yüzde 20’nin üzerinde değer kazandı. Son bir yıldaki enflasyonun yüzde 16,65 olduğu göz önüne alındığında borsa, dolar ve euronun enflasyon karşısında reel olarak kaybettirdiği görülüyor.
Yabancı yatırımcı payını artırdı
Son 1 yılda Borsa İstanbul’daki hisse senetlerinde yabancılar paylarını artırdı. Yabancı payı son 1 yılda yüzde 61,8 seviyesinden yüzde 64,84’e yükseldi.
Yabancıların borsadaki payı yüzde 61-66 bandı içerisinde dalgalanıyor.
66 seviyesine gelindiğinde gerileme, 61 seviyesine yaklaşıldığında ise yükseliş eğilimi ağırlık kazanıyor.
Yabancı payının en son 25 Ocak’ta yüzde 66 seviyesinin test ettiği görülmüştü.
Yerli oyuncu dövizde kaybetti
Son 1 yıl içerisinde dolar kurundaki sürekli aşağı trende rağmen yurtiçi yerleşikler döviz almaya devam etti. Kurun aşırı dalgalanmasının getirdiği panikle reel olarak paralarının değerini koruma çabasında olanların dolardaki kayıplarının arttığı görüldü. Haftalık olarak perşembe günleri TCMB tarafından açıklanan haftalık Para ve Banka İstatistikleri raporuna göre, yurtiçi yerleşiklerin döviz tevdiat hesapları 2 Ağustos ile biten haftada 185,7 milyar dolara geriledi. Döviz Tevdiat Hesapları’nın (DTH) kırılımına baktığımızda gerçek kişilerin yani bireylerin DTH’larının 116,5 milyar dolara yükseldiğini ve tüm zamanların yeni rekoruna ulaştığını görmekteyiz. Tüzel kişilerin ise DTH’ları 1 milyar dolar azalarak 69,17 milyar dolara seviyesine geriledi.
Borsadaki bankalar fırsat mı?
Borsa İstanbul’da hisse senetleri fırsat yaratmaya devam ediyor. Banka hisselerinin üçte ikisi defter değerinin altında. Borsada 13 banka var ve 45.8 milyar dolar piyasa değerine sahipler. Borsadaki şirketlerin toplam piyasa değeri ise 157 milyar dolar. Hisselerin ortalama fiyat kazanç oranı 8,96 olurken ortalama defter değeri ise 1,08 seviyesinde bulunuyor.
Borsada işlem gören 13 banka hissesinden dokuzu defter değerinin altından bulunuyor. Yani bu banka hisselerinin piyasa değerleri özsermayelerinin altında. Özsermayesinin altında işlem gören bu banka hisselerinin geçmiş dönem piyasa çarpanlarının seyri incelendiğinde ise kalıcı olarak bu seviyelerde kalmadıkları açıkça görülüyor.